سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید

منو کاربری



عضویت در شعرناب
درخواست رمز جدید

معرفی شاعران معاصر

انتشار ویژه ناب

♪♫ صدای شاعران ♪♫

پر نشاط ترین اشعار

حمایت از شعرناب

شعرناب

با قرار دادن کد زير در سايت و يا وبلاگ خود از شعر ناب حمايت نمایید.

کانال تلگرام شعرناب

تقویم روز

جمعه 7 دی 1403
  • سالروز تشكيل نهضت سوادآموزي به فرمان حضرت امام خميني -ره-، 1358 هـ ش
  • شهادت آيت الله حسين غفاري به دست مأموران ستم‌شاهي پهلوي، 1353 هـ ش
27 جمادى الثانية 1446
    Friday 27 Dec 2024
      مقام معظم رهبری سید علی خامنه ای و انقلاب مردمی و جمهوری اسلامی ایران خط قرمز ماست. اری اینجا سایت ادبی شعرناب است مقدمتان گلباران..

      جمعه ۷ دی

      پست های وبلاگ

      شعرناب
      راه تشخیص پریسکه، سه گانی و سروش از یکدیگر
      ارسال شده توسط

      محمدعلی رضاپور(مهدی)

      در تاریخ : سه شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ ۰۴:۴۷
      موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۶۹۵ | نظرات : ۵

      راه تشخیص پریسکه، سه گانی و سروش از یکدیگر  
      با این توصیفات اگر با شعری نزدیک به سروش، سه گانی و پریسکه روبرو شویم که در یکی از این سه قالب قرار می گیرد، در صورتی که وزن عروضی نداشته باشد؛ یعنی از نوع سپید باشد، بنا به پیشنهاد ما، آن شعر یا شعرگونه (سپید) را باید در قالب پریسکه دانست؛ اما اگر شعری از نوع سنتی و یا نیمایی باشد، چنانچه دارای بیش تر  از سه مصراع یا لَخت باشد، آن را سروش محسوب می کنیم؛ ولی در موارد سه لَختی بودن، اگر هر دو مشخصه ی وزن ویژه ی سروش(فاعلاتن مفاعلن فعلن و نیم وزن ها و شاخه های نیمایی مربوط) و عدم قافیه پردازی در لخت پایانی را داشته باشد، در قالب سروش خواهد بود؛ ولی اگر  یکی از این دو مشخصه و یا هیچیک را نداشته باشد، سه گانی محسوب می شود .
      نمونه اشعاری در این قالب ها
       پریسکه ای از علیرضا بهرهی:
      نترس /  با یک نگاه / نمک گیر نمی شوی / چشم هایم شور نیست . //
      شعری سه گانی از علیرضا فولادی:
      برای او همین دو بال، بس بود / دو بالِ میله میله / پرنده، یک قفس بود . //
      سروشی از محمدعلی رضاپور:
      آن سرِ نردبانِ جمهوری / قله ی لا مکانِ جمهوری / جانِ جمهوری / پایه، پیدا نیست .//
       
       
      نکته: این مطلب که یکی از تفاوت های سروش و سه گانی، استقبال سروش از انواع آرایه های ادبی بطور طبیعی ست، با مقایسه ی دقیق نمونه هایی در هر دو قالب سروش و سه گانی، مشخص تر و ملموس می شود . همین شاهد از قالب سروش را بررسی می کنیم:
      آن سرِ نردبانِ جمهوری / قله ی لا مکانِ جمهوری / جانِ جمهوری / پایه، پیدا نیست .//
      دقت بفرمایید: برای  خلاصه کردن سروش بالا، لَخت های دوم و سومش را می توانیم حذف کنیم؛ چراکه لخت های سوم و چهارمش در واقع، توضیحاتِ قسمت قبلی هستند؛ اما آیا حذف لخت های دوم و سوم این شعر، کار مثبتی ست یا منفی؟ برپایه ی اصول سروش، حذف لخت های سوم و چهارم این شعر، کاری غیرکارشناسانه و  اشتباه است؛ اما برپایه ی اصول سه گانی، لخت های سوم و چهارم این شعر، زائد است و باید حذف شود .
      توضیحات:  در نقد شعر بالا از دیدگاه اهالی سه گانی، لخت های میانی شعر، اضافی ست و باید حذف شود؛ چون طبق معیارهای شعر سه گانی،  ایجاز یعنی کوتاه گویی و عدم استفاده از آرایه های ادبیِ ضروری در شعر بالا رعایت نشده است.
      در مقابل و با زاویه ی دیدِ صد و هشتاد درجه متفاوت از آن، طبق اصول سرایشِ سروش، سروش بالا، اصل کاربرد آرایه های ادبی برای زیباتر ساختنِ شعر را رعایت کرده است و در صورت حذف لخت های دوم و سوم این شعر، زیبایی آن کاهش می یابد؛ بنابراین، برپایه ی اصول سروش، حذف لخت های سوم و چهارم این شعر، کاری غیرکارشناسانه و  اشتباه  و کاربرد هر چهار لخت آن به همین صورت، مورد تأیید و برپایه ی موازین زیبایی شناسی ست. مطالب ذکرشده درباره ی سروش بالا، بر فرض این بود که لخت های سوم و چهارم از نظر معنایی ضرورتی نداشته و تنها به دلیل برخورداری از آرایه ی ادبی به زیبایی شعر افزوده باشند؛ ولی اگر بیش تر دقت کنیم، می بینیم که لخت های سوم و چهارم، بار معنایی قابل توجهی را برعهده دارند و حتی باعث مبالغه ای زیبا از طریق طنزِ نه چندان آشکارِ مورد استفاده شان شده اند .
      تفاوت های سروش با دوبیتی، رباعی، سه گانی و پریسکه
       
      قالب سروش، آشکارا در تعداد ابیات، شکل قافیه بندی و همچنین در وزن عروضی،
      متفاوت از قالب های دوبیتی و رباعی ست و اما
      از تفاوت های قالب سروش(در معنای خاصش) با قالب سه گانی به این موارد می توان اشاره کرد:
      داشتن وزنی ویژه (فاعلاتن مفاعلن فعلات)، ترجیحِ تأکیدی بر   
      قافیه نداشتنِ مصراع پایانی برای ضربه ی پایانیِ بهتر،
      قابلیت از سه تا پنج لَختی بودنِ سروش(که باعث آزادی بیش تر شاعر می شود)، باز تر بودنِ قالب سروش و امکان گزینش انواع زوایای دید (مثلا قابلیت انتقال از شعر کوتاه کشفی - شهودی سه مصراعی به شعر توصیفی پنج مصراعی به صلاحدید شاعر)،
       قابلیت بیش ترِ قالب سروش برای پردازشِ هنری ترِ محتوا مثلا
        در استفاده از تصاویر متنوع (در مسیرِ یگانه ی شعر)
        و همچنین استقبال از انواع آرایه های ادبی بطور طبیعی و مناسب (در مقابل قالب سه گانی که تأکید بر دوری از بازی های زبانی و هنرمندی های ادبی و واژه سازی های نسبتا نامأنوس دارد.)  
      برگرفته از کتاب سفیر شعر فارسی، نوشته ی محمدعلی رضاپور
       

      ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری : | | | | |
      این پست با شماره ۹۳۱۵ در تاریخ سه شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ ۰۴:۴۷ در سایت شعر ناب ثبت گردید

      نقدها و نظرات
      منوچهر منوچهری (بیدل)
      يکشنبه ۹ تير ۱۳۹۸ ۲۰:۰۳
      ممنونم زیبا بود دست مریزا خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک
      محمدعلی رضاپور(مهدی)
      محمدعلی رضاپور(مهدی)
      شنبه ۱۵ تير ۱۳۹۸ ۲۳:۰۳
      درود و سپاس خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک
      ارسال پاسخ
      منوچهر منوچهری (بیدل)
      يکشنبه ۱۶ تير ۱۳۹۸ ۱۴:۴۱
      سلام باز خواندم باز به شما درودگفتم من بعد ا زانقلاب از دوبله رادیو اخراج شدم در شعر شاگرد مرحوم سیمین بهبهانی بودم کوگل بزنید با برادرام در رادیو بودیم صبها افسر موزیک ارتش بودم علاقمند به شعر موزیک
      متاسفانه کسی نمیخونه وگرنه راجه به دوبله وموزیگ نوشته زیاد رارم باز ازشما ممنونم زیبا قلم زدید خندانک خندانک خندانک خندانک
      محمدعلی رضاپور(مهدی)
      محمدعلی رضاپور(مهدی)
      شنبه ۲۲ تير ۱۳۹۸ ۰۰:۰۴
      سلام دوباره
      و باز هم سپاس از عنایت تان خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک
      ارسال پاسخ
      محمدعلی رضاپور(مهدی)
      شنبه ۲۲ تير ۱۳۹۸ ۰۰:۰۵
      ویرایش مفهمومی:
      ... لَخت های دوم و سوم این سروش را ممکن است آنها زائد بپندارند؛ ولی ... .
      تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.



      ارسال پیام خصوصی

      نقد و آموزش

      نظرات

      مشاعره

      کاربران اشتراک دار

      محل انتشار اشعار شاعران دارای اشتراک
      کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
      استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است.
      1