پرنده

یا لطیف ارحم عبدک الضعیف

سپاس خدای را که فرصتی دوباره داد تا بنویسم.

شعری پیش رو داریم از بانو راضیه ی خضری که ان شاء الله چند سطری در خصوص آن خواهم نوشت.

(البته قرار بود این نقد در نشریه ی ناب توسط جناب فخوری هنرمند منتشر شود اما ایشان گویا کمی استراحت لازم هستند و با کسب اجازه از این بزرگوار نقد را همین جا منتشر میکنم)

برخلاف شعر قبلی بانو خضری که نقدی بر آن نوشتم این شعر از انسجام کافی برخوردار است و توانسته منظور و مفهوم غایی خود را به مخاطب برساند که از این بابت به ایشان تبریک عرض می کنم.

برویم سراغ شعر

📌چشم بسته ،پرنده پرید
باچشم باز ، پرنده بالش شکست
اینجا در گلوگاه چشم ،
پرندگان آواز می خوانند
چه می دانستند که درختان رابه تبیعد می فرستند📌


♦️ آنچه که نثر را تبدیل به شعر می‌کند خصوصا در اشعار غیر موزون
به عوامل مختلفی بستگی دارد
که برخی از آنها به قرار ذیل است

✔️ تصویر سازی های بکر و نو و یا بیان نو از تصاویر دستمالی شده

✔️ نحوه ی اجرای نوشتار و مراعات موسیقی کلام با حسن همجواری کلمات

✔️ سطر بندی درست و به اندازه

✔️ محتوا و فرم شاعرانه

✔️ داشتن تفکر، ایده، جهت برای مخاطب

✔️ لایه مندی درست و منطقی و کشف شدنی و دادن کدها و کلید واژه ها برای مخاطب

✔️ استفاده از صنایع ادبی و آرایه های مختلف برای جلا و سمباده کاری شعر

اگر این عوامل درست و کامل در نوشتاری رعایت گردد می‌توان آن نوشته را در
زمزه ی اشعار قرار داد وگرنه باید خط بطلان کشید بر آنچه کاشته و نگاشته ایم

شعر سرکار خانم خضری در سطر اول که به عنوان مقدمه و یا کاتالیزور شعرش استفاده کرده خبر صرف است البته نه اینکه این کار نباید می شد چرا که برای نفوذ در لایه های ذهنی مخاطب همین مقدمه چینی ها لازم است و ضروری
پریدن پرنده با چشم بسته یک خبر صرف است که اگر سطور بعدی به داد آن نرسد هیچ المان شعری در آن وجود ندارد.
اما همین که سطر دوم شروع می‌گردد مخاطب شاعرانه بودن و کنایه ی سطر اول را هم درک می‌کند.
این یعنی شاعر کار خودش را درست انجام داده است.

♦️ استفاده از کاراکتر های غیر انسانی از دیر باز برای سخن های شاعرانه ی در لفافه استفاده شده است.
هم در ادبیات ایران زمین و هم آن ور آبی ها این شگرد بوده است.
یکی از صنایع ادبی که در این مقوله استفاده ی مکرر می‌شود صنعت تشخیص است که در مباحث دروس آموزشی به طور کامل شرح داده ام.
در این شگرد باید دقت شود تزاحم تصاویر در اثر باعث گیجی مخاطب نگردد
همانگونه که خانم خضری توانسته اند بر این امر لگام بزنند
این نوع ادبیات معمولا در فضای اختناق تولید می گردد و مشتریان خودش را هم دارد.
البته شاعران این سبک سعی می‌کنند تعداد لایه های شعر را افزایش دهند و پیچیدگی آن را زیاد کنند تا هم از گزند حاکمان جور در امان باشند و هم با سخنان دوپهلو در وقت تنگی شعرشان را سمت دیگری سوق دهند و در فضای قتل عام اشعار و کتب جان سالم به در برند
قصه هایی مثل شهرزاد و سند باد و کلیله و دمنه و غیره و ذالک از این دست از ادبیات جهان هستند.
و به قول نیمای بزرگ که فرمود
(( طوری می نویسم که آژان ها نفهمند))


ترکیبات بکر و یا بکر گونه ای مانند
آواز خواندن پرندگان درگلوگاه چشم، تبعید رفتن درختان از هنر شاعر
محترم سرکار خانم خضری است که باید به ایشان آفرین ها گفت


یا حسین بن علی

سید هادی محمدی


منبع

🔰 خودم