تنهایی

درود بر بانوی بهار
سپید زیبایی ست, لب مریزاد

چه قدر (من) تنها بودم
وقتی (که)،...
شانه هایت , شالیزارِ گیسوانِ دیگری بود.

مهندسی کردن و معماری کردن شعر, یعنی ارائه ی تصویری که حامل مفهومی باشد . حالا این مفهوم می تواند ( حسی) باشد . و یا ( منطقی ) باشد . و یا تلفیق ( منطق و حس ) باشد که به آن ( خرد ) میگوییم

تصویری که شما ارائه نموده اید . یک تصویر حسی ست .
آنچه داخل پرانتز هست , اگر هم حذف هم بشوند , صدمه ای به این سکانس تصویری حسی نمیزند

چه قدر تنها بودم
وقتی،شانه هایت , .. شالیزارِ گیسوانِ دیگری بود.

ولی ..
ایجاز بمعنای کوتاه سرودن نیست . بلکه بمعنای به اندازه سرودن است .
در سُرودن , (فرقی نمی کند, سروده ی ما کلاسیک باشد یا نیمایی و یا سپید) / برای اینکه مخاطب, را با "بیتی" ناب یا با "بندی" ناب سورپرایز (غافلگیر ) کنیم , باید نخست بستر آن سورپرایز شدن را توسط بیت های دیگر و یا بندهای دیگر فراهم کنیم . متاسفانه خیلی از سپیدسرایان ما از این مهم غفلت می کنند و رسم غلطی را هم جا انداخته اند .

سروده ی شما از یک بند تشکیل شده . و غافلگیری مخاطب در اون لحاظ نشده . . انصافآ بند قشنگی هم هست .
ولی سورپرایز شدن مخاطب به این است که مخاطب در حین خواندن یکدفعه خودش را در برابر بند قشنگی ببیند . بند قشنگی که هدف و قصد شاعر از سرودن در اصل همان بند بوده . ولی آنرا در میان بندهای دیگری گذاشته تا مخاطب را غافلگیر کند .
وظیفه ی بندهای دیگر ( حالا می تواند دو یا چند بند باشد ) این است که ذهن مخاطب را در دست بگیرد و او را کشان کشان به سمت بند اصلی هدایت کند تا زیبایی آن بند, او را به وجد بیاورد . و شگفتزده کند .

در شعر کلاسیک , بیتی که وظیفه ی چنین کاری را بعهده دارد ( شاه بیت ) می نامیم. شاه بیت , بیتی ست که تصویرسازی و مفهوم پردازی آن در اوج است . در جوار شاه بیت و بر حسب تعداد ابیات سروده , که آن سروده می تواند مثلن قالب غزل باشد . تعدادی "بیت طلایی" هم بخدمت گرفته می شود . بیت های طلایی , بیت هایی هستند که تصاویری بدیع و چشمنواز دارند . کار این بیت ها ایجاد نوسان ملایم و مطبوع در ذهن خواننده هست تا او را در خوانش تمام شعر مشتاق نگه دارد .

در نیمایی و سپید هم همینطور است .
شاه بند , بندی هست که برجستگی تصویری و مفهومی خودش را مدیدن بندهای طلایی و معمولی هست .

حالا شاید شما بپرسید که خیلی از سپیدسرایان سروده های کوتاه در حد یک بند دارند ؟ اگر اینکار اشتباه است چرا عمومیت دارد
پاسخ روشن است .
روشمندی آنها و تعداد آنها موید درست بودن کار آنها نیست .

این وظیفه ی مخاطب است که از کلیت یک شعر آنچه باب میل و طبعش هست گلچین کند . مثلن شعری از سهراب می خواند و این مصراع را انتخاب می کند ( تا شقایق هست , زندگی باید کرد )

ولی , زیبایی و دلنوازی این مصراع به خاطر این است که مخاطب آن را از کلیت یک شعر استخراج کرده . آنهم بعد از غافلگیر شدن و مواجهه با آن بعد از خواندن بندهایی که این بستر غافلگیری را فراهم کرده اند .

سروده ی شما قشنگ است . ولی لذت غافلگیری را برای مخاطب فراهم نکرده اید . سروده ی شما باید طوری باشد که مخاطب در حین خواندن . همین بند را از دل کلیت شعرتان بیرون بکشد . مثل همان ( تا شقایق هست , زندگی باید کرد )