میانه ها

سلام .... تصمیم داشتم چند روزی نباشم
اما امروز باز فرصتی دست داد و امید آن دارم که تورقی داشته باشم بر چند سروده از دوستان .
این شعر سوای کمی زواید ( مثلا چندبار حرف "که" تکرار شده و یا در جزیره ی جنون و زندگی ، دیگر نیازی به آوردن زندگی نبود چرا که علاوه بر منثور نمودن آن خط و انحراف از ریتم ، شعر را نیز از پیله ی ایهام بیرون آورده ) بازم پرانتز یک کیلومتری !!! داشتم می گفتم به رغم آن یکی دو خطای کوچک ، شعر روان و بی غشی ست و رقصی تراژدیک دارد ( شاید درام بگویم بهتر باشد ) اما چیزی که می خواستم پای این شعر بنویسم نه شرح آن که شرحی بر آن خواهد بود . هایدگر معتقد بود تمام موجودات با ماهیت از پیش ساخته به وجود می آیند اما انسان بدون ماهیت به وجود می آید
یعنی مثلا یک پروانه به محض ایجاد شدن ، عادات و رفتارهای از پیش معین شده دارد . اما انسان ، اول به وجود می آید سپس خود مامور ساختن ماهیتش می شود .

کاری به این ندارم که باقی متفکران در این باب چه گفته اند . اما مانا به دلایلی با این عقیده مخالف است . یک دلیل آنست کشفیات علوم زیست مشخص می کند ، هیچ یک از جانواران و گیاهان از ابتدا به این شکل ( چه ظاهر چه باطن ) نبوده اند و بر اساس سازگاری با طبیعت و در طول نسل های متمادی تغییر کرده اند . بنابراین نمی توان ادعا نمود آنها شخصیت ماهوی شان را با خود به جهان هستی آورده اند .

دوم ماهیت جمعی و فردی با هم هستند و هر دو روی یکدیگر تاثیر دارند . انسان اغلب بدون کمک دیگران قادر به تعیین و تبیین شخصیت جمعی خود نیست . یعنی مثلا اگر بگویند کوردها اینجور آدمهایی هستند ، این هویت جمعی را بنده به تنهایی نساخته ام که مسئول مستقیم و تام آن هم باشم .
...
اما عشق ..
به گمانم پیش از آفرینش انسان در وجودش به ودیعه گذاشته شده است . یعنی معتقدم هر آدمیزاد زوجی در جهان ذر داشته است و همانجا میانشان معاشقه و الفتی بوده ، سپس وعده ی دیداری در این دنیا می گذارند و برای رسیدن به موعد و موعود قدم در جاده ی هستی می گذارند . اما از آنجا که بر اثر کجرویها و غفلت ها انسان رنگ و بوی معشوق را از یاد می برد
گاه فریب می خوریم و با زوج دیگران ، آشنا می شویم و چه بسا ازدواج می کنیم . هرچند شاید برای رسیدن به آن گمشده ، همه ی این تجربیات هم لازم باشند .

اما السیا .... زوج توست . او را هرگز نیازار و از برگ گل نازکتر به او نگو . چرا که هرگز چیزی از تو نخواهد خواست الا نوازش و هرگز نام ترا نخواهد گفت مگر به دعا و سلام .... زنی که نمک خورده ی خوان خداوند است و حرمت تو و شعرهایت را نگاه خواهد داشت و از گل نازکتر به تو نخواهد گفت . چرا که می داند شکستن دل یک شاعر ، ریختن خون خورشید ست .

راستی از حقیقت گفتی . حقیقت دیدنی و شنیدنی و دانستنی نیست به نظرم
حقیقت بوسیدنی ست ...

درود
آنچه یک نوشتار را ممتاز می کند تفکر نهفته در آن است . چون تکنیک های غنایی و حتی موضوعات شعر به هر روی محدودند و ما در حوزه ی هنر بیشتر از آنکه درگیر * چه گفتن * باشیم ، دلشوره * چگونه گفتن * داریم . و البته به علت کمیت پایین تم ها شاید این عجیب نباشد . جایی در کتابی خواندم به نقل از کارل مارکس که می گفت فلاسفه همیشه در فکر تفسیر جهان بودند در حالیکه رسالت فلسفه تغییر جهان است . اما آیا شعر و فلسفه یا فراختر بگویم هنر و فلسفه به هم مربوطند ؟ شاید هیچ کسی اندازه ارسطو و در سده های اخیر به اندازه هایدگر سعی در فلسفی نمودن هنر و تعریفی ایدئولوژیک از آن نداشتند . در حالیکه نیچه عکس آنها بود و فلسفه را هنری بیان می کرد . به گمانم این اتفاق در این شعر رخ داده است . درست جایی که شاعر پس از عبور از مقدمات به بحث تقسیم ناعادلانه ی جهان می رسد . و گله مندانه می پرسد
*
زمان برای من
برای او
که گفته است که عادلانه جاری است؟ *

جمله فوق بار مفهومی بالایی دارد . معتقدین به عدالت می گویند عمر صدساله لاکپشت با عمر ده روزه مگس برابر است . چون معیار و مقیاس سنجش زمان به درک موجودات است و از هیچ شاخص ثابتی پیروی نمی کند . اما شاعر با وجود اینکه به نسبیت زمان آگاه است در عین حال از تقسیم ناعادلانه آن میان خود و او راضی نیست . چون خود را فردی برابر و همسر با او دانسته که بایستی به تبع همین امتیاز هر دو از یک زمان مساوی برخوردار باشند . اما زمان برای کسی که انتظار می کشد کشنده تر است و اینجاست که طولانی شدن و کشدار بودن لحظات نه تنها پوئن مثبتی نیست بلکه برای کسی که زودتر می خواهد به پایان آن و شاید مرگ‌ برسد رنجی بزرگ است . اما آیا این رنج از نوع هندی ست یا هلنی ؟ یعنی رنجی ست که حاصل خوش بینی ست و آن را لازمه تکامل باید دانست یا رنجی از نوع سیزیف که محصول آگاهی و نهایتا پوچی ست ؟
از همین رو شعر را محصول تفکری آگاهانه و صد البته دردمندانه می دانم که در واقع دارای سه ضلع است : انزوا و آگاهی اضلاع روبرو هستند و رنج ضلع قاعده ی آن
و این مثلث در حقیقت برمودایی ست که هر که بخواهد به آن وارد شود دیگر خروجی نخواهد داشت . چرا که آگاهی برگشت ناپذیر است .

پوزش از نقصان مطلب

سلام بر اهالی شعر ناب
و عرض ارادت و احترام خدمت برادر بهاری ام
یقینا نگاشتن در محضر بزرگان برای حقیر، جسارت است که البته روی گشاده و تواضع پر مهرشان امکان تقریر چند سطری در حد فهم و ادراک ناقصم فراهم ساخته.
شخصا روزها و لحظه های زیادی را در فضای این شعر به سر برده ام. شعری سراسر احساس و البته الهام.
این اواخر خواندن اشعاری از شاعران راستین، توجه به الهام در شعر را در من برانگیخته. گفتم شاعران راستین که شاید در برابر آن شاعران معمار قرار خواهند گرفت؛ که تصمیم بر نوشتن شعری می گیرند، موضوعی انتخاب می کنند و به دنبال لوازم ساختن آن می گردند.
اما شاعر راستین در هر شرایطی قادر به نوشتن نیست. او دریای آرامی است که تموج و تلاطمش را فقط در زمان سرایش شعر می توان دید و این تفاوت بسیار دارد با شاعران معمار گونه ای که حتی در عادی ترین لحظات شروع به ساختن می کنندـ
پرواضح است که سرودن این شعر در لحظه و شرایطی خاص اتفاق افتاده و شاعر به مضمونی از پیش تعیین شده نپرداخته است و احتمالا خود شاعر هم در زمان سرایش نمی داند که پس از لحظه ی تلاطم چه اثری و با چه کیفیتی به وجود خواهد آورد و شاید همین یکی از علل ابهامی است که در شعر شاعران راستین دیده می شود. زیرا شاعر واقعی به دنبال کشف روابط اشیا و اجزایی است که در فضایی تاریک نهفته است و او با چراغ تخیل آن ها را کشف می کند و مطابق با شیوه ی هنری خود، شکل می دهد.
نمونه های این ابهامات در اشعار برادرم به وفور یافت می شود.
همچنین جناب قلیچ خانی، شاعری است که ادراک درستی از بار صوتی واژه ها داشته و همین امر سبب شده به راز کلمات و طنین آن ها واقف شود و این نشان از تسلطی است که از دایره ی ذهن خارج شده و وارد ناخودآگاه شاعر گشته؛ چنانکه آنچه نهایتا به منصه ی ظهور می رسد، حاصل تجربیات و اطلاعات ذهن نیست بلکه حاصل الهام های فراذهنی و ناخودآگاه شاعر است.

اما حقیقت؛ برایش تفاوتی ندارد او را ببینیم یا نبینیم، بپذیریم یا نپذیریم، او مسیر خویش را خواهد رفت و ما روزی خواه ناخواه باید با او مواجه شویم و آن روز ، روز پذیرش است.

بهشت تلخ خفاش
گوشه ی نمور غارهای بی خورشید است
یاس معصوم دست های تو اما
بشارتی ست
برای پروانه هایی که در پیله
صبح را به انتظار نشسته اند

سپاس و عرض پوزش از حضور اساتید ارجمند
آرزومند شادی مردم سرزمینم🌹