نوشته ی:خالدبایزیدی(دلیر)
تنهاصداست که می ماند
یادی از:خواننده بلندآوازه ی کرد
حسن زیرک 1300-1351
حسن زیرک درآبان ماه 1300شمسی درشهربوکان چشم به جهان گشودودراوایل کودکی ازمهرومحبت پدرومادر
محروم گشت.بامرگ پدرش زندگی مشقت باری راپشت سرگذاشت وزندگی اش راباآوارگی درشهرهای ایران وعراق سپری کرد.حسن زیرک گرچه نتوانست به مکتب برودامااززندگی مشقت باری که داشت به خوبی درس
آموخت واززندگی مشقت باری که داشت به خوبی درس آموخت واززندگی سرشارازفرازونشیب اش فارغ التحصیل
شد.دردوران آوارگی اش درعراق بابزرگ مردان موسیقی آشناشدمنجمله استادعلی مردان یکی ازمحبوب ترین
خواننده های کردوباهمنشینی اش باعلی مردان.حسن زیرک به دوست داشتنی ترین خواننده کردستان عراق و
ایران تبدیل شد.نام اش درسراسرکردستان طنین اندازگشت وصدای دلنشین اش درکوه هاوکوهستانها پیچید.
حسن زیرک همیشه خودرامدیون علی مردان وراهنمائیهای وی می دانست.زیرک استعداد شگفت وخالق العاده ای
داشت.بااینکه سوادخواندن ونوشتن نداشت ولی بیشترشعروآهنگ هایش راخودمی ساخت.استعدادوصدایش
منحصربه فردبودوتاکنون هیچ خواننده ای نتوانسته جای وی رابگیردوقتی که می خواندهمه رامتحیرمی کردکه این
چه حنجره ای داردکه چنین صدای دلنشین وجذابی ازآن بیرون می آید.اگرسری به هرخانواده کردی بزنیم.حتی
غیرکردحتما چندنواری ازاوپیدامی کنید.صدایش طنین اندازکوهها وکوهستانها ی کردستان وکوه بیستون ودالاهو
است .حسن زیرک آن دوران که درایران بودازاستادان بزرگی نیزکسب فیض کرده وباآنهاهمکاری داشته ازجمله:
استادجلیل شهنازی که جزچهره های ماندگارموسیقی ایران بشمارمی رودومعرفی شده بود.حسن زیرک
چندین ارکستربزرگ باهمکاری جلیل شهنازی برگزارکرده که دراین جابه سه تاازارکسترهااشاره می کنم.
1-نه وروز(نوروز)
ارکستربزرگ رادیوتهران/شاعر:استادپیره میرذ
سرپرست ارکستر:مشیرهمایون شهردار/
اعضاءارکستر:ناصرزرآبادی ..بدیع بیداران حسین یاحقی
حسن کسایی.احمدعبادی..جلیل شهناز..جهانگیرملک/سال 1348
2-تووه ره ومن دیم(توبیاومن می آیم)
ارکستربزرگ رادیوتهران/شعر:حسن زیرک
سرپرست ارکستر:مشیرهمایون/اعضای ارکستر:
ناصرزرآبادی..بدیع بیداران .حسین یاحقی.وحسن کسایی
احمدعبادی..جلیل شهناز..جهانگیرملک/سال 1348
3-هه ی نارهه ی نار
ارکستربزرگ رادیوتهران/شعر:فولکلور
سرپرست ارکستر:مشیرهمایون شهردار
اعضای ارکستر:ناصرزرآبادی ..بدیع بیداریان
حسین یاحقی..حسن کسایی..احمدعبادی
جلیل شهناز..جهانگیرملک/سال 1337
باتاسیس رادیوکردی درسال 1337درتهران حسن زیرک به عنوان خواننده به استخدام این رادیودرآمدوباخانم :
میدیه زندی که گوینده رادیوبودازدواج کرد.حاصل این ازدواج دودخترمی باشدبه نامهای مهتاب(آرزو)ومهناز(ساکار)
که ترانه های (مهتاب مه زه دارکیژوله ی نازدار)و(نازدارنازدارونازداری بابی)رابرای دختران اش خوانده است
عمده حیات حسن زیرک درآوارگی وکوچ گذشته وبیشترین اقامت رادرکرمانشاه داشته است.دراین شهرنیز
همکاری اش راباهنرمندانی چون میرزاده وعبدالصمدی آغازکرد.سالهای پایانی عمرحسن زیرک درتلخی وناکامی
وناکامی گذشت .دیگرآن بلبل خوشخوان نبودکه ازبامدادتاشامگاه نغمه بخواندوصدای آسمانی اش رادرکوچه و
خیابانها.کوههاوکوهستانهاطنین اندازکند.درمنطقه بوکان قهوه خانه ای دایرکردودرمیان مردمی که عاشقانه
دوستشان داشت ودوست اش داشتندبه زندگی روزمره خویش ادامه داد.آخرین نفس هایش رابارنج وبیماری
سپری کردوقهوه خانه اش هرروزمهمان هموطنانی بودکه ازسراسرکردستان عراق واقصی نقاط شهرهای ایران
می آمدندتاکه ببینندحسن زیرک را.که این زیرک کی بوده که این چنین صدای دلنشین وجذابی داشته است
به دیدارش می رفتندوگاهی هم بغض گلویشان رامی فشردکه آه ...!؟زمانه چه بیرحم وسنگدل وبیوفاست که
حتی به هنرمندان نیزرحم نمی کند.تاسرانجام این بلبل خوشخوان کردستان درچهارم تیرماه 1351دربیمارستان
بوکان به علت بیماری لاعلاج چشم ازجهان فروبست وسرتاسرکردستان وحتی ایران وعراق وترکیه رابه سوگ و
ماتم واندوه نشاند.تمام روزنامه های آن دوران ازحسن زیرک به عنوان شاعروخواننده بلندآوازه کردستان یادکردند
که درفقدان زیرک روزنامه اطلاعات نوشت:حسن زیرک شاعروخواننده کرد.درگذشت زیرک که شیدای(خالوریبوار)
ترانه کردی به معنای(مردرهگذر)بودودشت به دشت وکوه به کوه می گشت ومی خواند:ای برادرکشاورز/
زنده باشی/گل رویت شکفته/امیدکه تمام خرمن ات گل باشد/...خودریبوار(رهگذر)راه پرفرازونشیب هنرقوم ای
کورداستورهگذرراه بی بازگشتی که نشان وخاطره اش رابایددرمیان صدهاترانه ای که خوانده ونیزدراعماق قلب
دوستداران صدایش جستجوکرد.اواگرچه اینک بربلندای کوه (ناله شکینه)جایی که بسیاردوست داشت برفراز
بوکان آرمیده است آماآنهایی که به کردستان گذری داشته اندمی دانندکه آوازها وترانه های حسن زیرک درجای
جای این سرزمین .دردشت هاوکشتزارها.درکوچه هاوخیابانهاومغازه ها ومجالس بزم وشادی وعروسی هنوزهم
طنین انداز است .وشعروآهنگ هاوترانه هایش برای نسل جدیدنیزتازه ودوست داشتنی است وچه ارتباط
صمیمانه وعاشقانه برقرارمی کنند.نام حسن زیرک همچنان دردلهاجاداردوهیچ خانواده ی کوردی نیست که به
احترام عکس حسن زیرک درقاب نگرفته باشد.وبه افتخارخواننده محبوب شان رابه کودکان شان معرفی میکنند
ونام حسن زیرک رابرروی فرزندان شان می گذارند.مردم کردستان هرگزحسن زیرک راتنهانگذاشته اندچه آن موقع که درقیدحیات بودوچه الان که نیست.کوه (ناله شکینه)به زیارتگاهی تبدیل شده است ازمشتاقان و
دوستداران اش .تابستان وبهاربخصوص روزسیزده بدر(ناله شکینه)سرشارازموج موج جمعیت می شودوبرای
خواننده شان فاتحه می خوانندودرودمی فرستندویادونام اش راگرامی می دارند.ازحسن زیرک بیش ازهفتصد
آهنگ وترانه به جامانده واکثرخواننده های کردترانه ها وآهنگ هایش رابه افتخار می خوانندوخودراازمریدان زیرک
می دانند .یادونام اش جاودانه باد
شعری از:خالدبایزیدی(دلیر)
مرگ خواب مستی است
به:زنده نام حسن زیرک
مرگ یعنی:خواب مستی
فارغ ازقیل وقال هستی
سرانجام اش بیداری است
نگاهی مستانه به دلداری استا
درضیافت یارمهمانی است
شکوفه بهارجوانی است
ترانه زیستن رابازخوانی است
نگاههادرنهایت مهربانی است
خنده.خنده به این جهان خاکی است
دلهاسرشاراززلالی وپاکی است
مرگ یعنی:پروازکبوتران برشاخسار
باشوروهیجان پرزدن بسوی پروردگار
درکنارمحبوب سجده به نمازگذاشتن
پای دررکاب آن کرشمه نازگذاشتن
«دلیر»کیست که می گوید:مرگ افسانه است
پس چرا؟حسن زیرک همیشه درین خانه است
ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری :
|
|
|
|
| 
ارسال پیام خصوصی
مهرداد مانا
ابراهیم هداوند
محمد رضا خوشرو (مریخ)
سید هادی محمدی
آرمان طاهری 
