در بین سایه ها

در بین سایه ها آرام می روی
تاریک می شوی، گمنام می روی
از آب، بی نشان، خشکی چنان خزان
گمگشته در گمان، ناکام می روی
با آه پر شدی، معنای حسرتی
مستی ولی چرا؟ بی جام می روی
تو طایر غمی، فاقد ز همدمی
ترسیده از خدا، کز بام می روی
جولان روزگار، عاشق کشی کند
هیهات عاشقی، بی نام می روی ...


سلام

و

شعر که تمام می شود خواننده می پرسد : خب ؟
انگار ی که هنوز چشم به راه رسیدن به جایی ست که پایان این همه سرگردانی باشد و حیرانی ولی صداقت شاعر به قدری بالاست و تا آن حد دارای جرأت و جسارت است که به دروغ مقصد نادیده را توصیف نکند چرا که شعر آیینه ی تمام نمای روح شاعر است پس اگر جز این می بود در دل-نشانی شعر باید شک کرد و شاعر را توصیف گری بیش نمی توان نام نهاد ولی وقتی به نیکی خود شعر می نگریم می بینیم که واژه به واژه ی شعر حکایت از ذهنی جستجوگر دارد که در میان انبوهی از دانسته ها و ندانسته ها به شیدایی دچار شده است ولی حاضر نیست کوتاه بیاید و دست از یافتن بردارد؛
گمنامی در میان سایه ها
گمگشتگی در گمان
هم معنای حسرت
پریده در آسمان غم
برکنار از هر همدم
بیمناک از خدا و عذاب اش
بی نام و بی نشانی در عشق
تمام این حالات نشان از حیرتی دارند که حاصل از عدم پذیرش هر آن چه است که بر او عرضه شده است و در دین و دانش موروثی به شک رسیده است اما در عین حال آموخته ها و انگاره های پیشین هم چنان در جان وی عجین اند و تا رها شدن از کمند آن ها راه درازی در پیش دارد.
چند کلمه در این شعر است که نقشی عمده در اثربخشی شعر دارند چرا که حالات درونی شاعر را حتی اگر با یکدیگر در تناقض و تضاد باشند :

آرام رفتن در مصراع اول
آرام رفتن از سویی ناظر بر سطح ظاهری رفتن است که با شرایط حاکم و فضای شعر هماهنگ است اما وقتی این آرامش را در سطحی عمیق تر در نظر بگیریم و به احوال شاعر تعمیم دهیم خواهیم دید که این آرامش با اضطراب حاصل از ناکامی و گمگشتگی در تناقض است اما این تناقض نافی وجود این حالت نمی تواند باشد چرا که حتی در اوج سرگردانی ها روح آدمی به مجرد دستیابی به اندک معرفتی نسبت به اطراف خویش ( سایه ها ) به آرامشی هر چند موقت خواهد رسید .

مستی بی جام در مصراع شش ام
مستی نیز درست شبیه به آرامی می تواند در سطوح معنایی دو یا چندگانه سنجیده شود که این سطوح بسته به قراین داده شده توسط شاعر از جمله بی جامی و پر شدن از آه و حسرت همسو و یا برخلاف جریان شعر دانسته خواهد شد.
مستی را اگر همان مدهوشی بدانیم و خروج از تعادل روانی علی القاعده می تواند در مسیر جریان طبیعی شعر قرار بگیرد اما اگر به قرینه ی بی جامی مستی را در نظر بگیریم حمایت از کیفیتی روحانی ست که درست شبیه فرایند ایجاد آرامش در هنگام درنوردیدن مسیر به رهرو دست می دهد .

بی نامی عاشق در مصراع واپسین
نام داری در عشق یا همان مصراع « من ام که شهره ی شهرم به عشق ورزیدن » نیز از این روال جدا نیست بدان معنا که از سویی عاشق در برابر معشوق « ننگ ز نام » دارد و بی نامی را طلب می کند ولی روی دیگر این سکه نام داشتن به معنای شهرت و به نام بودن است در راه عاشقی که مصادیق این معنا را می توان در مجنون و فرهاد و ... پیدا کرد و جالب آن جا ست که این دو معنای مستتر در یک ترکیب با یکدیگر سر ناسازی و تناقض دارند و در حالت دوم نیز با کل شعر در تناقض است .
اکنون که مصادیق این تناقض را بررسی کردیم باید بپرسیم که این تناقض چه اثری بر فرآیند کلی شعر و حالات عارض بر شاعر دارد ؟
علی الاصول هر معرفتی که کسب می شود ریشه در تناقضی دارد که در ذهن و جان آدمی پدیدار شده است و انگیزه ای شده است تا فرد به جست و جو برخیزد و این ناهمگونی را با کسب معرفت پایان بخشد ولی همان گونه که در طول شعر دیدیم با اتمام هر تناقضی و اکتساب هر معرفتی تناقضی بزرگ تر و اساسی تر روی می نماید و همین ماجراست که این همه سرگردانی و حیرت را سبب می شود و جام آدمی را شیدا و شیداتر می کند .

اگر چه هنوز حرف بسیار است و ناگفتنی بی شمار اما مجال اندک است و برشمردن محال اما حرف آخر این که در مصراع هفت ام ترکیب فاقد ز همدم از نظر دستوری دارای اشکال است و علاوه بر این شاعر می توانست ترکیب های زیباتر و مناسب تری برای هر دو قسمت این مصراع برگزیند یا بیآفریند که بی گمان در اشعار آینده اش بهترین ها را از او خواهیم دید.