آدم باش

آدم باش
در کوچه ی مُنتهی به بازارِ قماش زیرِ خُنکای سایه ی پیچک و راش
فرزانه ی "روشندلِ" شیرین سخنی مشغول به کاسبی و تامینِ معاش
از شرمِ کمک خواستن از رهگذران سر بُرده به زیر و ناله می کرد یواش
من ، کودکِ نُه ساله ی مکتب رفته در دست کتاب و لقمه ای نانِ لواش
با شیوه ی زشت و لودگی خندیدم بر پینه ی دست و صورتِ چرک و سیاش
از زخمِ زبانم دلِ آن پیر شکست بر روحیه ی لطیفش افتاد خراش
سی سال گذشته و به یادم مانده این خاطره از نصیحت و پندِ بجاش
دستی به سرم کشید و فرمود: پسر- مانندِ من آواره نگردی ای کاش...
پندی به تو می دهم که آسوده شوی بر گوش بگیر و بگذر از چون و چراش
هرچند که معدنِ نمک هم باشی- بر زخمِ خدادادِ کسی مزه نپاش
یا مردی کن ، فتاده را دست بگیر یا اینکه کمک نمی کنی آدم باش !
مهدی صادقی مود *قافیه ها محاوره و سماعی است

آدم باش اثری متفاوت - شاعری متفاوت
آدم باش حکایتی زنده است که هیچگاه پایان ندارد. حکایتی از بی تجربگی، سهو و پند و نصیحتی که بارها و بارها به طرق مختلف بیان شده و ادامه دارد. اما چه چیز آدم باش مهدی صادقی مود را از دیگر حکایت ها متمایز می کند؟
در نگاه آغازی استفاده دقیق و صحیح از وزن " ترانه " یا رباعی که اصالت آن را به رودکی نسبت داده اند و به کارگیری رکن اول این وزن هم با " مفعول " و هم با " مفعولن " به شایستگی چیره دستی شاعر را به رخ می کشد. نباید از این مهم غافل شد که شاعر در این شعر از چند وزن مختلف از اوزان بیست و چهارگانه رباعی بهره گرفته و این هم مصداقی دیگر است برای تبحر شاعر.
در بحث فنی از پختگی قافیه ها هم نمی توان صرفنظر کرد هر چند " ش " متصل به قافیه در یکی دو مورد متجانس نیست ولی کاملا پیداست که شاعر دقیقا می خواسته چه کند و همان طور که خودش هم گفته با آوردن استدلال قافیه سماعی کار ملا لغتی ها را یکسره کرده.
قوافی سالم، چیره دستی، استفاده حداکثری از اوزان ترانه، پردازش صحیح، داستان واقعی گونه، ظرافت در رساندن پیام و ... همه و همه خبر از شاهکاری می دهد که دست به دست هم داده تا " آدم باش " را از دیگر اشعار متمایز کند.
به کارگیری واژه هایی که در هم است و دست منتقد را از نو و کهنه بودنش می بندد یکی دیگر از نقاط قوت این شعر است.
" آدم باش " نشان می دهد که قواعد عروض و قافیه، قالب کلاسیک و هزاران قاعده سرودن کلاسیک نه تنها دست و پاگیر و بی نتیجه نیست بلکه اگر شاعر توانمند و قوی بتواند هر کدام را در جای مناسب و به درستی به کار گیرد محشری به پا می کند که همه را به کام خود می کشد.
توصیه مهم بنده این است دوستانی که هم کلاسیک و هم آزاد نگارند این شعر را نه به عنوان سرگرمی بلکه به عنوان اثری جاویدان هم از نظر محتوایی و هم از نظر فنی چند بار بخوانند شاید نظرشان راجع به قالب کلاسیک تغییر کند و ناتوانی هایشان را در برابر سرودن بر طبق قاعده با دست و پا گیر بودن قواعد توجیه نکنند.
مرحبا بر شاعر توانمند آدم باش (مهدی صادقی مود)
عزت زیاد