بهار زرد

مقدمه
هر منتقد و مخاطب حرفه‌اي هنگام خوانش شعر مي‌تواند رويكردها و زواياي ديد مختلفي را در برخورد با شعر انتخاب كند.

اين برخورد يا گارد نسبت به شعر مي‌تواند ازمنظرنشانه‌شناسانه،ساختارگرايي، پساساختارگرايي، برخورد فرميك با شعر، بررسي زبان شعر و تاويل‌هاي هرمنوتيكي گوناگوني كه از شعر مي‌توان استخراج كرد و … باشد.

البته تمامي گاردهاي برخوردي شعر نه تنها بي‌ارتباط با يكديگر نيستند، بلكه وابستگي زيادي به هم‌ديگر دارند؛

به عنوان مثال تا زماني كه نشانه‌هاي اثر را واكاوي نكنيم، نمي‌توانيم در ارتباط با ساختار اثر قضاوت كنيم و نيز تا ساختار اثر به صورت تئوريك بررسي نشود نمي‌توانيم با گاردي پساساختاري در ساختار اثر دست ببريم و آن را به ساختار نويني برسانيم.

همينطور بررسي نشانه‌ها با تاويل هرمنوتيكي از متن نيز تاثير مستقيم دارد و در واقع مدلولي كه از نشانه پيدا مي‌شود، بستر اصلي تاويل ما از شعر را مي‌سازد.

بنابراين تمامي رويكردهاي ما در برخورد با شعر هنگام خوانش در رابطه با يكديگر معنا پيدا كرده و اثر را به شعريت مي‌رساند. با گاردهاي نشانه‌شناسانه، ساختارگرايي، برخورد فرميك با شعر، زبان شعر و تاويل سياسي اجتماعي آن مي‌پردازم:


نسخه ی قانون پیچیده شد
پرونده ای بدون قاضی
در هیاهوی جنگل
درد می کِشد درخت
برای چوب اعدام
به پایش نوشته شد
امضای یک مرگ
هنوز جان می دهد (آزادی)
از رقص اسارت
غرق در شراب مسموم
گیوتین زمان اعتراف کرد
به گناهان خویش
هنوز سر می بُرد
بی گناهی را ...
فروردین
چه جاهلانه اسفند می شود
هر روز پاییز می زاید
چه باک وقتی
بهاری نخواهد بود

برخورد نشانه‌شناسانه
نام شعر بهار زرد است،یعنی یک سرسبزی که باید باشد و نرمال آن سبز است تبدیل به یک زردی شده است که تاویل آن می تواند متفاوت باشد.

در سطر اول شعر ✔✔✔
نسخه قانون پیچیده شد⬅⬅⬅قانون برای یک دردی تجویز می شود و یک رستنی بوده است که رنگش زرد شده و حالت مریض دارد
پرونده ای بدون قاضی
در هیاهوی جنگل
این دو سطر زیاد ارتباطی به شعر ندارند به نظر بنده...زیرا نسخه را کسی به هر حال به عنوان قانون تعیین کرده و جنگل هم با هیاهو همان معنی قانون جنگل را می دهد

درد می کِشد درخت⬅⬅⬅این سطر زیباست و تصویری ذهنی است شاید اما درد می تواند نشانه ای مثل بلاهایی که سر درخت می آید و موجب تلف شدن و مصرف بی رویه از چوب درخت تا یادگاری بر پوست درخت را برای درد کشیدن شامل شود.

به پایش نوشته شد
برای چوب اعدام
امضای یک مرگ
از آنجا که موتیف مقید یا همان موضوع اصلی شعر درباره مطلبی است با نشانه درخت که شاید نماد یک شخص و یا یک پدیده دنیایی و شایدم موضوع اصلی خود از بین رفتن درخت باشد.

نسخه قانون پیچیده شد
درد می کِشد درخت
به پایش نوشته شد
برای چوب اعدام
امضای یک مرگ
گیوتین زمان اعتراف کرد
هنوز سر می بُرد
به گناهان خویش
بی گناهی را......
تا نگاه می کنی
بهار پاییز زردی است!

برخورد ساختارگرايانه
بعد از گارد نشانه‌شناسانه با اثر به برخورد ساختارگرايانه‌ي اثر مي‌پردازيم چرا كه همانطور كه قبلن نيز گفته شد ساختار اثر از پيوند و ارتباط معنايي نشانه‌ها، چه در اپيزودهاي شعر چه در ساختار كلي شعر، به وجود مي‌آيد، بنابراين قبل از آن بايد نشانه‌هاي اثر را كشف كرد و تشكيل ساختار متمركز شعر را مي‌دهند. شاعر با “بي‌قراري”‌ها و دغدغه‌هايش گفته پس همانطور كه مي‌بينيم نشانه‌هاي اثر حول موتيف مقيد اثر، تشكيل ساختاري متمركز را داده‌اند.اما در شعر خانوم ناصری کمی پراکندگی معنایی دارد و کلیه موتیف های آزاد در راستای موتیف اصلی نیست (همان سبزی بهار که زود زرد می شود)

برخورد فرميك با شعر
بررسي ساختار يك اثر از زيرمجموعه‌هاي بررسي ساختار فرميك اثر است. در واقع فرم به مثابه‌ي يك كل به شعر نگاه مي‌كند، پس هر شعر، فرم ويژه و تكرارناشدني خود را دارد، چراكه نحوه‌ي استفاده از كلمات در سيستم هم‌نشيني و جانشيني و نحوه‌ي چينش نشانه‌ها، نحوه‌ي ساخت سطرها و زبان انتخابي براي شعر، نحوه‌ي بهره‌گيري از سپيدخواني و فاصله‌گذاري و … اگر در خدمت تخيل و موتيف مقيد اثر باشند، مي‌توانند اثر را به يك فرم مخصوص برسانند؛

فرم مناسب هر شعر زماني رخ مي‌دهد كه شعر مستقيمن موضوع و موتيف مقيد خود را نشانه نرود و بتواند با سطرسازي‌هاي مناسب و استفاده از كلمات مناسب در سيستم هم‌نشيني و جانشيني و تقويت موتيف‌هاي آزاد، فرم شعر را قوي‌تر كند و جاي اديتي براي اثر باقي نگذارد كه البته فرم بعد زباني هم دارد كه به طور جداگانه بررسي مي‌شود.
ادامه دارد....

هنوز جان می دهد (آزادی)
از رقص اسارت
غرق در شراب مسموم
گیوتین زمان اعتراف کرد


درود خواهر گلم
درد را باید حس کرد
در سروده تان حس شد
احسنت
قلمتان بی جوهر مباد

درود ها

سروده ای اندیشه ورز در شروعی عالی

که در مضامینی چند وجهی رفته

" نسخه ی قانون پیچیده شد " عبارتی که ایهام داشت در

پیچیدگی یکی معنای نسخه پیچیدن عادی و دیگر کنایتی

که در خور بود و مورد نظر که عالی بود این شرو ع ارزنده بود

در ادبیت و مضمون بدیع و کاربرد زبانزدی در شعر که بس

شایسته به جای خویش نشسته در ترکیبی از احساس و

علاوه این سروده فراز داشت که معجونی از احساس و انتقال

پیام با زبانی یکدست و کلماتی مانوس و در تجانس خوب کار

خود می کرد و بهنگام بود و در خور تدقیق و تامل و این توی

در توی معنا که در کنایات مستتر بود بار گرانسنگی این سروده

را دو چندان می کرد

و ختام هم و پایانبخشی عالی هم مزید بود و بزعمم تا این

عبارت که " فروردین چه جاهلانه اسفند شد " بسنده بود برای

ختام و عبارت پایان دباره ذهن را به پاییز و وادی دیگر
می برد
اما این ختم عالی بود در کنایتی از معنی پیام را

در حد و فور انتقال داده در تعبیرات وتفسیرها ی گونه گون

و این حسن افزونی دیگر بود بر این سرود

وجای سخن دارد بسیار و به همین مقدار در مضیق کافیست

این زمان بگذر تا وقت دگر

عالی پر بار و پیام و آمیخته به احساس و در ادییتی در خور

شایسته تحسین بود و موفق و همه مغز بود و معنی و معنا چربش داشت بسی بر لفظ که اینهم مزید بر دیگر خوبیها

و