باد آمد و برد!

یا لطیف ارحم عبدک الضعیف

سپاس خدای را که فرصتی دوباره داد تا در دانشگاه شعر ناب نقدی بنویسم.



شعری پیش رو داریم از جناب آقای محمد شریف صادقی که ان شاء الله چند سطری در خصوص آن خواهم نوشت.

قبل از شروع نقد فرارسیدن ایام اربعین سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین علیه السلام و همچنین ایام حزن و اندوه آخر ماه صفر را به مدیریت سایت استاد احمدی زاده و همه ی دوستان و سروران گرامی تسلیت عرض می کنم.



🔶🔷 یکی از مهمترین مولفه ها در شعر و شاعری زبان شعر است. اگر شاعری به زبان شعرش توجه نکند قطعا و حتما مخاطب از هنر شاعر نمی‌تواند استفاده کند. هنر برای مخاطب است و برای لذت مخاطب سروده می‌شود.
در طول تاريخ اشعاری ماندگار بوده اند که به زبان زیست بودم مردم نزدیک تر بوده است

🚩(توجه کنید که برگشت به آرکائیسم و سرودن به زبان قرن های گذشته ایرادی ندارد و تابو نیست اما هدف این نقد مبارزه با افراط و تفریط هاست)


در برخی کامنت ها جناب صادقی سخنی با این مضمون فرموده بودند که : شعر گفتن حرف زدن بقال و قصاب نیست که به زبان روزمره گفته شود و باید کلمات سنگین و به اصطلاح لغت نامه ای در شعر باشد تا عیار شاعری با آن سنجیده شود

سوالی دارم از جناب صادقی

مخاطب عام در قرن حاضر با اشعار حافظ و سعدی انس دارد یا مثلا اشعار خاقانی؟
توجه کنید مخاطب عام و مردم عادی را گفتم نه استاد رشته ی ادبیات یا دانشجوی همین رشته

مخاطب عام ما در سال ١۴٠٣ و ٢٠٢۴ چه درکی از نخجیر دارد؟ و کجای زندگی روزمره اش این امر نمود دارد

زبان نو داشتن در شعر مساوی بی سوادی شاعر نیست برعکس توان شاعر را می‌رساند که با کلمات عادی می‌تواند هنر آفرین باشد
وگرنه ردیف کردن مشتی کلمات قلمبه و سلمبه که هنری نیست. این هنر نیست وقت خواندن شعر مخاطب دهخدا بغل شعر را بخواند، خوانش شعر خوردن شعر است مزه مزه کردن است نه لقمه ی گلو گیر خفه کننده

می و میخانه و سبو، شمع و گل و پروانه هرچند زیباست هرچند پلی از گذشته به امروز است هرچند ارتباط ما با گذشته قطع نشده اما نیاز جامعه ی امروز ما نیست.
اگر عناصر شعر عناصری باشند كه روزانه با آن‌ها سر و كار داريم ارتباط با مخاطب
قوی تر می شود

این شعر مرحوم افشین یداللهی را ملاحظه بفرمایید


یک روز می‌آیی که من دیگر دچارت نیستم
از صبر لبریزم ولی چشم‌انتظارت نیستم

یک روز می‌آیی که من نه عقل دارم نه جنون
نه شک به چیزی نه یقین ، مست و خمارت نیستم

شب‌زنده داری می‌کنی ، تا صبح زاری می‌کنی
تو بی‌قراری می‌کنی ، من بی‌قرارت نیستم

پاییز تو سر می‌رسد ؛ قدری زمستانی و بعد
گل می‌دهی ، نو می‌شوی ، من در بهارت نیستم

زنگارها را شسته‌ام دور از کدورت‌های دور
آیینه‌ای رو به توام ، اما کنارت نیستم

دور دلم دیوار نیست ، انکار من دشوار نیست
اصلا منی در کار نیست ، امنم ؛ حصارت نیستم


چقدر این نوشتار شعر است؟ چقدر با مخاطب ارتباط دارد؟ چقدر کلمات
لغت نامه ای دارد؟

مرحوم یداللهی با ذوق سرشار و هوش فوق العاده با کلمات عادی توانسته شعری به این عظمت خلق کند کلماتی که تک تک در زبان بقال و قصاب جاری است اما پیوند و اعجازی که افشین خلق کرده از این کلمات عادی معجزه درست کرده است

رمز ماندگاری قرآن و اعجاز آن همین ساده بودن و بی پیرایه بودن و به زبان مردم بودن آن است وگرنه خدای سمیع و بصیر می‌توانست با کلمات ثقیل کتابش را نازل کند اما معجزه در این است که با کلمات عادی بتوانی شق القمر کنی

🔶🔷 موفقیت شعر در به روز بودن زبان آن است

در رجوع به آرکائیسم که خود هنری است و دانش خود را می‌طلبد و تا کسی در این وادی تمرین و ممارست نداشته باشد بخواهد از واژگان کهن استفاده کند قطعا و حتما این کلمات برای شعر وصله ی ناجور خواهد بود
هنر علاوه بر داشتن ذوق دانش هم می‌خواهد اگر دانش با ذوق همراه و هم داستان نشود پرنده ی شعر ما از آشیانه به جای پرواز سقوط خواهد کرد.
مطلب مهم تر اینکه زبان را صرفا باید واژگان ندانیم، واژه شاید بیست درصد زبان را تشکیل دهد بقیه ی زبان نو مربوط است به نو بودن فکر و اندیشه زبان همان اندیشه است و اگر به روز نباشد، هر اندازه قدرتمند باشد قطعا به درد نمی خورد.


برای جناب صادقی که از جوانان با استعداد و باسواد سایت هستند آرزوی موفقیت دارم


یا حسین بن علی

سید هادی محمدی