يکشنبه ۲ دی
درباره شعر عاشورا
ارسال شده توسط سید محمد حسین شرافت مولا در تاریخ : پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ ۰۳:۱۴
موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۲۰۳ | نظرات : ۹
|
|
بسمه تعالی
سروده های شورانگیز و سوگ سروده های عرب درباره ی عاشورا
مطالعه این سروده ها نشان می دهد که رخداد عاشورا تاثیری ژرف بر جامعه ی آن روزگار و جهان اسلام بر جای می گذارد و شاعران را بر می انگیزد که ابعاد آن , به ویژه ابعاد تراژیک آن را بازگو کنند .
ادب الطّف از جواد شُبّر کتاب ارزنده ای است که کوشیده است بخشی از این اشعار را جمع آوری کند . شرح حال و نمونه ی اشعار پانصد شاعر عرب درباره ی امام حسین علیه السّلام از قرن اول تا قرن چهاردهم در این کتاب آمده است . نخستین شاعر عقبه بن عمرو السهمی _ شاعر اواخر قرن اول و هم عصر عاشورا _ و آخرین شاعر شیخ مهدی مطر در گذشته ی سال 1395 قمری است . او در مقدمه ی کتاب می گوید اگر بنا بر جمع آوری همه ی اشعار بود , به صدها جلد می رسید .
سروده های شاعران عرب در باب عاشورا بر محور " سوگ و مرثیه " است و بسیار اندک در آن ها بر عنصر " پیام و اندیشه ی عاشورا " تکیه شده است .
از کتاب : عاشورای شعر _ مولف : محمدرضا سنگری _ شرکت چاپ و نشر بین الملل _ 1395 _ تهران _ چاپ اوّل .
|
ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری :
|
|
|
|
|
این پست با شماره ۱۴۷۱۲ در تاریخ پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ ۰۳:۱۴ در سایت شعر ناب ثبت گردید
نقدها و نظرات
|
🍃اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم🍃
| |
|
با سلام و عرض ادب ادیب گرامی سپاس از حضور سبزتان درود بر شما بزرگوار
| |
|
🍃اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم🍃
| |
|
با سلام و عرض ادب سپاس از حضور ارزشمندتان موفق باشید التماس دعا | |
|
🍃اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم🍃
| |
تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.
بِسمِ اللهِ الرّحمنِ الرَّحیم
صَلّی اللهُ علیک یا مُرَمّلُ بِالدَّماءِ یااباعبدالله الحسین
یاسیّدالشُهَداء فی کل دقایق و اللحظات
سلام و درود
چه کتاب زیبایی را معرفی نمودید مرحبا زنده باشید
هرچند کلّ کتاب و اشعار شاعران برای امام حسین(ع) در آن فقط به زبان عربی است ولی دلپسند است و ناااب
اولین شعر این کتاب نفیس را که مربوط به صفحه ی فکرکنم پنجاه دو به بعد ( جلد یک ) هست را همراه ترجمه اش بااجازه می نویسم . یادگاری بماند به نیّت طلب دعا و شفاعت از امام حسین(ع) برای شفای ِ جمیع بیماران الهی آمین یارب
در تاریخ آمده است که شاعری عرب زبان به نام ( عُقْبة بن عمرو سَهْمى) ، از قبیلهی بنى سهم بن عوف بن غالب ، نخستين كسى است كه در رثاى امام حسين(ع) ، شعر سروده است .
اين ابيات ، همان سروده ی ایشان است . در منابع متعدد ، نامش ، به صورت مختلف بيان شده است : مثلاً در کتاب مثير الأحزان ، «عُقْبة بن عمر سهمى» آمده است . در کتاب مَقتل الحسين از خوارزمى ، «عقبة بن عميق سهمى» آمده است و در کتاب تذكرة الخواصّ هم ، «عقبة بن عمرو عبسى» ، ثبت شده است.
سرودهی دلنشین ایشان در رثای امام حسین(ع):
- الأمالي للمفيد عن إبراهيم بن داحة: أوَّلُ شِعرٍ رُثِيَ بِهِ الحُسَينُ بنُ عَلِيٍّ(ع) قَولُ عُقبَةَ بنِ عَمرٍو السَّهمِيِّ ، مِن بَني سَهمِ بنِ عَوفِ بنِ غالِبٍ :
إذَا العَينُ قَرَّت فِي الحَياةِ وَأَنتُمُ
تَخافونَ فِي الدُّنيا فَأَظلَمَ نورُها
مَرَرتُ عَلى قَبرِ الحُسَينِ بِكَربَلا
فَفاضَ عَلَيهِ مِن دُموعي غَزيرُها
فَما زِلتُ أرثيهِ وأَبكي لِشَجوِهِ
ويُسعِدُ عَيني دَمعُها وزفيرُها
وبَكَيتُ مِن بَعدِ الحُسَينِ عَصائِبا
أطافَت بِهِ مِن جانِبَيها[۱]قُبورُها
سَلامٌ عَلى أهلِ القُبورِ بِكَربَلا
وقَلَّ لَها مِنِّي سَلامٌ يَزورُها
سَلامٌ بِآصالِ العَشِيِّ وبِالضُّحى
تُؤَدّيهِ نَكباءُ [۲] الرِّياحِ و مورُها [۳]
و لا بَرِحَ الوُفَّادُ زُوَّارُ قَبرِهِ
يَفوحُ عَلَيهِم مِسكُها و عَبيرُها [۴]
( عُقبَةَ بنِ عَمرٍو السَّهمِيِّ )
ترجمه ماخذ مذکور در بالا : از کتاب الأمالى ، شیخ مفيدـ به نقل از ابراهيم بن داحه ـ: نخستين سروده اى كه در رثاى امام حسين(ع) گفته شد، شعر عُقبة بن عمرو سهمى، از بنى سهم بن عوف بن غالب است :
------------------------------------------------------------
ترجمه ابیات به فارسی :
بیت اول : آن گاه كه چشم آدمى ، در زندگى روشن شود و شما ... در دنيا ، هراسانيد ، نورِ آن به تاريكى خواهد گراييد.
بیت ۲ : در كربلا ، به ديدار مرقد حسين(ع) رفتم
و از ديدگانم ، اشك هاى فراوانى براى او سرازير شد🕊..
بیت ۳ - همچنان به خاطر مصيبت امام (حسین علیه السلام ) ، او را مى ستودم و مى گريستم ... و اشك و ناله ، چشمانم را يارى مى كرد.
۴- پس از حسين(ع) ، بر كسانى گريستم كه مرقدهايشان ، گِرداگردِ او را فرا گرفته است.
۵ - سلام بر صاحبان قبرهاى كربلا
و اندك و ناچیز و ناقابل است درود من كه دارد به زيارتش مى رود ...... .
۶- سلامى در هنگام غروب و در چاشتگاه صبح
كه نسيم در هوا ، آن را دَمادَم ( به ایشان) مى رساند.
۷- زائرانِ تازه رسيده به سوی قبر او
همچنان در معرض وزش مُشك و عبيرِ آن بارگاهِ (شریف)اند ...... .
( شاعر : عُقبَةَ بنِ عَمرٍو السَّهمِيِّ )
اللّهُمَّ ارزُقنا شفاعت الحسین علیه التحیّت و السلام یوم الورود و ثبّت لنا قَدَمَ صِدقِِ عندک مع الحسین و اصحاب الحسین و مُحبّانه الّذینَ بذلوا مُهَجَهُم دون الحسین(ع) الهی آمین یارب العالمین
- پی نوشت :
[۱] في الأمالي للطوسي : «من جانبيه» ، و الظاهر أنّه الصواب .
[۲] النّكباءُ : كل ريح ، أو من الرّياح الأربع انحرفت ووقعت بين ريحين (تاج العروس : ج ۱ ص ۴۵۰ «نكب») .
[۳] المورُ : الغبار المتردّد في الهواء ، وقيل : هو التراب تثيره الريح (تاج العروس : ج ۷ ص ۴۹۶ «مور») .
[۴] الأمالي للمفيد: ص ۳۲۴ الرقم ۹ ، الأمالي للطوسي : ص ۹۳ الرقم ۱۴۳ ، مثير الأحزان : ص ۸۳ وفيه «عقبه بن عمر السهمي» ، بحار الأنوار : ج ۴۵ ص ۲۴۲ الرقم ۱ ؛ مقتل الحسين(ع) للخوارزمي : ج ۲ ص ۱۵۲ وفيه «عقبة بن عميق السهمي» ، تذكرة الخواص : ص ۲۷۰ و فيه «ابو الرّمح او عقبة بن عمرو العبسي» .
- ترجمه پی نوشت :
[۱] در کتاب الامالی از شیخ طوسی: «از دو طرف آن» و به نظر می رسد که صحیح باشد.
[۲] النکبه: هر بادی یا یکی از چهار بادی که منحرف شده و بین دو باد می افتد (کتاب تاج العروس: ج 1، ص 450، «نکبه»).
[۳] المور : غباری متحرک است که در هوا می چرخد و همان غباری است که باد آن را به هم می زند (کتاب تاج العروس: ج 7، ص 496، «مور»).
[۴] - آخری همان منابع و کتابهای موجود درباره اسم عقبه است .
با آرزوی شفای عاجل تمام مریضان
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍوعَجّلفرجهم