کتاب بخوانیم: رمان شکر تلخ، نوشته جعفرشهری، در باره ی زندگی یک خانواده، در اواخر عهد قاجار است.
داستان کتاب حول شخصیت زن خانواده می چرخد.
زنی که علی الرغم عدم برخورداری از سواد و تحصیلات، سردی و گرمی روزگار چشیده و نسبت به همدوره های خود از شعور اجتماعی و قدرت تحلیل بالاتری برخوردار است. هر چند این زن نه تنها یک تنه با مشکلات زندگی دست و پنجه نرم می کند بلکه با استقامت زایدالوصفی در مقابل تمام ناملایمات و ناسازگاری ها، البته در قامت یک زن عامی، قد علم میکند ولی بر خلاف انتظارو توقع خواننده، پایان داستان از آغاز آن هم تلختر میشود.
بنظرمیرسد که نویسنده در تلاش است تا اثبات کند که پایان شب سیه همیشه سپید نیست. ضرب المثل و حکایت یک چیز است و واقعیت و حقیقت چیز دیگری است واین دقیقا تنها نقطه ی اشتراک من با نویسنده است که وادارم کرد تا در خواندن این رمان 576 صفحه ای با نویسنده همراه شوم و مسیر تلخ داستان را به نیمه راه واگذار نکنم.
در متنی خواندم که بسیاری از مطالب این کتاب برگرفته از زندگی سخت مرحومه ،مادر استاد جعفر شهری است که مصادف بودن زمان داستان کتاب با دوران کودکی استاد، بردرستی این مطلب صحه میگذارد.
از زیباترین نکات کتاب میتوان به همراهی توصیف زندگی عامیانه و سخت مردم آن روزگار، توام با بیان ساده تاریخ همان عصر،البته بیشتر از منظر اجتماعی همراه با گذر سریع از اوضاع سیاسی آن زمان ، نام برد که اینکار برای پژوهشگر نامی ای که بجز سایر آثارش، تنها 11 جلد کتاب درتاریخ تهران قدیم و تهران عهد قاجار نوشته ، قابل انتظار و بدیعی است.
نویسنده، بند بند متن کتاب را بقدری با دقت و ظرافت و بدون حذف جزیی ترین موارد آورده است که حتی گاهی بنظر طولانی و خسته کننده می رسد.تنها نقد وارد براین کتاب از نظر حقیر این است که، در مورد شخصیت های سوم به بعد ،روش نگارش نویسنده تغییر کرده ودر جاهایی به حدی این شخصیت ها را کمرنگ و ضعیف میکند و دور می اندازد که خواننده ای را که به جزیی نویسی نویسنده عادت کرده، منتظر میگذارد.
جعفر شهری کتاب شکر تلخ را آینۀ تاریخ ایرانیان می داند و می نویسد که: "می توان در آن نگریست و بی قوارگی های تاریخ ایران را همراه جنبه های مثبت آن، به دور از وهم و خودستایی یا تعصب و بیگانه پرستی بازشناخت. "
هر چند که گزندگی و تلخی زندگی و رفتار و خوی آدم های دون و حقیر این داستان، تا اعماق استخوان خواننده را می آزارد ولی خواندن آنرا به دوستداران کتاب توصیه میکنم، تا هم در غالب رمان با تاریخ قدیم ایران آشناتر شوند و هم در باب زحمات استاد بزرگوار جعفر شهری ، نویسنده و پژوهشگر، حق مطلب ادا شود.
آزاده بازوبند تیرماه 1402
مطلب جالبی است