سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید |
|
||||||||||||
کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است. |
بانام ویادخداوندبزرگ
ودرود برشما استادعزیزجناب دکترمحمدی
رباعی ای بسیارزیباو پرمعنابود
بازبان شعری خاص خودتان
دوبیت زیباکه اوج قدرت ومعنایش در مصراع دوم و بخصوص مصراع چهارم است وبسیارهم عالی ساخت وپرداخت شده اندیشه ،ترکیبات وتصاویری نو درقالبی کلاسیک که بردل نشست ودرپس هرمصراعش هم کلی حرف بود ...
آفرین برشما درهرقالبی که می نویسید موفقید ...
🌼✍️رباعی یکی ازقالبهای دوست داشتنی ومشهور زبان فارسی است که مردم کوچه وبازارهم بخصوص باآن بسیارخوب ارتباط برقرارمی کنند وازقدیم الایام دربینشان رواج داشته وبیشتر آنها اشعارمحلی ای راکه می ساختند دراین قالب ویادوبیتی می ریختند وگاهی آنرا ترانه ویادوبیتی هم می گفتند
همه ی ما رباعی ها ودوبیتی های زیادقدیمی دیده یاشنیده ایم که دربین مردم عادی رواج داشته ودارد ..
برخلاف برخی ازقالبهای شعری که اززبانهای دیگری مانندعربی واردشعرفارسی شده است رباعی ودوبیتی دوتاازقالبهای کوتاه شعرهستند که مختص ایرانیان است ودرواقع ساخته پرداخته ی تخیل شاعرانه ی ایرانی است واصالتی کاملا ایرانی دارد ...
🌼♦️رباعی ودوبیتی درظاهرشبیه همند وبعضی این دورا باهم اشتباه می گیرند ...
جناب محمدی بزرگوار رباعی دلنشین وزیبای شما بهانه ای شد تا بازهم جهت یادآوری خودم ودوستان آماتورنیازمند آموختن کمی درمورد تفاوت دوقالب رباعی ودوبیتی بنویسم چون همواره درسایت مشاهده می کنیم عده ای از دوستان تازه کار این دوقالب راباهم اشتباه می گیرند ...
🌼♦️ابتدا تعریفی ازرباعی ودوبیتی خواهم داشت وسپس به تفاوت بین این دو خواهم پرداخت...
🌼🔷️رباعی چیست؟
رباعی دوبیت شعراست که درابتدا چهارمصراعش قافیه داشت اما کم کم قافیه ی مصراع سوم اختیاری شد وجدیدترین تعریفی که ازرباعی داریم این است که : رباعی دوبیت شعرموزون است که مصراعهای اول دوم وچهارم باهم همقافیه اند وحرف اصلی آن درمصراع چهارم یا همان آخرنهفته است...
🌼🔷️انواع شعرهای رباعی:
در یک نوع مصراع سوم از لحاظ قافیه آزاد است و رباعی خصی نامیده می شودکه همانطورکه گفتم درقدیم ترها مرسوم بود ونوع دوم که هر چهار مصراع آن با یکدیگر هم قافیه هستند و این نوع هم مصرع نامیده می شود.
مضمون رباعی ها: بیشترعارفانه ،عاشقانه،یافلسفی است وکم کم رباعیاتی بامضامین سیاسی واجتماعی هم سروده شد ومی شود ومضامین تنوع بیشتری پیداکرد
رباعی عارفانه مانند رباعیات مولوی وعطار
عاشقانه مانند رباعیات رودکی که اوراپدرشعرفارسی ورباعی می دانند
رباعیات فلسفی هم مانند رباعیات خیام
🌼♦️رباعی وزن مخصوص به خود دارد این وزن با جملۀ معروف لاحَولَ وَ لاقُوَهَ اِلا بِالله مطابقت می کند و بر مفعول مفاعیل مفاعیلن فع که از مزاحفات بحر هزج است، تقطیع می شود. یکی ازمشخصه های وزن رباعی، آن است که بنا بر قواعد اختیارات شاعری، می تواند تغییرات زیادی کند واوازن فرعی زیادی ازاین وزن مشتق شده اند...
🌼🔷️اگردقت کنیم دررباعی استادمحمدی هم سه تا از مصراع های اول ودوم وچهار قافیه دارند ومصراع سوم بی قافیه است وجز رباعی های خصی یاسه قافیه ای است قافیه ها هم جنایت،برائت،عیادت می باشند
شاعردرسه مصراع اول مقدمه چینی کرده ودرمصراع چهارم حرف اصلی ودرواقع ضربه ی نهایی رازده ومی توان گفت این رباعی یک رباعی بی نقص وقوی است که بخوبی تمام پارامترهای یک رباعی را رعایت کرده و انتظارمخاطب رابه خوبی برآورده کرده است
مضمون ومفهوم هم که گویاست دیگر گنجاندن کلی حرف دردوبیت کارسختی است چون که شاعر باید بتواند باحداقل کلمات یک موضوع راکامل بازگو کندو به نتیجه برساند ...
🌼🔷️ واما تعریف دوبیتی:
دوبیتی هم مانند رباعی یکی از قالبهای ریشه دارواصیل شعری کوتاه فارسی است که دو بیت (یا چهار مصراع) دارد و مانند رباعی مصراع اول و دوم و چهارم آن قافیه دارد، اما وزن آن با وزن رباعی فرق دارد.
وزن دوبیتی :مفاعیلن مفاعیلن فعولن است.
ومضامین دوبیتی هم زیاد و متنوع است مانند رباعی...
مانند این رباعی باباطاهرکه مشهورترین دوبیتی سرای ایرانی است:
نمیدانم دلم دیوانهٔ کیست
کجا آواره و در خانهٔ کیست
نمیدونم دل سرگشتهٔ مو
اسیر نرگس مستانهٔ کیست
همانطورکه می بینید سه بیت این شعرقافیه دارم مصراعهای اول ،دوم وچهارم قافیه ها هم عبارتنداز :دیوانه،خانه ومستانه
🌼🔷️واماتفاوت بین رباعی ودوبیتی وراه تشخیص این دوازیکدیگر که موضوع اصلی بحث ماست وبیشتراوقات این دوراباهم اشتباه می گیرند چیست؟
🧊🌼تفاوت بین رباعی ودوبیتی در وزن ومضمون آنهاست همانطورکه دربالاهم درموردوزن این دوتوضیح دادم ((رباعی وزن مخصوص به خود دارد این وزن با جملۀ معروف لاحَولَ وَ لاقُوَهَ اِلا بِالله مطابقت می کند و بر مفعول مفاعیل مفاعیلن فع که از مزاحفات بحر هزج است، تقطیع می شود))
ووزن دوبیتی :مفاعیلن مفاعیلن فعولن است.
🌼🔷️مضمون دوبیتی ها بیشتر شامل مضامین غنایی هستند مانند داغ دل، عشق، عرفان، گریه، یاد دوست سوز جدایی، درماندگی و... ولی رباعی اکثرا با مضامینی هم چون فلسفه ،چون و چرا و در برخی مواقع شک فلسفی همراه است..
🌼♦️واما راه تشخیص رباعی ازدوبیتی چیست؟
برای این که بتوانیم بفهمیم که شعری دوبیتی است یا رباعی باید به هجای اول هر مصراع دقت کنیم به این صورت که اگر اولین هجای هر مصراع بلند باشد آن شعر رباعی است و اگر اولین هجای هر مصراع کوتاه باشد ،آن شعر دو بیتی است...
🌼اگرسرچی دراینترنت داشته باشید می توانید درمورد رباعی ودوبیتی وفرق بین آنها مطالب زیادی بخوانید ولی من سعی کردم بازبانی ساده تر این مطالب را یاد آوری کنم
ان شاالله از توضیحات ساده وقابل فهمی که دادم دوستان عزیزتازه کار استفاده خواهندکرد ومفیدواقع خواهدشد ..
واستادمحمدی هم خواهندبخشید اگر صفحه ی زیبایشان را کمی شلوغ کردم ...
درموردرباعی زیبای خودشان هم که چیزبیشتری ندارم بگویم جزتحسین ..
در پادری ام باز جنایت کردند
وجدان تَرَک خورده برائت کردند
عمری سَرِ دیوارِ دلم رقصیده
از نعشِ پلاسیده عیادت کردند
موفق ترباشید وهمیشه سلامت وپرتوان درپناه خداوندشعروعشق وخرد