ائتلاف دغدغه ها

یا لطیف ارحم عبدک الضعیف
سپاس خدای را که فرصتی دوباره داد تا در دانشگاه شعر ناب نقدی بنویسم.

شعری پیش رو داریم از جناب آقای محسن ابراهیمی که ان شاء الله چند سطری در خصوص آن خواهم نوشت.

🔴 اساس نقد را بر پایه ی شعر اول(چهار پاره) خواهم گذاشت.

به لحاظ وزنی شعر سلامت است و پیشرفت شاعر در حیطه ی وزن قابل ستایش می‌باشد
در بند سوم من اگر جای محسن بودم
سراینده و پناهنده را قافیه نمی‌گرفتم
علت خلق قافیه در شعر ایجاد موسیقی است و وقتی فرکانس های این دوکلمه متفاوت است صد درصد قافیه معیوب است هر چند عده ای گویند ایرادی ندارد.

🔴 نقش تکیه در قافیه

شاید در لابلای مطالب مندرج در کتاب ها و یا مقالات علمی شنیده و خوانده باشید که
مثلا اگر آخر دو کلمه ای مختوم به (ی) شد
باید آن دو (ی) به لحاظ دستوری نقش یکسانی داشته باشند وگرنه قافیه قرار دادن آنها خالی از اشکال نیست.
مثلا نمی‌توان کلمه ای که به (ی) مصدری ختم شده را با کلمه ی مختوم به (ی) نکره قافیه قرار داد

👈 (ان شاء الله در سلسله دروس قوافی مفصل بحث خواهد شد)

عمده علتی که ما نمی‌توانیم کلمات فوق الاشاره را قافیه قرار دهیم برمی‌گردد به مبحث تکیه در قافیه

می‌دانیم وقتی که کلمه ای را ادا میکنیم همه ی هجاهایی که در آن وجود دارد به یک میزان زبان ما را درگیر نمی‌کنند.
و همین اختلاف در فشار و تکیه ی برخی هجاها در تلفظ باعث می‌شود مغز انسان کلمات را از هم تمیز دهد.
این قاعده در شعر که به قاعده ی

👈 استوچ 👉 معروف است اذعان می‌دارد
در ادای کلمات تکیه بر روی برخی حروف بیشتر است.
به عنوان مثال در نظر بگیرید

( بزرگی به فضل است نه به مال)

(سعدی شاعر بزرگی بود)

در دوکلمه ی (بزرگی) مثال های فوق

در اولی تکیه روی (گی) است در دومی
تکیه روی (زُر) است

بر اساس قاعده ی استوچ هرگاه تکیه ی دوکلمه در قوافیه یکی نباشد این قوافی جزو قوافی معیوب محسوب می شود.
در یک شعر موسیقی کناری وقتی کامل می‌شود که همه ی کلمات قافیه تکیه ی یکسانی داشته باشند.


🔴 یک دست بودن زبان شعر اوجب واجبات است

اینگبورگ باخمن شاعر آلمانی قاعده ای را وضع کرده به اسم ( سوروپوکان) که در این قاعده هر شعر موزون یا غیر موزون باید دایره ی لغاتش مماس بر هم باشند وگرنه زبان شعر به خطر می‌افتد
محسن عزیز وقتی شعرش را بر مبنای آوانگارد قرار داده دیگر کلمات (جبه، خرتلاق) با تراس و قاب گچی و غیره سنخیت ندارد و اگر بخواهیم کل شاکله ی شعر را به سمت نوع شدن سوق دهیم انتخاب کلمات خیلی خیلی مهم است همانگونه که در اشعاری که حد آنها به سمت آرکائیسم متمایل است استفاده از کلمات امروزی مجاز نیست.
هر چند باز عده ای از شعر بی‌خبر آن را زیر سوال ببرند.


🔴 در کل چهار پاره ای ممتاز و عالی بود با ترکیب سازی های درخشان و تصاویر عالی
و پیشرفت قابل توجهی در این شعر محسوس بود


برای محسن جان غریب آروزی موفقیت دارم

یا حسین بن علی

سید هادی محمدی