دوبیتی در واقع ترانه ایباستانی است
که تا حد زیادی از گزند ادبیات عربستان مصون مانده
هر چند بر آن لباس عروض دوخته شده
ولی با آواز های محلی که زیر لب زمزمه و یا در مراسم خوانده میشود هم آهنگ است
بعنوان مثال در مراسم ختم اموات مرشد برای نمایش اوج ماتم صاحب عزا از دوبیتی استفاده میکند و صدای شیون آنها را به آسمان میرساند
و همچنین در مراسم عروسی مقام عشق و دلدادگی با دوبیتی رقم میخورد
هنگامی که دل پاک روستایی از ناملایمات روز گار ،کسب و کار ،جفای معشوق،ظلم رقیب و غیره تیره و تار میشود به دوبیتی پناه میبرد
گفته میشود که امروزه دو تا بیت مانند اول هر غزل را بعنوان دوبیت در کنار تک بیت منظور مینمایند
که دوبیت خوانده میشود و غزل ناتمام است
و جایگاه چندانی در ادب فارسی ندارد
دوبیتی نوعی آهنگ باستانی است
که سینه به سینه به نسل کنونی رسیده
و در نوا ها و آواهای محلی خوانده میشود
بر وزن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل است
شاعر اختیار دارد در صورت اجبار در کن اول بیت اول فاعلاتن بیاورد
حال و هوای خاص خود را نیز دارد
یعنی باید از احساسات و آرزوها صحبت کند
اگر بدنبال منطق و فلسفه و غیره بود بهتر است در قالب رباعی سروده شود