بررسی جایگاه زن در اشعار زنان-بخش اول
شعر زنانه همانند زنی است که از هر انگشتش یک هنر میبارد. زنان شاعر هر کدام با سبک و سیاقی هنرمندانه و با طبع لطیف و زنانه خود در راستای ادب و فرهنگ ایران زمین نقوش ماندگاری را بر این عرصه به جای گذاشته و میگذارند.
سرزمین هنر پرور ما از سالیان دور شاعران زبده و هنرمندی داشته که اشعار زیبایشان امروزه قسمتی از تاریخمان را تشکیل میدهد. زنان ایرانی نیز همگام با مردان در راستای ادبیات فارسی آثار وزین و قابل توجهی را ارائه دادهاند. بسا این آثار از روح زنانه پیروی کرده و پر احساس تر و ظریف تر سخن شاعر را گفته اند.
شعر دارای لایه های مفهومی بسیاری می باشد و هر شاعر سبک وسیاق شاعرش را پیروی می کند . زنان شاعر با توجه به موقعیتهای متفاوت فرهنگی، اجتماعی، احساسی و . . . آثار متفاوتی را ارائه دادهاند. اشعار زنانه رویکردهایی دارد که با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی و حال و هوای خود شاعر، این دیدگاهها متفاوت میباشند. در این مبحث قسط بررسی رویکردهای اشعار زنان را داریم و همچنین به چندی از آثار زنان شاعر معاصر با دید دقیق تری نگاه میکنیم.
دیدگاه احساسی
رویکردهای احساسی عاطفی که در اکثر اشعار زنانه دیده می شود و این متعلق به شاعر خاصی نمی باشد چرا که ذات زنانه ایجاب میکند بیشتر اشعارشان علاوه بر اهدافی که به دنبال دارند پنجره ای به سوی عواطف لطیف زنانه نیز داشته باشند.
فکر میکنی بدون چادر اکسیژن /چقدر زیر آسمان بیستاره /دوام بیاورم؟
یادت باشد /فردا با پست پیشتاز /چشمهایت را برایم بفرستی
کمپوت را وقتی که آمدی بیاور /کمپوت سیب دوست ندارم /انار تازه بیاور
بنفشه حجازی از شاعران زن معاصر در یکی از اشعار سپیدش به در عین تلخی احساس زنانه و وابستگی عاطفی را به تصویر می کشد .چشمها یت را با پست پیشتاز برایم بفرستی نشانی از عجله داشتن در دیدن نگاه معشوقه است که با خود صدها حرف عاشقانه همراه دارد .
هما میرافشار نیز در اشعارش احساس و عشق زمینی اوج میزند. او زنانه عشق زمینیاش را میستاید و برای وصال تلاشهای بسیاری میکند.
از من ای هستی من دور مشو / که مرا بی تو تمنائی نیست
به خدا غیر تو ای راحت جان/در دلم بهر کسی جایی نیست
جز تمنای دو چشم سیهت /در دلم حسرت مینائی نیست
قطره ی اشکم و جز سینه ی تو/منزلم در دل دریایی نیست
از شاعران نو پرداز میتوانیم به لیلا صادقی اشاره کنیم. که در سالهای اخیر با اشعار جدید و زیبایش احساس زنانه را به خوبی منتقل میکند. بیشتر اشعار وی حاوی احساسی عمیقی است که در لابه لای واژهها وجود دارد او زن را لیلی می داند که عشق میورزد.
محل من از اعراب به بیابانی میرسد/خالی از سکنه
خالی از تفنگی که شلیک میکند/به لک لکهای روی تنم
به دودکشهایی که لانه میکنم از فرط تنهائی /که طواف میکنند دلم را که سنگ
که تنگ میشود از دودی که میرود توی چشمم/
در اشعار زنانه با رویکرد انتقادی نیز روبه رو هستیم . از آنجایی که در دوره های مختلف زنان تحت فشار های اجتماعی و رفتاری بوده اند ؛ اعتراض همیشه در لابه لای اشعارشان وجود دارد . گاهی این اعتراض ها همگام با تعلیم و راه کارهایی هست که خواننده را در رهایی از این فشارها راهنمایی می کند . مانند اشعار پروین اعتصامی که از وضعیت سیاسی فرهنگی جامعه اش و بی عدالتی هایی که بر رعیت و تاحدودی بر زنان موجود بوده سخن می گوید . یکی از اشعار هما میر افشار شاعر دهه چهل ، نشان از همین موقعیت اجتماعی وسیاسی دارد .
http://leilasadeghi.com/-شکوفه آزادگان