ماه

سلام
عرض ادب
چند نکته را خدمت شما عرض می‌کنم امید که به کار بیآید


ماه ،هر شب جلوه+سازی می کند
ساعتی بر سازهایم،طعنه+سازی میکند
هر شبم،بی اختیار، در شکل نو
راه می بندد دوباره راه+سازی می کند

نکته اوّل

جلوه‌ + سازی
طعنه + سازی
راه + سازی

با نگاه به سه قافیهٔ اثر شما هر سه یکی‌ست و نمی‌توان از یک قافیه سه بار بهره جُست!

نکته دوّم
غزل بر طبق معیار کتب عروض و قافیه ۷ بیت است پس اثر شما غزل نیست

نکته سوّم دو پیشنهاد

الف: آنچه را می‌خواهید بسرائید قبل از شعر کردن به صورتِ متن بنویسید و سپس آن‌را شعر کنید تا از ضعفِ تألیف پرهیز شود!

طعنه سازی!!! طعنه را نمی‌سازند بزرگوار

ب: با چند اثر که تا به‌حال از شما دیدم و خواندم وزن را نمی‌دانید و فقط متکی بر قریحه هرچه می‌آید می‌نویسید این‌ روش و منش نه این‌که شما را به سمتِ شعر سوق نمی‌دهد بلکه از شاعری شما را دور و دورتر می‌کند لطفاً بیشتر مطالعه کنید و همچنین پیشنهاد می‌کنم قبل از یادگیری حداقل‌های شعر، متن ادبی بنویسید تا هم قلمتان قَوامِ بیشتری پیدا کند هم ذهنِ شما با صورخیال دوست و رفیق شود، وَ هم ضعفِ تألیف کمتری در اثرتان دیده شود!

با یقین عرض می‌کنم یک جملهٔ کوتاه که حرفی داشته باشد یا یک متن ادبی زیبا بهتر از صدها بیت مشکل‌دار و دل‌ ناچسب است!

موفق باشید

چرا نااُمیدش میکنید؟ مگر همه از شکم مادر شاعر بوده اند؟ ایشان اول راه است و احتیاج به تشویق و راهکار بهتری دارند نه اینکه بگوییم، فعلا برو بعدا بیا !!!!


اصلا چرا جنبه هایِ زیبایش را در نظر نمیگیرید؟ این مصرع را نگاه کنید :

راه می بندد دوباره راهسازی می کند

آفرین، واقعا یک پارناسِ هنریِ ویژه، یک سلامه الاختراعِ شعری... چقدر زیباست

چرا نمیگوییم مثل همین مصرع، بقیه را موشکافانه و ظریف سروسامان ببخش... ؟ نباید دلسردش کرد

ماه ،هر شب جلوه سازی می کند
ساعتی بر سازهایم،طعنه سازی میکند
هر شبم،بی اختیار، در شکل نو
راه می بندد دوباره راهسازی می کند

اگر، ج ل و ه _____ ط ع ن ه ______ ر ا ه : بعنوان قوافی در نظر گرفته ی ایشان محسوب بداریم، متوجه می شویم که این شاعر عزیز تنها اشتباهش این است که چون آخرِ :

جلوه... طعنه... راه یا دوباره، به ه ختم میشوند شاید در مخیله شان این پندار داشته باشند که چون حرف ه وجود دارد پس می تواند هم قافیه شوند !

خُب باید این اشتباه و عدم آگاهی سهوی ایشان را واکاوی نموده و نهایتا نسخه یِ درخوری برایشان مهیا نموده، راهکار داده و کمکشان کنیم. نه اینکه بگوییم:

برو، بعدا بیا !!!


این مصرع، بدجور من را امیدوار کرده است:

راه می بندد دوباره راهسازی می کند

حتی این مورد نیز: 👇

ماه ،هر شب جلوه سازی می کند

جدای از این ایرادات، ایشان مستعد و پر احساسند و تنها نیاز به چکش کاریِ سرایشی دارند که با اهتمام خودشان، قطعا موفق میشوند.

* ضمنا، یک روز بگوییم حشو مهم نیست،ضربه به کُلیت و شاکله ی شعر نمیزند... اینقدر حشو را برجسته نکنید و روز بعدش در تعارضی، حشو را ایراد بگیریم و برایش وقعی نموده و آن را بِرَند یا بَرند نماییم که ره به ترکستان است. اعضای این سایت هوشیار،منصف،علیم و پُرمهر و مداقه نگر و تأمل خصال اند.

* در آخر غزل عموما پنج، و اساسا، از چهار بیت تشکیل میشود که پنج بیتش،مصطلح و بر اساس معیار است.چرا که اگر هفت بیتش بدانیم! پس به ناچار بایست غزلهایِ پنج بیتی حافظ را نادیده بگیریم

* بهره بردن از خصیصه ی آنیمیسم در این سروده،بارز است و جای تحسین دارد.



_____________________

حدود یکماه پیش بر شعری از این بانو نقدی فرستادم که شاید آوردنش اینجا بتواند مؤثر شود:


سلام خانم پویان.

اگر تیک قالب غزل را به آگاه انتخاب نموده ای باید گفت که غزل از:

چهار بیت و اقوی اینکه از پنج بیت شروع میشود یعنی پایه یِ غیرقابل تزلزلش آنست که این کمیتها باید رعایت گردد.
دو آنکه اگر ردیف شعرتان را گردم بدانیم،بیت آخرش نیز بایست گردم بیاید و نه دردم اگر هم کلا غزلتان یا بهتر بگوییم سروده تان بی ردیف و تنها بر پایه ی قوافی نهاده شده سه مورد واژه ی گردم مناسب نیست و حتی از عنوان ذوالقافیتین نمیتوان بهره جست.

خوانش اوزان را در دستور کارتان قرار دهید
تکرار و تکرار و مطالعه و مطالعه میتواند به سوی این موارد گسیلتان دهد.
پیشتر هم نگره ای در این باب داشته ام:
اگر مایل هستید که کلاسیک سرا یا نو سرای خوبی باشی، قطعا باید کتابِ عروض و قافیه دوران پیش دانشگاهی یا دبیرستان را بخوانی ( همه ی این اعضا آن را خوانده اند و معمول است که به آنجا سری بزنی) حتما برایت کارگر خواهد شد، دستت را میگیرد
شاهنامه را باز میکنی:
بِ نا مِ خُ دا وَن دِ جا نُ خِ رَد
فَعولن فعولن فعولن فَعول یا فَعَل ( بحرِ متقارب)
خصوصا این بحر را بسیار تمرین کن تا ملکه ی ذهنت شود آنوقت گاه و بیگاه به سراغت می آید و خودت واقف میشوید و لذت میبرید
مثل بخش کردنِ دوران دبستان که اینجا هجا و تقطیع گفته میشود و خود ماها هم در حال حاضر مثل دوران ابتدایی با انگشت میشماریم:
فَ عو لن ۳ بخش
که میشود:
فَ کوتاه.... عو بلند .... لن بلند
با علاماتِ کوتاه U .... و علامت بلند _ خط تیره میشود

باید اینها را از کتاب عروض و قافیه دوران دبیرستان بخوانی ( از اینترنت میتوانی راحت سرچ کنی و به سهولت بخوانی... کتاب جناب دکتر شمیسا را سری بزن)

دائم پیش خودت بگو:

جوانی که نامَش بُوَد اشکبوس
فعولن فعولن فعولن فعول

یا تمرین کن و بگو:
ای کاروان آهسته ران که آرامِ جانم میرود
مُستَفعَلَن مستفعلن مستفعلن مستفعلن

و به همین ترتیب، آنوقت وزن را فرا گرفته ای حتی وقتی کسی پیشت شعر بخواند میتوانی بصورت سماعی(شنیداری) وزن را تشخیص دهی، تمرین میخواهد، چون شیرین است و انگیزه داری، قطعا موفق میشوی

میماند، دامنه یِ واژگان ( گاهی شعرهای دیگران را از کتابها یا رسانه های امروزی و اینترنت و غیره بخوان،گسترانگی واژگان بر روی کارَت تأثیر خوبی میگذارد.)

شما واج آراییِ ر _ و جیم و گاف را بخوبی بکار برده اید و نشان میدهد که استعداد خوبی هستید لیکِن به تناسب و به موقعیت و به ریتم و به شعریتِ پرشور و ضربآهنگ گونه بکار نبرده اید.


این بیتتان را زیبا دیدم و از آرایه ی ادبیِ( ارتفاع ) بهره گرفته اید چیزی که خیلی کم در میان شعرِ دوستان دیده ام:

دم به دم می آید سخت از پی سخت
آن به آن سخت تر ورنجورتر از دردم


ارتفاع : در اصطلاح علم بدیع آنست که شاعر اسم یا صفتی را بیاورد و آنرا درجه به درجه بالا ببرد مانند این شعر

قطره باران گشت و باران سیل و سیل انگیخت رود
رود دریا گشت و دریا میشود توفان نوح


آفرین_ شاید خواسته یا ناخواسته شما آرایه ای را آورده ای که برای نخستین بار است که بعد از ۱۰ سال که از تأسیس این سایت میگذرد اینجا به آن اشاره میکنم.



مطالعه و تمرین یادت نرود

( در آخر گلایه ی دوستانه ای به عزیزان داشته باشم. خواهش میکنم نقص و عیبها را بگویید،تنها گل نفرستید.چرا که این چهچه ها و گل فرستادنها باعث میشود که سراینده عیبهایش را نداند و تقلایی برای رفعشان ننماید)



موفق باشید
عیسی نصراللهی