وقتی عصبانی میشود

سلام و درود استاد گرانقدر

اول اعترافم این که چندسالی است از فیلم و تلویزیون کاملاً دورم و فیلم های تخیّلیِ چند بُعدی ِ لایه لایه مفهوم پرداز را به شخصه نمی پسندم هرچند مُداقه در فصولِ جانبخشِ آن حتماً آموزنده‌ی روش های درستِ زندگانی است .


ولی وجداناً دلگویه‌ی کم نظیر شما با جهان بینیِ فهیم و فخیم تفکرِ کلکِ اصالت‌بیان‌تان را چندبار خواندم که سطر به سطر با واژه گزینی ِ هنرپرور و دل آگاه ، برای هر انسانی ، آموزنده است که در لحظاتی خاص ، تصمیم های درست و عملیِ مهارت‌سوی داشته باشد و به قولی خودرا در روندِ بروزِ خشمی خسارت عواقب در برخورد با برخی ناملایمات از ذهنیت گرایی دور و به سمتِ نتیجه ای مطلوب سوق دهد.

هرچند بخش های خشن دلسروده ارزشمندتان مثل قصاب و استخوان و اینها سازگار با روحیه ام نیست و ممکن است تا چند هفته نشود با حسِ هر سکانس از چنین کلامِ تصویرپرداز و روایت‌مدارِ تاثّربرانگیزتان ، یک آدمِ خیلی ضعیف مثل این شاگرد کوچک تان در هضمِ مآثرِ این رویداد معطوف نگردد (اللهم اِرحَم وَانصُر عبدک الضعیف).

به هرحال خدا نیز جهنم را (آتشی حریص که خود انسانها گاه بوجود آورنده آن می شوند . دوراز جان همگی مان. ) اینگونه جزییات پرداز در مصحف شریف خویش (قرآن) عبرت برانگیز توصیف می کند و چنین نگارشی از استاد آزادبخت با کاراکترسازی های نمادین، نشان از وسعتِ دانش و ژرفای ادراک ایشان دارد چرا که هنر هم جز پرداختن به جزییات و ارائه‌ی نکاتِ از دیده های غافل دور مانده ی مقولات نیست .


ژانرِ ( درام و کمدی و خشن) توامان و تلفیق هنرِ نویسندگی و شاعری با سینما ، به شکلی واقعا پژوهنده و کارگردان و ژرف اندیش بصورت فیلمنامه ای اکشن با تخیّلی قَویاً سوررئال و پرداختی در رویکرد به نشانه‌معناشناسی و ارائه تصویری توصیفی از هویّت رفتاریِ یک فرد در حالِ خشم و نوسانِ حالات وی درین عرصه که باعث آسیب رسانی هایی مثل ضرباتِ روحی به خلق و خویشتنِ خویش در زمانِ وقوعِ نوعی آنُرمالی یابه قولِ خودِ شما در متن شعر : عصبانیت یا به قول قرآن ( غیظ ) در جلوه ای زیباشناختی ازین مقوله را در شعر سپیدنگارتان می توان به تحلیل و نقدادبی در قلم فرساییِ ادیبانِ دانش پژوهی چونان شخص خودتان و دیگر استادان ارجمند سایت شعر ناب آموخت ‌.

( وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ) از سوره آل عمران


ولی در هر حال به نظرِ خودم بداهه تقدیم تان :


مهربانی، حالتی هر دَم نوازش رو که نیست
گاهی حتی خشم را تهذیبِ نفسِ عُمر هست

منطقِ احساسِ صِدق و خیرخواهی نیست خشم
لیک صِرف و محضِ تاییدِ مداوم ، جور هست (بداهه ناقابل)


ببخشیدم لطفاً که ادای حقّ مطلب ننمودنم از کم سوادی ام است؛
نیز یقیناً نبایست بیش ازینم باعثِ احساسِ ضیقِ وقتِ خوانندگان ارجمند شعر ناب تان می شدم .


در کُل ارزنده‌نگارید استاد بزرگوارمان.


سلامت باشید و شاد و سرافراز

سلام و عرض ادب استاد آزادبخت عزیز و گرانقدر

شعر «وقتی عصبانی می شود» مشابه پنجره سبزی که قبلا گشودم این سوال ایجاد می شود که چه کسی وقتی عصبانی می شود؟ حالا اینجا می توانیم جواب را برای خودمان با توجه به دفتر شعر «بانو ازلی»، «زن» فرض کنیم اگر اشتباه باشد بعدا فرض خود را اصلاح می کنیم.
با همین فرض تا این قسمت از شعر پیش می رویم
میخواهد درزباله ی گوشت قصاب
شبیه استخوان دردهان سگ باشم

از اینجا به بعد انگار تازه موضوعی باب ورود به ذهن شاعر شده است.

ناخرسند ، آزرده ، اندک هیجان مرا
درپاهای کوچک جست وگریزش پنهان میکرد

چرخش ضمیر را به وضوح احساس می کنیم. وجود نشانه به ما کمک می کند این تغییر ضمیر را دریابیم. مخصوصا «در پاهای کوچک جست و گریزش»

ادامه شعر در توصیف تقدس سگ و بارش، می دانیم که سگ ها انگار دنبال چیزی می گردند و همیشه در حال راه رفتن هستند، بخاطر اینکه اغلب اوقات آذوقه آنها آنقدر کم است که هیچ گاه سیر نمی شوند و همیشه گرسنه اند و به دنبال بار و غذا این مسئله برای من خیلی دردناک است.

شاعر تعبیر می کند که باد این آذوقه بار را با خود برده

حالا این آذوقه بار هر چیزی می تواند باشد می تواند غذای جسم باشد یا غذای روح، یا می تواند یک هدف مقدس باشد که شاعر در انتهای شعر از آن تعبیر می کند به «در اوج تقدیس بارش»

در این شعر سگ دارای بیرق هست، شبیه بیرق ظلم ستیزی
در این قسمت از شعر

میخواست کسی همتایش در اندازه ضغفش نباشد
بر می خاست خدایان را کنار میزد ورد میکرد

می خواست کسی همتای ضعفش نباشد اوج ناتوانی را نشان می دهد
در اوج ناتوانی زیر بار ستم نرفتن و خدایان را کنار زدن و پس زدن، شکوه را می رساند

در پاهای سگ می توان در جستجوی بار می توان هیجان را پیدا کرد، این هیجان به ما اهمیت آذوقه بار را گوشزد می کند

و در تقابل با باد که بار را دزدیده است و اینجا چقدر قشنگ بود توصیف حالات سگ، سگی که به دنبال هدف هست گاهی خودش را لای بوته ها قایم می کند گاهی شرارت و خشونتش برای نپذیرفتن و زیربار

نشان از ترس سگ دارد

همچنین تب کردن در این سطر و با توجه به خشونت «زن» که در نخستِ شعر عنوان شد

ظهور تلخ ، حالت خود را درهیبت آستانش تب میکرد

می توان رفتارهای ناشایست با یک فرد را در مقیاس با رفتارهای ناشایست با یک سگ مدنظر قرار داد و می توان هم حسی کرد با سگ و خود را جای سگ گذاشت و دنبال آذوقه بار خود رفت، راه خود را گرفت و برای همیشه رفت، رفت به دنبال رویاهای خود، می توان باد برده ی خود بود

بار بارها در شعر و در معانی مختلف تکرار می شود.

زیر بار شمال خود و جنوب کیش خود نمی رفت.

این توصیفات به راستی برای هر شاعری زیبا، بدیع، قابل لمس و با احساس است. چندین معنا قابل استحصال است. می دانیم جزیره کیش در جنوب ایران قرار دارد و تضاد شمال و جنوب را داریم و همچنین باربری معمولا از شمال به سایر نقاط کشور، این ها بعضا ریزه کاری است غایت چیز دیگری است

شمال و جنوب همچنین می تواند بیانگر جهات و مختصات باشد
و شمال همچنین می تواند به معنی باد و نسیم باشد و ما قبلا نسیم شمال را هم شنیده ایم. باد هم که قبلا آذوقه بار را برده بود پس از اینجا می تواند اشاره به همان باد راهزن باشد

زیر بار خود نرفتن، می توان زیر بار دیگران هم نرفتن، می توان مغرور و ناپسند نبودن، می توان خود را درک نکردن، می توان خود را تحمل نکردن و خود را برنتافتن تداعی نماید

در جنوب کیش خود نمی رفت به معانی ترس های خود را عدم توانایی کنترل، و یا باز هم به معنی عدم پذیرش خود و هیچ حالتی را برنتافتن، در هیچ کجا آرام و قرار نداشتن، و یا همچنین به معنای هیجان در جستجوی بار، ولی خب بیشتر اینجا به معنای همین ترس ها است، چون تصویر غالب، تصویر خشونت و عصبانیت زن هست و در هر گام که برمی دارد آن تصویر مدنظر می آید «وقتی عصبانی می شود»

کسی هم که زیر بار خودش نرود طبیعی هم هست که در پوست خود هم نگنجد

دوستدار بار: بار چیز خوبی است مثلا گاهی متلک بار کردن، بعضی ها شعر نمی خوانند دوستدار بار هستند. بار مقدس است، تقدس دارد چیزی است که باید روی دوش انداخت، پس مقدس است

آنقدر مقدس که باید گاهی به خاطرش شمشیر کشید

میخواست شمشیری بر دارد ودر پیکار باد

زجر میکشید پای در گل خیال مرا می خواست: گاهی هم باید به خود اجازه داد که خیالمان راه دور نرود همینجا پای در گِل فروبماند، حیف نیست بار را جستجو کند! آن هم با هیجان و کنجکاوی با چنگ زدن در خاک و لای بوته ها؟

گاهی محو میشد لای بوته ها وخاک کنده شده از چنگ خود
گاهی کنجکاو در لایه پوست من

کسی هست در جستجوی بار در پوست خود بگنجد؟

بهر حال فضای حاکم فضای بار است تا برج بار زده اند تا انتهای شعر

بهترین ها را آرزو دارم

تابنده باشید به مهر