بی‌پناهی

بسم رب الشهدا والصدیقین

شب و موج و سیاهی در سیاهی
میان موج غم در بی‌پناهی

گرفتار گِلِ شط گشته بودند
صد و هفتاد و اندی شیر ماهی

درودها استاد ارجمند!

سپاس از اشتراک دوبیتی بسیار ناب و ارزشمند!

دو بیتی‌ای که مصراع نخست آن، در حکم براعت استهلال است و در ادامه‌ی شعر، با استفاده از آرایه‌های ادبی گیرایی؛ چون:

_ تکرار (سیاهی در سیاهی)

_ تشبیه بلیغ (موج غم)
(البته ترکیب (موج غم) را با این توضیح، استعاره‌ی مکنیه نیز می‌توان محسوب نمود: غمِ بی‌اندازه به دریا تشبیه شده و ویژگی بارز دریا، موج داشتن است. به هر حال، هرگاه در ترکیب اضافی هر دو حالت معنی می‌داد؛ یعنی هم می‌شد تشبیه گرفت، هم استعاره، تشبیه بر استعاره مقدم است.)

_ مراعات نظیر (شب و سیاهی) و (موج و شط)

_ استعاره‌ی مصرّحه (شیر ماهی)

_ و چندین واج‌آرایی

به گیرایی تمام، صحنه‌های ایثار و رزمندگی سال‌های دفاع و شهادت را به تصویر کشانده است.
هنر و استعداد ذاتی و دانش ادبی بالا می‌طلبد در یک دوبیتی، به این اندازه از آرایه‌های ادبی سود برد و در عین حال، به سادگی و بدون تکلّف، حق مطلب را ادا نمود.

***
دیروز نوزدهم دی‌ماه، برابر بود با قیام خونین مردم قم در سال ۱۳۵۶ خورشیدی و امروز بیستم دی‌ماه، یادآور شهادت میرزا تقی خان امیر کبیر در سال ۱۲۳۰ خورشیدی است.


به همین مناسبت، در پنجره‌ی سبز جاری، غزلی را نیز تقدیم می‌نمایم به روان پاک شهدای راه حق:

هان! شهیدانِ رهِ پاکِ خدا!
آفرین بر اوجتان، تا کبریا!

🌷🌹🌷

آفرین بر اسوه‌های دینتان!
آفرین بر سورتان نزدِ خدا!

🌷🌹🌷

پیشِ حق، روزی‌سِتان گردیده‌اید؛
نوشتان بادا چنین، وعده، غذا!

🌷🌹🌷

تشنه بود احساستان حق را مدام؛
رفته‌اید از تشنگی، تا عرشیا!

🌷🌹🌷

با دو بالی، از تپش‌های عطش،
پرکشیده، جانتان، تا ناکجا!

🌷🌹🌷

هرکسی دارد چنین، عزمی بلند؟
هرکسی دارد لیاقت چون شما؟

🌷🌹🌷

آفرین بر همّتِ والایتان!
آفرین بر قدرتی، بی‌انتها!

زهرا حکیمی بافقی (کتاب نوای احساس)