عصرتنهایی

...سلام، عصرِ تنهاییِ شما را خواندم شاعر، از دفتر آوازِ درد و درود بر شاعرِ به ( تنهایی) آمده یِ همروزگارِ ما . چقدر خوب است این زیستِ شاعرانه یِ خانم( عجم) در نوسانِ میانِ ( غزل) و ( چهارپاره) و حاشا که اگر این _ چهارپاره بازی _ چیزی بدهکارِ آفتاب باشد هم از آن دست که شاملو گفت. شاعرِ مهربان اگر دقت کرده باشید خواهید یافت که بسامد این روزهایِ استفاده از قالب چهارپاره روندی صعودی به خود گرفته است ،خاصه در سایت ( شعرناب) و اغلب هم در این وزن که اکنون در شعر شما جاری است، به راستی چه اتفاقی افتاده است ؟ شاید این قالب به تازگی از پرده ی غبار بیرون آمده و دوباره رواج یافته است و یا شاید به سبب آزادیِ اختیاری باشد که مثلا در غزل نیست و یا به جهت قدرت مانوری است که ( چهارپاره) دارد در پرداختن به مسائلِ سیاسی، اجتماعی، و حتی بیان پرسش هایِ بنیادین مثلِ طرح مرگ و اضطراب و تنهایی . مگر نه این است که بحر رجز بحر اضطراب است و این قالب هم از قالب هایِ مدرنِ به روز رسیده ی ِ جهانِ پسانیمایی است.
خواهرم، شاعر ( یادِ من باشد) که بگویم این توقع از خانم ( عجم) و یا شاعرانِ _ موجِ نو سایت که تعدادشان هم زیاداست و من شعرشان را دوست می دارم _ هست که در ( چشم انداز) ایشان مطالعه یِ آثار درخشان شعر معاصر باشد و هماره خودشان را با قله ها بسنجند و سیر تطور هر قالب مدرنی را از حوالی نیما و آن انقلاب بزرگ تا به روزگار امروز بدانند و ببینند مثلا در فرایند به روز شدنِ قالب چهارپاره خوب است آن را دنبال کنیم تا شاعرانِ برآمده از ( حوزه یِ آبریزِ کرج) کسانی مثلِ _ سیدمهدی موسوی ، فاطمه اختصاری و... که انصاف باید داد از سرآمدگان این میدان و شعر آزادنند نمایندگانِ شعرِ پست مدرنِ فردا با زبانی آوانگارد و قوام یافته که مطالعه این زبان و قالب رایجشان چه گره گشایی هایی که ندارد و چه ( امکان هایِ) تازه ای که نمی گشاید به روی شعر امروز ما ، البته این حرف منهایِ سیاست زدگی هایی است که من پرهیز دارم از بیانشان چرا که حتی اگر( اخوان هم باشی) روزی کارهایِ سیاست زده ات رسوب خواهد .
بهرحال روزها و ایام ( قرنِ چهارده) شعر پارسی رو به پایان است و می توان که قرنی که می گذرد تا امروز اکثر مسافرانِ خود را در حوزه هایِ مختلف هنری و سیاسی و اجتماعی شناخته است و ما انبوهِ مخاطبِ عام اینک در شمارِ پیاده شدگانیم و به از منظر ( هایدگر) اگر اندک زمانی باشد، زمانِ آینده است و نسلِ ما اگر خیلی خوش شانس باشدباید بتواند ذره ای از نگاهِ و شعرِ خود را به آینده بتاباند، و من خود با آنکه از سوختگانِ غزل و یا چهارپاره ام و حتی تجربه هایِی در اندازه ی سر سوزن ذوقی داشته ام اما نیک میدانم و خوب می بینم که در سراسر قرنِ چهارده ی شعر پارسی غلبه با قالب ها و جریان های نیرومند دیگر بوده است ، شما هم نگاه بکنید به آن پنج تن که ( به معاصر رفته اند) _ نیما، اخوان ، شاملو، فروغ و سهراب _ آیا غیر از این است که از ایشان هیچ یک غزلساز و یا چهارپاره باز نبوده اند؟ فروغ خود یک غزل دارد و آنهم به اقتفایِ سایه و دیگر هیچ ، اخوان نیز غزل دارد و غزلِ خوب هم ولی آیا کسی اخوان را با غزل به جا خواهد آورد؟ و این ( حوالتِ تاریخیِ ) شعرِ قرنِ چهارده بوده وهست و تا بعد هم . حالا من هی بنشینم و بگویم که بله : غزل (عروس شعر) فارسی و قدمت نهصدساله دارد و ... شاعر جان، شاعری که ( افق ندارد) خواهد مُرد. شاید یکی از دلایل اینهمه پرخاش و اضطرابی که بر سراسرِ شعر دهه ی ِ نود افتاده است و در آن هرکس به شتاب طرحی می افکند و قالبی بی رمق و شخصی می سازد این باشد: هراسِ مرگ و هراسِ پیاده شدن، آیا مردگانِ مضطربِ قرنِ چهارده می توانند به راحتی عبورِ معاصران را ببینندو پرخاش نکنند؟
و امّا چند نکته در حاشیه یِ ( عصرِ تنهایی تان) ، شعری در هفت بند و با وزنی دست آموز و مناسب و البته با قافیه هایی معمولی و شروعی گیرا و غمناک: _ غمگین، پریشان، بی هدف، بی تاب ... آغازی با چهارتا مکث و لابُد چهارتا( آه) که خود بیانگر یاسی ریشه دار است و با اندکی تسامح نشانه هایی از تفکر(absord) که بر سر این نسل افتاده است و در ادامه ی شعر توضیحِ این یاس: _ در عصرِ تنهایی گرفتاریم / هی دورمان دیوار می بافیم / هی فکرِ استحکامِ دیواریم... یعنی توصیفِ این ( لابیرنت هایِ ذهنی) و رسمِ پرده های پشتِ پرده و حصارها که خوب است و پذیرفتنی و بعد ادامه یِ این نا امیدی یعنی بندِ دومِ شعر: _ عصری که طغیان کرده بی رحمی/ قرنِ گرفتارانِ بی اعصاب/ کز هم گریزانند و در خود گُم/ در بند افیون اند و قرصِ خواب... خوب شاعر آفرین بسیار هم عالی است البته شما تنها نیستید در بیان شعری با چنین لحن و موضوع بیایید نگاهی داشته باشیم به شعر ارجمند ( آیه هایِ زمینی فروغ) : دیگر کسی به عشق نیندیشید/ دیگرکسی به فتح نیندیشید/ در غارهای تنهایی/ بیهودگی به دنیا آمد/ خون بوی بنگ و افیون می داد...
باری خواهرم، شاعر ، هنوز حواستان به حرفهایم هست و این صدایِ لطیف را می شنوید؟ شما موفق بوده اید در این دو بند آغازین ، موفق در برقراری ارتباط با مخاطب خود و( خبر هولناک) را به ما رسانده اید در توصیف بی رحمیِ این قرن و ترسیم تنهایی و بی پناهی هایمان و بعد تمام شد ، یعنی شعر و جملات شاعرانه و لمس شعر ناب پایان می گیرد و من اگر جای شما بودم اینجا دوربین را زمین می گذاشتم و مخاطب خودم را در یک ( اندوه) و در یک ( تعلیق) رها می کردم و به (بندها )البته شما بخوانید عکس هایِ روزمره یِ ۳ تا ۶ نیازی نداشتم.
چرا باید اجازه داد که ( شعرناب) به سمتِ شعار بلغزد؟ و رفت به جانب توضیحِ واضحات در بندهایِ بعدی: عصری که عشق از ریشه خشکیدو/ و یا: دنیا اسیرِ دستِ ظلمت شد / یک عده مست از خون مظلومان/ هر روز کاخی تازه می سازند و... این سطرها را ولو اینکه ساده باشد و نشانه ی ِ تسلطِ تان بر وزن و قافیه را نباید شما بزنید بلکه این عبارات را باید فلان روزنامه نگار و یا فلان صاحب تریبون بگوید که کارش از صبح تا شام گفتن مسائل شعاری و اغلب یکبار مصرف است ، نه شما خانم عجم گرامی که در ساحتِ شعر نفس می کشید . امیدوارم یک عده دچار برداشت کج نشوند که من مخالف این حرف ها هستم نه مخاطب حرفه ای خود متوجه نگرانی من از پرتاب شدگی به سطوح نازل می شود . بله، شاعرجان، ساحتِ شعر نازک است و ظریف و با یک تلنگر می شکند و مخاطب تو فرصتش کوتاه است و به قولِ نیما : گل به یک تُند باداست بیمار...

۹۹/۱۱/۱۳ _ کرمانشاه _ سرپل ذهاب