باز آمده

درود بزرگوار
"با اشتیاق چشم تو..."
در مطلع چگونه است

درود
غزل زیباییست👏👏🌺🌺
نکته هارا جناب زارع مبسوط بیان فرمودند و بنده نکته خاصی به دهنم نمی‌رسد.
وزن
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
است
که در برخی مصرع ها مانند مصرع ۳ رکن آخر به فاعلات تبدیل شده که مجاز است.
چند خط پر حرفی بنده را ببخشید.
ویرایش در شعر این امکان را به شما می‌دهد که یک مصرع را به دهها روش بیان کنید.
حال ، اینجا " ز" شاید از شود بهتر باشد ، ولی وقتی یک " ز" را بخواهیم به از تبدیل کنیم شاید در نهایت آن " از " هم در ویرایش نهایی باقی نماند.
مثلا
سوی چشمانت به شادی این قلم باز آمده
صرفا برای مثال بود
بابت بیان این موضوع که در ویرایش، دیدمان را محدود نکنیم و این هنر شعر و دنیای وازگان است که میشود یک مفهوم را هزاران سال گفت و باز هم گفت!
یک نکته دیگر که مایلم انرا نیز مد نظر داشته باشید.
" را" ی مفعولی گاهی در شعر حذف میشود و بنده نمیخواهم حکم صادر کنم که نشود! چون خودم هم گاهی این را  ی   مفعولی را حذف میکنم . منتها باز اولویت این است که تا میتوانیم تلاش کنیم حدف نشود.
در مصرع اول این بیت ...
هر چه میگردم نمی یابم کسی اطراف خود 
هر کسی از گوشه ای دلشاد و طناز آمده

کسی را اطراف خود. بعد از کسی یک " را" ی مفعولی حذف شده
هرچه میگردم نمی‌یابم کسی را گردِ خود
صرفا باب مثال.
و مصرع دوم این بیت یا صعف تالیف معنی دارد یا بنده متوجه منطور نمیشوم.
در مصرع اول میگوییم کسی اطراف من نیست
و در مصرع دوم میگوییم هرکسی از طرفی آمده، در صورتی که این در ذهن می آید که هر کسی از طرفی رفت، نه امد.
پس بنظر میرسد مصرع اول نیاز به ویرایش مفهوم دارد

 تا که بسم الله گفتم دیده ام با اشک شوق
هرکسی از گوشه ای دلشاد و طناز امده

اینها را صرفا باب مثال مینویسم، چون ویرایش بعد از قبول توسط شاعر صرفا با خود اوست🙏

و نکته نهایی، قافیه های هم خانواده اگر میشود استفاده نکنید مگر معنی ای کاملا متفاوت با رکن مشترکشان داشته باشند.
هم‌ساز و ناساز گویی انچنان که بنطر میرسد قافیه تمام عیاری نباشد.
ببخشید پرگویی بنده را

درود بر شما جناب فخرایی

فارغ از شعر و شاعری و عروض و قافیه مطلبی که فراموش شده را عرض میکنم و آن روحیه ی بسیار لطیف و نقد پذیر حضرتتان است.
شاعر بودن زیاد مهم نیست انسان بودن شرط است
وزن و قافیه و عروض و تکنیک اکتسابی است
انسان بودن هم نیمی اکتسابی و نیمی ژنتیکی است چه بسا گاهی اکتساب می چربد بر ژن
همین که با سعه ی صدر در صدد یادگیری هستید شعرتان برایم هزاران هزار از غزل های شیرین شاعر نماهایی که در ظاهر موش اند و در پشت سر شغال درنده گواراتر است

آفرین بر روح لطیف و طبع بلند شما

سلام آقای فخرایی عزیز
غزل زیبا و دلنشینی بود
وزن تموم مصاریع درست بود(با لحاظ اختیارات شاعری)
اگر بخواهیم از مصرع اول، (ز) را حذف کنیم، با حفظ معنای مصرع می توانیم بگوییم:
(باز از شوق دو چشمت این قلم باز آمده)
و البته به کار بردن دو (باز) کمی ناخوش است بر طبع، و حتی می تواند حشو به حساب بیاید، بنابراین میشود مثلاً گفت:
(ای که از شوق دو چشمت این قلم باز آمده)
در مصرع چهارم میشد بجای (زین سبب)، گفت (این چنین)
بجای (در ابتدا) میشد گفت: (از ابتدا)
بعد از (...غزل گویم،) یک کاما و مکث لازمه تا حرف ربط (وَ) با فتحه خوانده شود و وزن درست باشد.
بجای(گَه) میشد گفت: (چون) یا (تا)
البته اینا همشون در حد پیشنهاده و شایدم نادرست باشه ولی میشه بهشون فکر کرد
سپاس برای غزل زیباتون
زنده باشید

با سلام خدمت جناب عزیزیان بزرگوار
جسارت و پر توقعی بنده را ببخشید
چشم براه نظرات ونکات دقیق شما چون همیشه هستم

درودی دیگر
نفس استفاده از اختیارات شاعری مذموم نیست زیرا در محدوده ی قواعد وزنی است و قواعد وزنی(و بطور کلی فنون شعری) اصولاً بر پایه لذت ِ طبع، و در طول قرنها تدوین شده اند، و اگر طبع را خدشه دار میکردند بی گمان مورد پذیرش نبودند، اما با وجود اینها، غالباً(و نه همیشه)آن بخشی از شعر که در آن از اختیارات شاعری استفاده نشده باشد یا کمتر استفاده شده باشد روانتر است و بر طبع خوشایندتر و بنابراین از نظر معیارهای هنری، برتر است نسبت به همان بخش در صورت استفاده از اختیارات.
معنای این حرف این است که در ارزشگذاری شعر عوامل بسیاری دخیل هستند و این موضوع یکی از آنهاست و آن هم عاملی کم تاثیر. اشعار بسیاری وجود دارد که در آنها از اختیارات شاعری استفاده شده ولی چه بسا ارزش هنری آنها از اشعاری که در آنها از اختیارات استفاده نشده و بقول معروف وزنشان صحیح و سالم است، بیشتر است.
در بسیاری مواقع، استفاده از اختیارات شاعری توسط مخاطب عام حس نمیشود، و فقط طبع لطیف و نگاه منتقدانه و فنی می تواند درکش کند.
تقریباً تمام شاعران، کمابیش از اختیارات شاعری استفاده کرده اند، یکی بیشتر یکی کمتر، زیرا استفاده از این اختیارات، دسترسی شاعر را به گستره ی وسیعتری از واژه ها امکان پذیر می کند، و طبعاً می تواند باعث غنای معنایی شعر شود.
حشو در شعر به معنی استفاده از واژه هایی است که نقش معنایی خاص و قابل توجیهی در شعر ندارند یا اگر دارند نقششان قوی و محکم نیست، و درواقع بیشتر برای پر کردن وزن، یا درستی وزن وارد شعر شده اند. مثل خیلی از مترادفها، خیلی از واژه هایی که معنایشان در واژه های دیگر یک مصرع یا یک بیت وجود دارد ولی شاعر آنها را به کار میگیرد تا وزن درست باشد.
حشو از نشانه ها ی ضعف شاعری به شمار می رود و مهارت شاعر را در گزینش و به کارگیری درست واژه ها زیر سوال می برد. البته حشو، گاه کاملاً مشهود است و گاه چندان به چشم نمی آید، و نیز هر استفاده از مترادفی حشو نیست و تشخیص آن گاه نیاز به دقت و موشکافی منتقدانه دارد.
آنچه در این مجال می توانستم بگویم همینها بود، و البته می توانید با مطالعه و تحقیق به جزئیات بیشتری برسید

به امید پیشرفت همه ی ما

درود بر شما
از شعر و بیانات نغز شما و دیگر دوستان بسیار استفاده بردم
سربلند و سراینده باشید