حبه انگوری

سلام

و


بس است قُل زدنم باده را بیار و بگیر
شراب روح از این قلب حبّه انگوری
قل . قلب جناس / قلب حبه ی انگور از لحاظ شکلی / قلب در معنای اصطلاحی در ادبیات که به معنای دگرگونی واژه است که در اینجا از دگرگونی حبه ی انگور شراب حاصل می شود / شراب روح به تناسب با قلب شما گرفته است / بس . باده . بیار . بگیر . شراب . قلب . حبه ؛ واج آرایی بسیار خوب /

و دور بودنِ از چشم هات توفیقی است
چه قدر هم که موفق شدم بر این دوری
کل بیت دارای طنزی ملیح است و به جا / به کار رفتن واو در ابتدای مصراع به دلیل آن که بین دو بیت پس و پیش قرینه ای که دلالت بر عطف داشته باشد ، وجود ندارد ، دارای توجیهی به جز پر کردن وزن نیست /

بیا بجنگ که پیش تو رنگ می بازند
سیاه لشکریان مثل چای در قوری
رنگ باختن ؛ کنایه / تناسب جنگ و لشکر و باختن / تناسب رنگ باختن و سیاه (لشکر) / جنگ و رنگ ؛ جناس / خلق تشبیهی مرکب در کل بیت که در آن هیئتی به هیئت دیگر مانند شده است مانند دو تابلو که اگر یکی از اجزای فرعی این تابلوها کم شود کل تشبیه از دست می شود / ایهام تبادر سیاه و سپاه به دلیل همراهی با جنگ و لشکر /

خودت خراب کن این پایگاه سرما را
که یخ زدیم در این آفتابِ پیزوری
خود . خراب . یخ ؛ واج آرایی / پای ( گاه ) سر ( ما ) تبادر و تناسب / سرما . آفتاب ؛ تضاد/ تشبیه تفضیلی و البته مضمر بدین صورت که وقتی آفتاب عرضه ی خراب کردن سرما را ندارد پس تو که از آفتاب هم آفتاب تری بیا و این کار را انجام بده / ( خر ) آب کن . یخ را تناسب و تبادر / خراب کن پایگاه سرما را ؛ خراب کن پایگاه را سرما ؛ تبادر و تناسب عالی /

لگد زدم به گَز و دادِ تیز‌ زد بر من
که ای مبارز روئین تن مگر کوری؟!
( که ای مبارز رویینه تن مگر کوری؟ ) / لگد زد . داد زد ؛ جناس / زدم . گز . تیز . زد . مبارز ؛ واج آرایی / تن . من ؛ جناس / زدم . داد . زد ؛ واج آرایی / طنز در کل بیت /

کنار عربده های خرابه های امید
که جمع جارچیان جور بود آنجوری
جمع . جارچی . جور . آن جور ؛ واج آرایی / جور و جور جناس / جار . جور ؛ جناس / خرابه های امید اضافه تشبیهی / عربده ی خرابه ... استعاره تشخیص / عربده ی خرابه . عربده ی امید ؛ استخدام /

به برکه، ماه به ذمّ ستاره ها می گفت
که شهریاری ما را گرفت جمهوری
تصویری ترین بیت شعر که تصورش ادراک لذتی بی حساب را منجر می شود ، ستاره و جمهوری و ماه و شهریاری ست / جمع چندین و چند ستاره منجر به جمهوری / یک عدد ماه پادشاهی یا همان شهریاری / ماه به برکه می گفت ؛ تشخیص در تشخیص!! / تناسب شهر ( در عربی به معنای ماه ) و ماه ( تاب ) / یکی دیگر از شگفتی های این بیت کلمه ذم است که بلافاصله پس از آن در مصراع بعدی ذم شبیه مدح روی می دهد بدین ترتیب که ؛
جمهوری یا حکومت مبتنی بر دموکراسی و مردم سالاری مانع شهریاری ماه شد ولی به محض دیگر گون خواندن مصراع فقط با تغییر لحن ماجرا عوض می شود ؛ جمهوری مانع از شهر یاری ( یاری رساندن به شهر ) توسط ماه شد !!!!

اگر که لال شوم بهترم شکوفه کند
که عشق دم نزند در دهان شپوری
لال . دم . دهان . شیپور مراعات نظیر / عشق دم نزند استعاری تشخیص / دهان شیپوری استعاری تشخیص / شکوفه و شیپوری ( گل شیپوری ) تبادر / ... بهترم ... در ارتباط با پیش و پس خود دارای معانی متفاوتی ست منجر به ایهام استخدام / لال شدن . دم نزدن ؛ کنایی /

#محمدجواد_عطاالهی
شاعری که بودن اش دل آدم را به آینده های نه چندان دور خوش می دارد و امیدوار تا به یمن بودن اش پای دراز دست اندازان به ساحت شعر کوتاه که نه از ریشه قطع شود ...