پاییز

سلام

و

حرکت شاعر بر لبه تیز تیغ و به رخ کشیدن تیزی و درخشش آن در چشم مخاطب ...
اتفاقی که در این غزل افتاده است را می توان در کوتاه ترین و مفیدترین حالت به صورت بالا بیان کرد ولی لبه تیز تیغ چرا ؟
زمانی نه چندان دور استفاده از ردیف های بلند مورد توجه و استقبال شاعران قرار گرفته بود ولی به دلیل سهل نمودن و ممتنع بودن اش چندان دوام نیاورد و تنها کسانی از آن به درستی بهره جستن که در آفریدن تصاویر و پیوند قافیه با ردیف بلند مهارت داشتند چرا که در چنین اشعاری شاعر ناچار است که مانع از تکراری شدن ردیف و نفس گیر شدن آن شود و حرکت در لبه تیغ درست این جا معنا می یابد که اگر چه ردیف بلند می تواند زیبایی های خاصی را متجلی کند که غزل حاضر نمونه ی به جایی از آن است ولی عدم کنترل آن به راحتی شعر را به سقوط می کشاند.
اگر به تک تک ابیات و تصاویر آفریده شده در آن ها بنگریم پی خواهیم برد که شاعر برای هر مصراع و تصویری که در آن ارایه می کند برنامه ای خاص دارد و در مصراع بعدی این تصویر را تکمیل می کند و موازنه ای دقیق را برقرار می نماید و حتی در تصاویری که مسبوق به سابقه اند در ادب فارسی مانند شیرین و فرهاد و پرویز به گونه ای عمل می کند که شکلی نوین از آن تصویر را جلوه گر نماید و این اتفاق در خصوص یوسف و چنگیز نیز کم و بیش رخ می دهد.
در خصوص آرایه‌های ادبی استفاده شده در شعر به زعم من نیازی به توضیح نیست چرا که از سویی مخاطبان شعر همگی به این موارد احاطه ی بسیار دارند و از سوی دیگر شعر به قدری زلال و شفاف است که خودش هنرهای اش را عیان می دارد ولی آن چه اهمیت بیشتری دارد زبان شعر است که با ترکیبی دلنشین از زبان روز و زبان ادبی شکل گرفته است و دست شاعر را در تصویر سازی از هنجارهای مرسوم ادبی تا تصاویر نوین باز کرده است و گنجایش هم نشینی آن ها را دارد ‌و از آن روی که شاعر به عمد اصراری برای استفاده از نوع خاصی از زبان را ندارد و اجازه داده است که شعر و تصاویر زبان مناسب خویش را تعیین کنند مخاطب نیز می تواند به راحتی به آن ارتباط برقرار نماید و از خواندن کلمه ی طبیب چندان متعجب نشود چرا که در مصراع بعدی اصطلاحی امروزی نظیر تجویز کردن تعادل زیبایی را برقرار می نماید.
همان گونه که دیدیم برقراری موازنه در شعر به خوبی روی داده است پس می توان نتیجه گرفت که ارتباطات افقی و نیز عمودی در هر بیت مجزا به خوبی شکل گرفته است ولی در خصوص ارتباط عمودی کل شعر باید گفت که نقش ردیف در برقراری این نوع از ارتباط بسیار زیاد است چرا که شاعر را وا می دارد تا از تصاویر و ترکیباتی سود بجوید که در حول محور این مفهوم می چرخند که همین امر منجر به ایجاد رابطه در طول شعر می گردد.