حوض کوچک خیال

آتشی در جان ِ باغ افتاده است 
آنچه در ما اتفاق افتاده است

آخرِ ماه است و ما را ماه نیست
بخت ما هم در محاق افتاده است ...


شعرِ «ماه نیست» از نیهاد زمان

_______________________

باغ، با محاق و اتفاق هم قافیه نمیشود
ایراد در روّیِ شان است ( غین با قاف رویِ روّی،مختلف اند و قافیه ساز نیست)

به این ایراد فوق، اکفا گفته میشود یعنی در حرف پایانیِ روّی، متفاوتند ( غ با ق )

مانند: باغ و اتاق... مرگ و ترک و غیره
گروهی معتقدند که چون در دستور زبان پارسی، اساس در رعایت قافیه التذاذِ شنیداریست مانند اتاق،الاغ برای همین آن را صحیح دانسته اند !!!! ولی اکثرا خالی از اشکال نمیبینند و آوردن روّی درست و کامل مانند اتاق و اجاق را ملاک قرار میدهند ( یعنی آنچه امروزه مصطلح است) به زبان دیگر: ملاک را اساسِ دیداری میدانند.
یا مثلا زبان پارسی بر خلاف زبان عربی:
قافیه دانستنِ حروف ذ ز ض ظ بی ایراد است مانند اشعار مولانا و حافظ و حتی معاصرین ( مریض. عزیز)

ولی در زبان عربی، قافیه دانستنِ حرف ذ با ظ یا ت با حرف ط بسیار مورد نکوهش است و سخره آور . چرا که مستحضرید که مثلا ض ه ح و سایر حروف با ادا و اصوات و چرخش زبانیِ ویژه ای صورت میگیرد که حتی عدم رعایت آن اصول،چه بسا گاهی موجب سوتفاهم و مناقشاتی هم شده است مثلا اسد با اصد یا اسود با اصود و...
در هر روی:
وحی و نهی در پارسی بسادگی مورد بهره برداری قوافی قرار گرفته و در زبان عربی،سرزنش میشود

بنظر حقیر، با وجود توضیحات فوق و رعایت سلسله مراتب عروض و اصول قافیه و غیره ، باغ و اتاق علیرغمِ پسند بودنِ جنبه ی شنیداری و موسیقیائی اش، نمیتواند با هم در قوافی آنها را صحیح پنداشت. ولی در ترانه یِ کوچه بازاریِ کودکانه، تکرار میکنم شاید بتوان در ترانه یِ کوچه بازاریِ کودکانه آنها را با اغماض صحیح لحاظ نمود. ( نظری شخصیست)


عیسی نصراللهی