غزل بلوچی : « گِهتِرڃـن مردم »

غزل بلوچی: « گِهتِرڃـن مردم »

مَئ جِهانـَـئ گــُـلْ بـڃوَس و وارَنْتْ

گِهْـتِـــرِڃـن مردم، واجَه هَــپْـتارَنْتْ!

عِشْـکی گــُـپْـتاران، دستِ هَـپْـتاران

گَـَـنْجَـئ بُـمْــپـانان، سِیَه سَـرِڃـن مارَنْـتْ!

عاشکانْ نـَـیْـلـَـنْـتّ عِشْکــَئ دیّـوانا!

وَتْ پَه وَتْ کــَـنْدَن گــُــ̈طّ شاکارَنْتْ

مِهْـلـَـبڃـن شـَـیْرانْ؛ وانـَگا نـَـیْلـَـنْتْ!

وَتْ گــُـشـَـئ زانُـن شاهِ گــُـپْـتارَنْتْ

مَئ دِلی گــَـپّانْ؛ بـڃ کـَـس و یارَنْتْ

ماهِکانِڃـن شَپْ، مُرْتـَگ و گارَنْتْ

نالـْگان، گِـــنْــدَئ اِشْکُـــنَـئ دردانْ

دل چَه دل؛ دور و چانْکِ سیگارَنْتْ!

نازُکِڃـن مَـهْـتاپْ، کــَـپْـتَگــَـنْ تَـهْنا!

چۏ پَسا بُــلـْم وچِـــڃـر کاپارَنْــــتْ!

شاهِ مهتاپان، واجَه هَــپْـتاران!

شاهِ دلداران، واجَه دَلّارَنْــتْ!

وَشّی و شادی هِـچّ نَـبَـنْ چِلَّه!

هَـنْگــَـرِڃـن ظالم؛ ظلما گیمّارَنْتْ!!

ظالِـمڃـن مَکّار، سـڃـرِ آزارَنْـــــتْ

عاشکی ̈طـَـپَّـانْ، پُـرِّ کـوکّارَنْـــــتْ

یِـڃ کـَـشا یَـکـِّـڃ مُـرْتـَگ وکــَـپْـتــَه

آ  کــَـشا واجَـه، چانْکِ باپارَنْــــتْ

اَوْرُکی تِرَمْـپّانْ گــــار و بیمّارَنْـتْ

مَــئ دِلی اَرْسانْ کُــنْجِ اَمْبارَنْـــتْ

یـڃ دُرُو ڌَنْگــَـر هُشْک و بـڃ آپَـنْ

پَرْ تـَهی مِهْرانْ نِشْتـَه چَمْ چارَنْتْ

مُرغُـکانْ آواز، وانـَگــَــن مَــرْچی

وَهْـدِ دیــــــدارا، مثلِ دلــــدارَنْـــتْ

اِشْکُـتـَه ظلما، تــــیّ تـــَــوار و گــام

گـَـژْدُمِڃـن نادان، کُـنْــ̈ط یڃـوارَنْتْ

ظالمڃـن هَـپْــــتارْ جَنْگ و پوتّارَنْـتْ

عاشِکِڃـن سِڃـنـَــــگ، پُرّ وُۏپارَنْتْ

یــِـڃ تـَهی ایّـوب شَـیْـرُکان بَـنـْـدّی

مَئ شَکـَـرْ گالان؛ گـۏن تـَه گـُلـزارَنْتْ

ترجمه ی واژگان غزل بلوچی:▼

  گِهتِرڃـن مردم ◄بهترین انسانها

مَئ جِهانـَـئ گـُـلْ ◄گــُـلهای دنیای معاصر

بـڃوَس و وارَنْتْ◄فقیرند و مستمند

  واجَه هَپْتارَنْتْ!◄بزرگان نیز کــَــپتارصفت اند

عِشْکی گــُـپْتاران◄گفتارهای عاشقانه

گَـَـنْجَئ بُمْپانان◄نگهبانان گنج 

 سِیَه سَرِڃـن مارَنْتْ!◄مارهای سیاه سَرند

مِهْلـَـبِڃـن شـَـیْرانْ◄اشعار خوشبوی دل

  وانـَگا نـَـیْلـَـنْتْ!◄اجازه ی خواندن اشعار رو نمی دند

ماهِکانِڃـن شَپْ،◄شب مهتابی

  مُرْتـَگ و گارَنْتْ◄مرده و گـُم شده اند

نالـْگان، گِنْدَئ◄ناله هام  رو  می بینی

  اِشْکُنَئ دردانْ◄دردهام  رو نیز می شنوی

دل چَه دل دور و چانْکِ سیگارَنْتْ!▼

◄دلها فاصله گرفته و مشغول  ...  سیگارند!

چۏ پَسا بُلـْم◄مثل بز و گوسفند گرفتار و دربند

 وچِڃـر کاپارَنْتْ!◄زیر کـَـپَر دربند

وَشّی و شادی هِچّ نَبَنْ چِلَّه!▼

شادمانی وسرورهرگزمتولـّدنمی شود!

یِـڃ کَـَشا ◄این سوی *  آ  کَشا◄آن سوی

چانْکِ باپارَنْتْ◄مشغول معامله اند خون با ...

یـڃ دُرُو◄این همه ؛همگی 

  نِشْتـَه چَمْ چارَنْتْ◄نشسته ومنتظرند

عاشِکِڃـن سِڃـنـَگ، پُرّ وُۏپارَنْتْ▼

◄سینه های عاشق سرشاراز صبرند

درآمد:/darāmad/ غريبه 

جمله: آمَردَك درآمدڃ

کـُڌِل:/koĎĎol/ آلونك ، آلاچيق

تاهيدّ:/tāhīd/ تعويظ و دعاي نوشته شده.

چَكـّي كـَپ:/čakkīkap/ رويش بيفت

پادا:/pādā/ پاشو ،بلند شو

نِنْد:/nend/ بنشين (فعل امر)

اِبرُك:/ebrok/ ابراهيم اسم مصغّر ابراهيمُك

بڃ سدّ:/bëhsodd/ نادان

هِجْبَه:/heǰbah/ هيچ وقت

جَريدَ گ:/ǰarīdag/ آماده

تـَمَردڃن اپْس:/tamarodëhnaps/اسب چموش

لـَهْرَن:/lahran/ داغــَـند

اَبُّك:/abbok/ بابا

نا:هُرماگ= خرما

كـَنـْڌ:/kanĎ / قند

جمله: كـَنـْڌي با كـُتــَن

پَدّري كـَنـَگ:/paddarīkanag/ آزمايش كردن

چُكّ:čokkبچّه جمله: تي چُكّ چُنْتـَن

چَكّ:/čakk/ گردن ، روي چيزي

چَكـّي كـَپْت:/čakkīkapt/ رويش افتاد

گـُڌي هَبَر:/goĎĎīhabar/حرف آخر

بـِگـُڌي:/begoĎĎī/ قطع كن (فعل)

گـَڌ گ:/gaĎĎag / هسته

گـُڌ گ:/goĎĎag/ قطع كردن (فعل)

آهي نِڃمَگا:/āhīnëhmagā/ سمت او

نڃمَگ:/nëhmag/ كـَره

مَسكـَه:/maskah/ كـَره  

جمله : خُواش مَسْكه داري.مَـچّ :مُگ = درخت خرما