سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید

منو کاربری



عضویت در شعرناب
درخواست رمز جدید

معرفی شاعران معاصر

انتشار ویژه ناب

♪♫ صدای شاعران ♪♫

پر نشاط ترین اشعار

حمایت از شعرناب

شعرناب

با قرار دادن کد زير در سايت و يا وبلاگ خود از شعر ناب حمايت نمایید.

کانال تلگرام شعرناب

تقویم روز

پنجشنبه 24 آبان 1403
  • روز كتاب و كتاب‌خواني
  • روز بزرگداشت آيت الله علامه سيد محمدحسين طباطبايي، 1360 هـ ش
13 جمادى الأولى 1446
  • شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها، 11 هـ ق، به روايتي
Thursday 14 Nov 2024
    مقام معظم رهبری سید علی خامنه ای و انقلاب مردمی و جمهوری اسلامی ایران خط قرمز ماست. اری اینجا سایت ادبی شعرناب است مقدمتان گلباران..

    پنجشنبه ۲۴ آبان

    پست های وبلاگ

    شعرناب
    تصدیر (ردالعجز علی‌الصدر_ردالصدر علی‌العجز)
    ارسال شده توسط

    زهرا حکیمی بافقی (الهه ی احساس)

    در تاریخ : جمعه ۲۲ دی ۱۴۰۲ ۰۳:۴۴
    موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۷۲۲ | نظرات : ۵۹

    به نام یگانه‌سراینده‌ی دیوان آفرینش
     
    نگاهش بود، عنوان دوبیتی
    در آن گم بود، دیوان دوبیتی
    و با «رَدُّالعَجُز»، بر صدرِ احساس
    نگاهش گشت، پایان دوبیتی
    شاعر: زهرا حکیمی بافقی، (الف احساس)
    …*…*…*…*…*…*…*…*…*…*
     

    ✍ آرایه‌ی «رَدُّالعَجُز عَلَی الصَّدر»
    (بازبردنِ انجام به آغاز)
     
    مطابق با آن‌چه در لغت‌نامه‌ی دهخدا آمده است، در اصطلاح عروضی: «جزو اول از مصراع اول را «صدر»، جزو آخر آن را «ضرب»، جزو اول از مصراع دوم را «ابتدا» و جزو آخر آن را که آخرین جزو بیت است، «عجز» می‌گویند.‌ «عَجُز» در لغت به معنی دنباله است. صنعت ردالعجز علی الصدر آن است که کلمه‌ی اول بیت، در آخر آن تکرار شود.»

    به‌عبارت ساد‌ه‌تر، رد العجز علی‌ الصدر؛ یعنی: یک کلمه را یک بار در ابتدای جمله بیاوریم و بار دیگر نیز در پایان، آن‌ را تکرار کنیم.
    مثال:
    آدمی در عالم خاکی نمی‌آید به دست
    عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمی
    (حافظ)
    در نمونه‌ی جاری، با آمدن واژه‌ی «آدمی» در آغاز و در پایان بیت، آرایه‌ی رد‌ العجز علی‌ الصدر نمودار شده است.

    ✍ چهار تک‌بیت از کتاب دل‌گویه‌های بانوی احساس، دارای آرایه‌ی:
    بازبردن انجام به آغاز (ردالعجز علی‌الصدر):
    ۱
    دل‌باخته‌ی چشمِ تو شد، شورشِ قلبم
    چشمک بزن و مهر بدم، بر تپشِ دل
    ۲
    دل خریدارِ محبّت گشت، با موجِ نگاه
    گو به چشمانت بتابد، اندکی بر دشتِ دل
    ۳
    در هر نفس، جان‌خسته‌ام؛ از بس که «احساس»
    پنهان کند، بغضی که بند آرد، نفس را
    ۴
    در قدم‌های بزرگِ زندگی، هر روز و شب
    آبرومندم که باشی، با دلِ من، هم‌قدم
    زهرا حکیمی بافقی
    کتاب دل‌گویه‌های بانوی احساس
    …*…*…*…*…*…*…*…*…*…*
     
    ✍ آرایه‌ی «رَدُّالصَّدرِ عَلَی العَجُز»
    (بازبردن آغاز به انجام)
     
    در اصطلاح عروض؛ یعنی: کلمه‌ای را که در آخر بیتی بیاید، در آغاز بیت بعد نیز تکرار کنند؛ با این دیدگاه، در برشی از چهارپاره‌ای که خواهیم خواند،‌ واژه‌ی «وقتی»، در ابتدای بند دوم، دارای آرایه‌ی رَدُّالصَّدرِ عَلَی العَجُز است؛ زیرا، در انتهای بیت قبل و سپس در ابتدای بیت بعد آمده است:
    از بس دلت، سرشارِ مهری بی‌کران است
    جز تو، نمی‌خوانم کسی، در هیچ، وقتی
    یارِ دل و «احساسِ» پاک و بی‌ریایم
    جز تو، نمی‌دانم کسی، در هیچ، وقتی
    *
    وقتی که واژه نیست با، دیوانِ دل ساز
    دل‌واژه‌ی «احساسِ» قلبِ خسته‌ای تو
    با روی باز و با محبّت‌های بسیار
    درهای غصّه را، به رویم، بسته‌ای تو
    #زهرا_حکیمی_بافقی
    برشی از یک چهارپاره
    #آرایه‌های_ادبی
    …*…*…*…*…*…*…*…*…*…*
    نکته:
    برای پرهیز از اطاله‌ی کلام، به همین مقدار بسنده شد؛ ولی، با توجّه به این‌که آرایه‌ی تصدیر، جزو آرایه‌های زیبا؛ امّا کمتر شناخته‌ای است، اگر عمر و توفیق بود، نکاتی دیگر؛ همراه با نمونه‌های بیشتر در این زمینه، در پنجره‌ی سبز به اشتراک گذاشته خواهد شد.

    ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری : | | | | |
    این پست با شماره ۱۴۴۰۴ در تاریخ جمعه ۲۲ دی ۱۴۰۲ ۰۳:۴۴ در سایت شعر ناب ثبت گردید

    نقد و آموزش

    نظرات

    مشاعره

    کاربران اشتراک دار

    محل انتشار اشعار شاعران دارای اشتراک
    کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
    استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است.
    1