پنجشنبه ۲۹ آذر
نقش افسانه ها درادبیات عامیانه فارسی
ارسال شده توسط آلاله سرخ(سیده لاله رحیم زاده) در تاریخ : يکشنبه ۲۴ آبان ۱۳۹۴ ۰۳:۰۸
موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۶۲۶ | نظرات : ۲
|
|
بسیاری بر این اعتقادند كه میان قصه‌های عامیانه و قصه‌های ادب كهن ، تفاوتی نیست . برخی پا را از این هم فراتر می‌نهند و در بحث‌های ادبی خود ، واژه‌های قصه ، داستان ، رمان ، حكایت و افسانه را چنان سهل‌انگارانه به كار می‌برند كه گویی تمایزی میان آنها نیست و البته مُراد ایشان این است كه واژه های فوق معناهای یكسانی دارند .
ایشان گونه‌های ادبی فوق را نه تنها از نظرگاه عمده ترین نقطه اشتراكشان ، یعنی روایت كه از نظرگاه ساختار نیز یكی می‌دانند . از دیدگاه این افراد ، سمک عیار، اسكندرنامه و داراب نامه طرطوسی ، نمونه‌هایی از پیشگامی نویسندگان ایرانی در رمان‌نویسی ایران به شمار می‌روند .
از این شمارند : دكتر سیروس شمیسا ، دكتر ذبیح‌الله صفا و دكتر محمدجعفر محجوب
اما با وجود نظریه ی چنین بزرگانی ، گونه‌های ادبی ، مرزهای نسبتاً مشخصی دارند كه آنها را از یكدیگر متمایز می‌سازد . بسیاری بر این باوراند که رمان‌نویسی نوین ایران، پس از بوف كور صادق هدایت و داستان كوتاه نویسی امروز فارسی نیز پس از "یكی بود یكی نبود" سید محمدعلی جمالزاده ، رخ نمود . (گرچه دراین میان جایگاه شمس و طغرا ی محمد باقر میرزا کرمانشاهی متخلص به خسرو ، نوشته ی سال 1284 شمسی معلوم نیست) هر چند كه هم این دو ، و هم آنان كه بعد آمدند همچون صادق چوبک ، بزرگ علوی تا هوشنگ گلشیری و محمود دولت‌آبادی ، خواسته یا ناخواسته وامدار ادبیات كهن و قصه‌های عامیانه بودند ؛ اما این بدان معنا نیست كه حاصل عرق ریزی روح ایشان ، فرآورده‌ای همچون آثار سلفشان باشد و ایشان برهمان جاده گام نهاده باشند كه پیش‌تر، سرایندگان قصه‌های عامیانه و كهن ، سنگلاخ‌هایش را كوبیده‌ا‌ند ؛ زیرا با وجود اینكه بعضی مواقع همگرایی‌هایی در معناهای مشترک ادبیات تمام اعصار، شائبه چنین نگرشی را فراهم می‌آورد ، اما ساختار داستان‌های امروزی چنان تفاوت‌های اساسی با قصه‌های كهن و عامیانه دارد كه نمی‌توان آن دو را زاییده ی یک اندیشه و یک نگاه استادانه دانست .
و این تفاوت حتی در مقایسه قصه‌های عامیانه فارسی و قصه‌های ادب كهن فارسی نیز به چشم می‌خورد . پس بدون در نظر گرفتن تقسیم بندی‌های قصه ، از نظرگاه موضوع ، با عنایت به وجود عنصر روایت در كلیه قصه‌های نثر و نظم ، می‌توان به سه گونه قصه‌های عامیانه فارسی ، قصه‌های ادب كهن پارسی و داستان امروز ایران اشاره كرد .
بدون شک این ترتیب بندی از نظر تاریخ پیدایش هر یک نیز صدق می‌كند ، یعنی ابتدا قصه‌های عامیانه به صورت شفاهی خلق شده‌اند و سپس گونه‌های دیگر ادبی .
__________________
آنـجـا کـه زنـگـهـای خـوشـبـخـتـی
خـامـوش مـی شـود
در واژگـونـی ِ بـخـت بـر آنـم
تـا بـه رقـص بـرخـیـزم
بـر ویـرانـه هـای خـیـال
و کـودکـانـه ، گـوش
بـه زنـگـولـه ی فـرداهـا بـسـپـارم ...
منبع:پارسی کینگ
|
ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری :
|
|
|
|
|
این پست با شماره ۶۳۱۷ در تاریخ يکشنبه ۲۴ آبان ۱۳۹۴ ۰۳:۰۸ در سایت شعر ناب ثبت گردید
نقدها و نظرات
تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.
ارسال پیام خصوصی
محمد شریف صادقی
علی نظری سرمازه
مهرداد مانا
شاهزاده خانوم
آرش حاتمی (تکروٍ تنها)
رسول دبیر (نافذ) 
زیباست 
روح ما
علیمحمد پناهی 
