سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید

منو کاربری



عضویت در شعرناب
درخواست رمز جدید

معرفی شاعران معاصر

انتشار ویژه ناب

♪♫ صدای شاعران ♪♫

پر نشاط ترین اشعار

حمایت از شعرناب

شعرناب

با قرار دادن کد زير در سايت و يا وبلاگ خود از شعر ناب حمايت نمایید.

کانال تلگرام شعرناب

تقویم روز

چهارشنبه 5 دی 1403
  • روز ملي ايمني در برابر زلزله
25 جمادى الثانية 1446
    Wednesday 25 Dec 2024
      مقام معظم رهبری سید علی خامنه ای و انقلاب مردمی و جمهوری اسلامی ایران خط قرمز ماست. اری اینجا سایت ادبی شعرناب است مقدمتان گلباران..

      چهارشنبه ۵ دی

      ای شاعران خوش سخن!

      شعری از

      محمد علی رضاپور

      از دفتر گلچین نوع شعر شعرناب

      ارسال شده در تاریخ دوشنبه ۲۳ فروردين ۱۴۰۰ ۲۲:۵۹ شماره ثبت ۹۷۶۶۲
        بازدید : ۲۴۹   |    نظرات : ۱۳

      رنگ شــعــر
      رنگ زمینه
      آخرین اشعار ناب محمد علی رضاپور

      گل می زند بر دشت دل، اشعار زیبای شما/
      صد دسته گل بر قامت طبع دلارای شما/
      تا می خرامد نغمه ای از نای شیوای شما/
      دل از کفم می افتد و، وای من آوای شما/
      از دشت ها تا قله ها را طاق نصرت می زدم/
      ای شاعران خوش سخن! بودم اگر جای شما/
      تالار، زیبا از شما، گلزار، شیدا از شما/
      من هم خوش از این که بگردم دور گل های شما/
      "سود" است "سودا" ی شما/
      آن جا، گلان دف می زنند، این جا، گلان کف می زنند/
      چون رفته پشت میکروفون، محبوب دانای شما/
      "در جشن گل ها گل شدن، هم نغمه ی بلبل شدن/
      تا عاشقی ها پل شدن" گفتار والای شما/
      ذوق مرا می پرورَد ذوق مصفای شما/
      صد آفرین بر غیرت ذوق توانای شما/
      من ناتوان از وصف تان/
      شعری بچین ای جان! از آن شیواترین - شیداترین/
      شیدا شدم، شیدا شوم از شعر شیدای شما/
      چون خوش به گلشن آمدیم/
      لفظی ست در چشمان من، چشمش به معنای شما/
      شعری سرودم تا شود زیبا به امضای شما/
      در جشن پرغوغای جان، جانم به غوغای شما/
      دسته گلِ دل هم به آب افتاده در پای شما. //
      #محمدعلی_رضاپور (#مهدی)

      #قالب_شعری_ترنج
      برخی ویژگی های قالب شعری #ترنج (ره آوردی از شاعر و ترانه سرای گرامی، جناب آقای بهنام #حیدری_فخر) 
      1. در ترنج، همه (یا بیش تر) مصراع ها، همقافیه اند، با این حال، آزادی عمل شاعر برای غیر همقافیه آوردن تعدادی از مصراع ها ی میانی به منظور پردازش بهتر، مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. 

      2. ترنج، پذیرای انواع پردازش های وزنی است و می توان ترنج هایی با وزن پردازی عروضی، هجایی و... سرود. 
      3. در ترنج، همه (یا بیش تر) مصراع ها نسبت به هم دارای طول برابری هستند، با این حال، به دلایلی ازجمله: برجسته سازی یا تنوع پردازی، می توان تعدادی از مصراع های آن را کوتاه تر از بقیه ی مصراع ها به کار برد، البته بشرطی که مصراع های کوتاه، طول برابری با هم داشته باشند. 
      باید توجه داشت که تفاوتِ طولیِ مصراع ها در ترنج،
      در تعداد کمی از مصراع های آن اتفاق می افتد و متفاوت است با تفاوتِ طولیِ یکنواخت در قالب مُستَزاد و همچنین تفاوتِ طولیِ مستمر و بی قاعده (یا دست کم، بدون قاعده ی مشخص و غیر شخصی) در شعر نیمایی.
      4. ترنج، بعنوان گونه ای امروزین، درون مایه هایی امروزین دارد و کاربرد زبان و نگاه نو در آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به عنوان مثال، 
      تصویرپردازی و نگاه سینمایی و از این قبیل پردازش ها در آن مورد تأکید است. 
      5. در ترنج، کل شعر، بعنوان واحد در نظر گرفته می شود
      و پیوند طولی و عرضی مستحکمی در همه ی قسمت های آن برقرار است(در صورتی که مثلا در قالب سنتی غزل، هر بیت بطور جداگانه و مستقل نمود پیدا می کند)
      6. از ویژگی های قالب یا به عبارت بهتر، گونه ی شعری ترنج، پیوند میان سنت و نوآوری یا به عبارت بهتر، پیوند میان قاعده مندی سنتی و انعطاف پذیری امروزین است بطوری که مواردی همچون قاعده مندی همه یا بیش تر مصراع ها و امکان یا حتی ارجحیت وزن پردازی عروضی، 
      از جنبه های سنتی ترنج است و مواردی همچون انعطاف در پذیرش برخی مصراع های غیرهمقافیه (در موارد نیاز) و امکان بهره گیری از وزن پردازی هایی خارج از عروض سنتی، 
      از جنبه های نو در آن، 
      با این حال، زبان و درون مایه ی
      فکری در شعر ترنج، با معیارهای امروزین، هماهنگی بیش تری دارد.

      نکته:
      آیا ترنج، همان تمام مطلع است؟
      تمام مطلع - که پیشینه ای تقریبا هزار ساله در شعر فارسی دارد - شعری است با وزن پردازی عروضی که همه ی مصراع های آن، همقافیه اند.
      با توجه به آنچه درباره ی ویژگی های گونه ی شعری ترنج گفته شده است، تفاوت های قابل توجه آن با تمام مطلع، قابل انکار نیست و بسیار بیش تر از تفاوت های غزل و قصیده ویا بیش تر از تفاوت های دوبیتی و رباعی در مقایسه با هم است. 
      در یک کلام: تمام مطلع، قالب یا شبه قالبی کاملا سنتی است، اما ترنج، گونه ای شعری در میانه ی شعر سنتی و نو و دارای معیارهای امروزین شعر.
      ۱
      اشتراک گذاری این شعر

      نقدها و نظرات
      آلاله سرخ(سیده لاله رحیم زاده)
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۰۸:۴۱
      درود ارجمند
      صدافرین بر این گل و گلستان شما
      عباسعلی استکی(چشمه)
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۱۵:۳۷
      درود بزرگوار
      بسیار زیبا و جالب بود خندانک
      احسان کریمیان علی آبادی
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۰۷:۲۳
      درود استاد رضاپور بزرگوار
      بسیار زیبا سروده اید
      احسنت
      خندانک خندانک خندانک
      محمد باقر انصاری دزفولی
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۰۹:۲۵
      باعرض سلام .
      سرشار از خلق زیبایی ها ست
      قلمتان سبز
      درودبرشما
      خندانک خندانک خندانک
      شعله(مریم.هزارجریبی)
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۱۱:۳۸
      درود استاد رضاپور
      با اینقالبها اشنایی ندارم
      حقیقتش من با شعرسپید هم دچار مشکلم این که دیگر بایدطبیعی باشد
      یادم می اید اشعار سهیلی را که میخواندم اوایل به ترکیب بند ها هم زیاد هم دل نمیشدم ولی خوب دیروز شعراستاد سلیمانی به دلم نشست به نظرم عالی بود
      ارتباط برقرار کردن با این سبکها فکر میکنم کار راحتی نباشد البته نظر شخصی من اینطور است
      بسرایید به مهر استاد خندانک خندانک خندانک
      محمد علی رضاپور
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۱۲:۰۴
      سلام و درود و سپاس از لطف شما بزرگواران خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک خندانک
      بهرام معینی (داریان)
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۱۴:۵۸
      درود های فراوان جناب رضا پور استاد وادیب فرزانه وگرانقدر
      بسیار زیبا ودلنشین اموزنده وسرشار از زیبایی
      قلمتان مانا
      در پناه حق
      ایام بکام
      🌷🌷🌷🌷
      محمد علی رضاپور
      محمد علی رضاپور
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۱۸:۴۹
      سلام و درود ها و سپاس ها یتان
      جناب داریان گرانقدر خندانک
      ارسال پاسخ
      مجتبی شهنی
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۲۰:۵۷
      درود فراوان
      بسیار بسیار
      زیبا و عالی
      بود🌺
      محمد علی رضاپور
      چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۴۰۰ ۲۲:۰۲
      سلام و درود هایتان خندانک خندانک
      ایمان اسماعیلی (راجی)
      پنجشنبه ۲۶ فروردين ۱۴۰۰ ۱۴:۲۱
      سلام استاد رضا پور خندانک
      التماس دعا خندانک خندانک
      محمد علی رضاپور
      محمد علی رضاپور
      پنجشنبه ۲۶ فروردين ۱۴۰۰ ۱۹:۱۳
      سلام و درود و التماس دعا خندانک خندانک خندانک خندانک
      ارسال پاسخ
      سینا خواجه زاده
      جمعه ۲۷ فروردين ۱۴۰۰ ۱۶:۵۷
      درود
      مخترعِ قالبِ شعر، چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد تا با شنیدنِ خبرِ ثبتِ قالبی «نوین» دود از نهادِ شنوندگان برنخیزد؟

      بعید است پایه‌گذارانِ قالب غزل و مثنوی و ...، دانشجویِ شفیعی کدکنی یا ... بوده باشند. یا اصلاً آن افراد، در هنگامِ انتخابِ رشته بجای رشته‌ی حقوق، رشته‌ی ادبیات را برگزیده باشند. یا اصلاً دانشگاه رفته باشند.
      امّا مسلم است که آنها از بهترین اساتیدِ ادبیاتِ امروزه کمتر نبوده‌اند، اگر بیش نبوده باشند.
      در آن زمان که نه اینترنتی بوده و نه حمل و نقلِ به این راحتی، تلاش کرده‌اند و دانش اندوخته‌اند.
      با همه این اوصاف، امروزه قطره‌شیرهای افتاده از سبیلِ استالین، اسطوره‌هایی چون فردوسی و سعدی را خوار می‌کنند و ... یاوه‌گو می‌خوانند.
      البته در چنین دورانی‌ست که می‌توان انتظار داشت هر بی‌ذوق و بی‌هنری، در جایگاهِ بزرگانِ ادبیات تکیه بزند و سبک فرمایی کند، یادِ جمله‌ای از سروده‌ی ناقصِ خودم افتادم:

      با دیدنِ تو غریبه بر جای بزرگانمان
      در خانه‌ی خودیم و حسّ غریبانه می‌کنیم

      این «ترنج» که آقا بهنام فخری گفته بودند ترکیبِ «تو(به معنای درونِ، تویِ)» و «رنج» است(ببینید حتی نامش هم عامیانه و مبتنی بر بی سوادی است)، آنطور که درباره‌اش توضیح داده شده است، یک جلوه یا ویژگی«feature» است، یک افزودنی‌ست، نه یک قالب!
      مثلِ ادویه است برای غذا. برعکسِ غزل و مثنوی که مانندِ برنج و گوشت اند.
      می‌توان با برنج و گوشت چندین نوع خوراک درست کرد. اما با ادویه چند تا؟

      تمام مطلع هم یک ویژگی است نه یک قالب. ویژگی، یا جلوه‌ای که برای تزیینِ بیشترِ سروده‌ها است.
      چرا قالب نیست؟
      «قالبِ» شعر، باید بگونه‌ای باشد که بتوان با رعایتِ چارچوب اَش بطورِ (نسبتاً) نامحدودی سرود. وقتی می‌گوییم «غزل» یک قالب است، یعنی اینکه هرکس اندک تلاشی و ذوقی را در هم آمیزد می‌تواند غزلی بنویسد با هر قافیه‌ای که دلش خواست. خدا می‌داند چند شعرِ غزل تا حالا سروده شده است.

      اما، برای «ترنج»-گویی، تنها چند قافیه‌ی خاص اند که تعدادِ واژه‌های هم-قافیه با آنان برای ترنج کردنِ سروده کافی باشد.
      یعنی محدودیت داریم!

      به نظر شما اگر همه بخواهند «ترنج» بگویند چند نفر موفق می‌شوند؟
      در واقع شاید همه‌ی ترنج‌ها، پیش از اینکه آقا بهنام مبادرت به اختراعش کرده باشند، سروده شده اند و تعدادشان هم خیلی نیست، همان تمام مطلع‌ها اند.

      ترنج سرایی، افزودنِ یک ویژگی به سروده است، البته اگر خودِ سروده کم و کاستی نداشته باشد و شاعر تنها برای زیباتر کردنِ سروده‌اش دست به ترنج کردنش بزند.

      اما همین ترنجی که شما ارائه نموده‌اید، کجا اش شعر است؟ از نظرِ بنده یک کامیونِ آجر است که یک نفر زحمت کشیده و آنها را کفِ زمین مرتب چیده است.
      بدونِ آنکه سازه‌ی معناداری از این چینش پدید آمده باشد. آجرها چه اند؟ همین قافیه‌های ترنجی.
      آقا بهنام در معرفیِ قالبشان، گفته بودند برای دردها و رنج هاست، کجایِ این سروده‌ای که شما به عنوانِ نمونه‌ی ترنج ارائه دادید، درد و رنج است؟ چرا نیست؟ چون به این راحتی نیست که بتوان هم دردها را بیان نمود و هم همه‌ی قافیه‌ها را رعایت کرد.
      در همین سروده‌ی شما هم بعضی از قافیه‌ها رعایت نشده است.

      خلاصه ی عرض بنده، نمی‌شود با ترنج بیش از چند شعر سرود. همانطور که نمی‌شود با نمک و فلفل و زردچوبه بیش از چند غذا درست کرد.(مثلاً در کرمان، آبگرمو ...)

      با احترام.





      تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.


      (متن های کوتاه و غیر مرتبط با نقد، با صلاحدید مدیران حذف خواهند شد)
      ارسال پیام خصوصی

      نقد و آموزش

      نظرات

      مشاعره

      کاربران اشتراک دار

      محل انتشار اشعار شاعران دارای اشتراک
      کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
      استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است.
      1