دندان

دندانهای
دردم را
کشیده ام
تا دیگر نشخوار کرمی
بیدارم نکند
یاسر کریمی

به نام او که می داند
بارها در پی فرصت نشستم تا اثری کوتاه و غیرمنظوم را در تار عنکبوتم به دام بیندازم و سلاخی کنم. هرچند پیشنهادات بسیاری از دوستان برای واکاوی آثار غیرمنظوم داشتم ولی هرچه آثار را خواندم و پوستشان را ترکاندم کمتر مغز یافتم تا امروز یاسر کرمی بر آنم داشت تا دندانش را بکشم و دیدم او خود پیش از من آن را کشیده.
در رساله چهارمقاله عروضی سمرقندی مطالب مربوط به ( شعر، دبیری، نجوم و طب ) از زبان مولف به پاکیزگی بیان شده است. عروضی علاوه بر توضیحاتی که قلمی کرده مثال های مختلفی را در هر چهار فصل رساله آورده و موضوعات گفته شده را با مثال هایی شیرین و مقبول به بحث گذاشته است.
بی تردید توصیه به خواندن این رساله جرو اهداف نگارنده این سطور نیست ولی آن چه در هدف دارم این است که با تکیه بر این رساله، عروضی سمرقندی با ظرافت تمام مقوله شعر و دبیری را کاملا متمایز از هم بررسی می کند و موارد مربوط به آن را شرح می دهد.
از سویی در بخش پایانی المعجم فی معاییر الاشعار العجم، شمس قیس رازی مقوله شاعری را از نقادی تفکیک کرده و توضیحات مفید و کاملی در این مورد ارائه می نماید.
باز هم هدف نگارنده سو دادن ذهن دوستان ناب به خواندن رساله شمس قیس رازی نیست.
اما مطلبی که مولفین در هر دو کتاب بر آن گواهی می دهند این است که شاعر لزوما دبیری کارکشته نیست و دبیر هم ممکن است شاعر نباشد و در المعجم شاعریِ توانمند دلیلی بر نقادی نیست و نقاد خبره هم دلیل ندارد که شاعری کامل و توانا باشد.
این ها را گفتم تا به این نکته برسم. یاسر کریمی را جدا از خواندن آثارش مدتی است از نزدیک می شناسم. از آن ایامی که می گفت نوشته هایی را قلمی می کند و می داند که چیزی در درونش او را امر می کند به این کار، تا الان که آثار دارد که قابل قبول است و این مدت هم که در غزل طبعی ژموده است.
جدا از شخصیتش که مردی است آرام و صبور، موقر و سر به زیر، آثارش هم که اکثرا محتوای اخلاقی دارند گواهی می دهند که در درونش چه می گذرد.
با تمام این اوصاف معتقدم آن چه در این صفحه از او خوانده ام ( دندان ) توفیقی دارد که آثار منظومش نداشته است.
یاسر توانسته است با 10 واژه که دوتایشان حروف ربط است یعنی در اصل 8 واژه، مفهومی را به مخاطب انتقال دهد که شاید برخی سخنوران برای انتقالش باید ساعت ها سخنوری و خطابه کنند.
صاحب اثر معترف است دندان های دردمندش را کشیده تا نشخوارن کنندگان دندان هایش ( کرم ) ها او را آزار ندهند ( از خواب بیدار نکنند ).
ذهن صاحب اثر در این اثر کوتاه به شدت فعال و عمیق و تاثیرگذار عمل کرده است. کرم خوردگی دندان صاحب اثر که با نشخوار کرم ها درد ایجاد کرده، هرچند در پوششی فیزیکی بر کاغذ نقش بسته ولی پیداست که حرف های بسیار دارد.
قصد ندارم به عنوان سخنور به واکاوی این اثر غیرمنظوم بپردازم که معتقدم نوع این چینش به قدری کامل است که ذهن مخاطب را از آن چه در نظر دارد کاملا مملو می کند و توضیح اضافات بر این اثر جفاست.
اما معتقدم در این اثر ترکیب ( دردمندم را ) اضافه ای است که حضورش در این مکان نه تنها بی فایده است بلکه بیداری از نشخوار کرم ها پوسته ای است که این مفهوم را کاملا در خود مستتر کرده.
پس پیشنهادم به صاحب اثر این است:
دندانهایم را
کشیده ام
تا دیگر نشخوار کرمی
بیدارم نکند
اما این که رسیدن به چنین شعاری که در این اثر غیرمنظوم رقم خورده می تواند ریشه در چه داشته باشد خود مبحثی است که مثنوی هفتاد من کاغذ می طلبد. هرچند اشاره ای کوتاه بر آن خالی از لطف نیست.
هفت شهر عشق عطار را که بکاوی به وادی فنا می رسی. جایی که خود، دندان، درد، کرم و خواب همه در یک هویت جمع می شوند و به نظر می آید این اثر یاسر مقدمه ای است بر ترک دندان تا نصیبی باشد برای کرم هایی که به نشخوارش مشغولند و خوابی که یاسر برای ثبات و ادامه اش حاضر است همه چیزش را رها می کند.

ا... اعلم
عزت زیاد - وحید سلیمی بنی
بیست و شش خرداد چارصد و سه خورشیدی