حکایت آنکه سه پسر داشت

درود بزرگوار
سروده بسیار زیبا و حکیمانه
آموزنده

درود دوست بزرگوارم
کل مطلب زیبا بود، فقط احساس می کنم که در مورد « نفس لوامه» که تقریبا به وجدان بیدار و «ملامتگر» انسانها تعبیر شده، بایستی عنایت بیشتری بفرمایید.
**************************
لا اقسم بیوم القیامه × و لا اقسم بالنفس اللوامه × ا یحسب الانسان الن نجمع عظامه × بلی قادرین علی ان نسوی بنانه × بل یرید الانسان لیفجر امامه × یسئل ایان یوم القیامه; (1)

سوگند به روز قیامت، سوگند به نفس ملامت گر، آیا انسان گمان می کند که استخوان هایش را گرد نخواهیم آورد؟ آری قادریم انگشتانش را موزون و مرتب کنیم، بلکه آدمی می خواهد در گناه مداومت داشته باشد، روز قیامت کی خواهد بود؟» انسان به گونه ای آفریده شده که دارای نفس های مختلفی است: اماره، لوامه و مطمئنه. نفس اماره، آدمی را به سوی بدی ها و زشتی ها فرامی خواند. اماره یعنی بسیار امر کننده به بدی. نفس لوامه، همان نفس مومن است که همواره او را در دنیا به خاطر گناهانش وسرپیچی از اطاعتش ملامت می کند و در روز قیامت سودش می رساند.

بعضی گفته اند: نفس لوامه، جان آدمی است، چه انسان مومن صالح وچه انسان کافر فاجر. برای این که هر دوی این جان ها آدمی را درقیامت ملامت می کنند. نفس کافر، کافر را ملامت می کند به خاطر کفرو فجورش. و نفس مومن، مومن را ملامت می کند به خاطر کمی اطاعتش و این که درصدد برنیامده خیر بیش تری کسب کند. بعضی گفته اند:

نفس لوامه، تنها نفس کافر است که در قیامت او را به خاطر کفرو معصیتی که در دنیا مرتکب شده ملامت می کند.

وجدان، همان نفس لوامه ای است که انسان را بعد از ارتکاب گناه سرزنش کرده و روح او را آزار می دهد و از کرده خود پشیمان می کند. سرزنش وجدان در انسان ها متفاوت است، در بعضی شدید و دربعضی ضعیف است. گاهی افرادی برای نجات از عذاب وجدان دست به خودکشی زده اند. بازتاب نفس لوامه در وجود انسان ها بسیار وسیع و گسترده بوده از هر نظر قابل دقت و بررسی است.
*******************
پوزش بنده رو بپذیرید

روایت جدیدی بود از سه نفس...
مرحبا

درود بر شما

هر یکی گرز و جوان سینه سپر
جز این مصرع ویکی دو مصرع دیگرکه ضعیف تر از بقیه بودند
:

عالی بود

عالی

آفرین

و زیبا

با سلام و درود خدمت جناب سلیمانی مقدم و دیگر دوستان

بسیار ممنون وسپاسگزارم از وقتی که برای تراوشات ناقص مغزی حقیر گذاشتید.

در جای جای قرآن از واژۀ ملامت به سه صورت استفاده شده، یکی ملامت کردن خود،دوم ملامت کردن دیگری،سوم ملامت شدن توسط دیگران.
به زعم حقیر (که البته نه جایی خوانده و نه از کسی شنیده ام)در این آیه خداوند \"اصل ملامت\" را قسم میخورد:
«لَاأُقْسِمُ بِیَومِ القِیامَةِ وَ لَاأُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَة»
که این بحث در این مقال و این مجال نمیکنجد.

در مورد \"ملامت کردن خود\" تا آنجایی که بنده میدانم یکجا بیشتر امر نشده و آن هم از جانب شیطان!
بله تعجب میکنید از جانب شیطان:
\"روز قیامت، گناه‌کاران، شیطان را عامل گمراهی خود دانسته و او را ملامت می‌کنند. ولی شیطان به آنان می‌گوید: «فَلا تَلُومُونی‏ وَ لُومُوا أَنْفُسَکُم»؛ بجای این‌که مرا ملامت کنید، خودتان را ملامت کنید؛ زیرا مقصر اصلی خود شما هستید که دعوت پیامبران را رها کرده و از من پیروی کردید\"
این در حالی است که خود شیطان به عزت جبروتی خداوند قسم یاد کرده که انسان را گمراه خواهد کرد:
\"قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ\"
[شيطان] گفت پس به عزت تو سوگند كه همگى را جداً از راه به در مىیبرم.
وسپس گفت:
\"إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ\"
مگر آن بندگان پاكدل تو را.
دقت کنید نگفت مگر آنهایی که خود را ملامت میکنند!
و باز گفته\"مُخْلَصِينَ\"
نه \"مُخْلِصِينَ\"
که باز این هم جای بحث خود را دارد.
پس اینکه انسان گناهی را یکبار مرتکب شود و بارها خود را سرزنش کند، این سرزنش کردن های مکرر روح و روان انسان را مکدر میکند و چه بسا به یکباره منکر همه چیز میشود و یا از آنطرف تا مرز خودکشی پیش می رود.
پس این یکی به میخ زدنها و یکی به نعل، همه توسط ملامت مدام و ویرانگر است که در اینجا فرزند سوم را ماند و انسان را در بلاتکلیفی قرار میدهد.
تا اینجا امیدوارم توانسته باشم که منظورم را برسانم.

ولی اینکه پس در مقابل گناه انسان چه عکس العملی داشته باشد؟!
بله عرض میکنم؛
خداوند فطرت پاک انسانی را آگاه به خیر و شر نموده است اینجاست که پس از هر گناهی انسان متوجۀ خطایش میشود و اگر در مرز ملامت گیر کند همان میشود که گفته شد.
باز میگوییم پس چه باید کرد؟!
در اینجا شاهدی از قرآن می آورم:

وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَى حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَذَا مِن شِيعَتِهِ وَهَذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَى فَقَضَى عَلَيْهِ قَالَ هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌ

و داخل شهر شد بی آنكه مردمش متوجه باشند پس دو مرد را با هم در زد و خورد يافت‏يكى از پيروان او و ديگرى از دشمنانش [بود] آن كس كه از پيروانش بود بر ضد كسى كه دشمن وى بود از او يارى خواست پس موسى مشتى بدو زد و او را كشت گفت اين كار شيطان است چرا كه او دشمنى گمراه‏كننده [و] آشكار است.

قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
گفت پروردگارا من بر خويشتن ستم كردم مرا ببخش پس خدا از او درگذشت كه وى آمرزنده مهربان است .

در اینجا کمی دقت نمایید با اینکه حضرت موسی فرمود این عمل شیطان است(قتل!)؛
اما مشغول ملامت کردن خود نمیشود بلکه می فرماید:
\"قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي\"
یعنی اینکه سریعاً به زشتی عمل خود پی میبرد و با اینکه شیطان را متهم مینماید، باز میفرماید که در این عمل من به خودم ظلم نمودم یعنی منشاء هر شری شیطان است و اولین اثر آن شر، ظلم در حق خود کنندۀ شر میباشد!
اما در اینجا چون حضرت موسی از \"مُخْلَصِينَ\" بود و اولین شرط مُخْلَصِ \"آگاهی\" است بلافاصله میفرماید:
\"... فَاغْفِرْ لِي...\"

همین!!!

فقط همین؛
هیچگاه هم مشغول ملامت خود نشد.

و خداوند هم:
فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
مخلص کلام اینکه:

\"شرط اول رهایی از گناه \"آگاهی\" و \"آگاهی\" و \"آگاهی\" است و سپس استغفار.

اگر نه چنین است، سراپا گوشم.
از اطالۀ کلام پوزش میطلبم.

هزاران درود استاد دیانت دار