فرضیات نژادی و نژادگرایی امروزی دیگر جایگاهی نزد خردمندان عالم ندارد. اما اندکی نابخرد وجود دارند که در دنیا (و نیز در کشور ما) ذهن آشفته خود را گرفتار توهماتی چون « نژاد پاک آریایی » کرده اند! لکن رهآورد تحقیقات علمی در جهان، به ویژه نتیجه رساله دکتری تخصصی سرکار خانم زهرا لشگری، فارغ التحصیل پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در سال 1389 نشان میدهد که سهم هاپلوگروپ (نشانگرهای ژنتیکی) منتسب به اقوام آریایی در کل جمعیت ایران، فقط 10 % است.
از سویی دیگر، حقیقت این است که ورود آریاییان به فلات ایران (و تصرف سرزمینهای ایرانی به دست آریاییان) نیز با خشونت و درگیری همراه بود. یعنی آریاییها، بسیاری از زمینها را به زور و با جنگ از ساکنین پیشین آن غصب کردند.
بله، آریاییها مردمانی بودند که از منطقه سینتاشتا (Sintashta) در جنوب روسیه و نزدیک مرز قزاقستان به فلات ایران کوچ کردند. چنان که دکتر دیوید آنتونی (David Anthony) در کتابی که به صورت تخصصی پیرامون خاستگاه اولیه آریاییها نوشته اند این مسئله را اثبات میکنند. (1)
مری بویس (Mary boyce) استاد ایران شناسی دانشگاه لندن نیز این مسئله را تأیید کرده است. (2) والتر هینتس (Walther Hinz) یکی از تاریخ پژوهان و ایران شناسان مطرح جهان مینویسد که آریاییها از روسیه به ایران مهاجرت کردند. (3)
اکنون سخن ما چیست؟
سخن ما این است که عقل سالم بر این حکم میکند که بشر از هر قوم و قبیله و طایفه و ملتی که باشد، از سرخ و سیاه و سفید و زرد، همه مصداقِ انسان بوده و در هویتی انسانی با یکدیگر برادر و برابرند. همانگونه که نبی اعظم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «سیاه و سفید و سرخ، تفاوتی با یکدیگر ندارند، مگر (اینکه) در پرهیزکاری (برتر از دیگری شوند).» (4) و همانگونه که امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به مالک اشتر (رضی الله عنه) فرمودند: «فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ إِمَّا أَخٌ لَكَ فِي الدِّينِ وَ إِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِي الْخَلْقِ. (5) انسانها دو دسته هستند. یا در دین با تو برادرند. یا در آفرینش مثل تو هستند (و مانند تو هویت انسانی دارند)
.»
اما در جامعه امروز ایرانی، عدهای... شبانه روز به تعریف و تمجید از نژاد پاک آریایی (!) پرداخته و دیگر اقوام را مورد فحاشی، تحقیر و توهین قرار میدهند. حتی گاهی شنیده میشود که میگویند مسلمین، ایران را غصب کردند و حتی ضد اسلام شعار میدهند. ما میگوییم:
اولاً چیزی به نام نژاد خالص آریایی وجود ندارد. نژادها آنقدر ترکیب شده که چیز خاصی از نژاد آریایی باقی نمانده است.
ثانیاً شیطان، اولین نژادپرست بود. از آنجایی که شیطان معترضانه به الله، خدای خود گفت: «من از آدم برتم. مرا از آتش آفریدی و آدم را از خاک».
ثالثاً اگر قرار باشد دنبال غاصب بگردیم، خود آریاییها نخستین غاصب هستند. چون پیش از مهاجرت آریاییها به ایران، اقوام مختلفی چون عیلامیان، کاسیها (Kassites)، گوتیها (Guttians)، اورارتوها (Urartians)، هیتیها (Hittites)، میتانیها مشهور به هوریها (Hurrian)، ماناها (Mannaeans)، تپورها (Tapyri/Tapours)، و... در این سرزمین زندگی میکردند. (6) اما آریاییها (پارسها، مادها و پارتها و...) به زور شمشیر، این مردمان را مطیع خود کرده، بر داشتهها و زمینهای آنان چیره شدند.
پینوشت:
1. دیوید آنتونی، هند و اروپاییان، نقش اسب و چرخ در گسترش زبانهای هند و اروپایی، ترجمه خشایا بهاری، تهران: نشر فرزان روز، 1395.
2. مری بويس، چكيده تاريخ زرتشت، ترجمه همايون صنعتی زاده، تهران: انتشارات صفی عليشاه، 1377، ص 52.
3. والتر هینتس، داریوش و ایرانیان، ترجمه پرویز رجبی، تهران: نشر ماهی، ۱۳۹۲، ص ۴۱۳.
4. علی بن احمد واحدی، اسباب نزول القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1411 ه.ق، ص 411.
5. نامه ۵۳ نهج البلاغه، عهد نامه مكتوب آن حضرت براى مالك اشتر نخعى.
6. رقیه بهزادی، آریاها و ناآریاها در چشم انداز کهن تاریخ ایران، تهران: انتشارات طهوری، 1382.
برگرفته از پژوهش های ادیان
به راستی تعریف این «نژاد آریایی» چیست؟ اگر منظورشان به مهاجرین هندوایرانی است (که از جنوب روسیه به فلات ایران و هند کوچ کردند و با خشونت و خونریزی بر این سرزمین مسلط شدند)،پس باید بدانند که پشتونهای افغان و... همگی از اصیلترین اقوام آریایی هستند. اگر منظورشان از آریایی، ساکنین قدیم ایران است که باید بدانند که نژادها در هم آمیخته شدند و دیگر هیچ نژاد خاصی باقی نمانده است. ایرانیان امروزه از اقوام و نژادهای گوناگونی تشکیل شده اند. حتی از گذشتههای دور بسیاری از اقوام عرب به ایران کوچیدند و در مردم ایران ادغام شدند.بخش عظیمی از مردم امروز ایران، اصالتاً از اقوام آسیای میانه، عرب، یونانی و... هستند (که با مهاجرت به فلات ایران، به تدریج زبانشان تغییر کرد و حتی امروزه بسیاری از ایرانیان این را نمیدانند). - مرحوم عبدالحسین زرینکوب مینویسد: «از دوران هخامنشی تا امروز آنقدر اقوام مختلف از پارسی و سکایی و تورانی و یونانی و عرب و تاتار در این سرزمین بهم آمیخته اند که تصور خون و نژاد خالص، کودکانه است.پروفسور شاپور رواسانی استاد دانشگاه الدنبورگ آلمان، مینویسد: «استعمار پس از ایجاد یك ناسیونالیسم نژادی غلط، فرضیههای نژادی را مطرح كرد. مثلا میگویند نژاد آریا، نژاد سامی و نژاد ترك. اولا ما میدانیم كه از نظر زیست شناسی تنها یك نژاد انسانی وجود دارد. لفظ آریا كه به كار برده شده، اصلا به نژاد مربوط نمی شود. اگر شما به نوشتههای هرودوت مراجعه كنید، وقتی راجع به لشكركشی خشایارشاه صحبت میكند، از تعدادی از اقوام نام میبرد كه یكی از آنها نیز آریاست. بعد این را آورده اند و به عنوان یك نژاد مطرح كرده اند، در حالی كه ما اصلا نژادی با نام آریا نداریم.»
تفکرات نژادپرستانه مانعی جدی در مسیر جهانیشدن است. این نوع ایدئولوژی سبکسرانه، نتیجه ای جز فرو رفتن در منجلاب توحش و خودبزرگبینی ندارد. بزررگترین جنایتها و کشتارهای تاریخ بشریت ناشی از همین «توهم برتری نژادی» است.