در مکتب ادبی نورگرایی - 1

مکتب ادبی نورگرایی چیست؟
جریان شعر نوی جناب نیما یوشیج که بعد به شعر سپید شاملو و... منتهی شد،
برپایه ی الگوگیری از برخی مکاتب ادبی اروپایی مثل سمبولیسم، رمانتیسم و رئالیسم بوده است و آنها این مکاتب غربی را بر شعر فارسی اجرا کرده اند (مونتاژ) و البته در جاهایی نوآوری های قابل توجهی هم دا‌شته اند اما اصل مطلب، همان الگوهای مکاتب غربی اند،
حتی تغییراتی که جناب نیما در ظاهر شعر داد (تغییر در طول مصراع و قافیه و...) اصلش به مکتب ادبی سمبولیسم بر می گردد و حتی آثار جناب شاملو، خیلی بیش تر در مسیر مکاتب ادبی غربی است.
در عوض، ما به مکتبی بومی به نام مکتب ادبی نورگرایی باورمندیم و آن را در آثارمان دنبال می کنیم و البته در این راه از دستاوردهای شعر نو و شعر سنتی کمک می گیریم تا به شعر پیشرو دست یابیم.
کار ما، تنها در محدوده ی معرفی چند قالب تازه ی شعری مانند سروش، سه گلشن، شعرسبز یا چندآهنگ و شعر تک نیست و البته سه گانی بعنوان نیای آنهاست.
کار ما، کاری اساسی با معرفی مکتبی ادبی است.
این قالب ها یا به عبارت بهتر، این گونه های نو در شعر پیشرو هم با مکتب ادبی نورگرایی، همخوانی خوبی دارند.
ویژگی های مکتب ادبی نورگرایی را پیش تر در فِرِسته هایی نوشته ام و قابل جستجوی اینترنتی است. بطور خلاصه
مکتب ادبی نورگرایی، این ویژگی ها را دارد:
معنویت، امید، بومی گرایی (بجای غربگرایی)،
کنار هم آوردن جنبه های زندگی نوین و جنبه های سنتی باارزش (که در حال فراموشی است)
= تمدن مدرن و پُست مدرن + سنت های باستانی،
و مواردی از این قبیل.
سروشی در مکتب ادبی نورگرایی از محمدعلی رضاپور:
شعر من، شعر عصر پایان است
عصر پایان در آن نمایان است
عصر پایان، بدون عرفان نیست
آخرین جان پناه، جانان است
عاشق نورم.

و دو مطلب دیگر:
1. طبعا پیش از این هم اشعاری پراکنده با این گونه مضامین داشته ایم، اما وقتی می توانیم به مکتبی در این حوزه برسیم که انسجام کافی و آشکاری ویژگی های در پیوند با آن را نیز داشته باشیم و شاعران و نویسندگان، این حوزه را جدی بگیرند و بطور مشخص و پیوسته در آن فعالیت کنند. 
2. وقتی صحبت از مکتبی ادبی می شود، 
حوزه ی فعالیت آن به شعر و حتی ادبیات، محدود نمی شود و مثلا نقاشی، مجسمه سازی، معماری و... را نیز در بر می گیرد. 
در مکتب ادبی نورگرایی، 
دنیای پُست مدرن در کنار زیبایی ها و نکات مثبت سنت، ترسیم می شود، 
نه این که دنیای پست مدرنی با ناامیدی ها، تنهایی ها، شیطان صفتی ها، تاکید بر جنبه های تلخ زندگی و....
از طرف دیگر، در مکتب نورگرایی، ما فقط در دنیای پست مدرن زندگی
نمی کنیم بلکه این دنیا در هنر ما نشان داده می شود. چه بسا شاعران معاصری که شعرشان نمایی از جهان معاصر نشان نمی دهد و چه بسا شاعرانی که از دنیای معاصر، تنها نکاتی را، می نمایانند به شیوه ی پوچگرایی یا سودگرایی مطلق یا غنیمت شمردن دم یا لذت گرایی مطلق و... اما نورگرایی، نگاهی دیگر به هستی دارد.

تفاوت سبک ادبی در ایران و مکتب ادبی در اروپا و آمریکا

نگارنده، پس از مطالعاتی مستمر در این زمينه، علاقمند است نظر خود را با جامعه ی فرهیختگان درمیان بگذارد:

به گمان این پژوهشگر، داشتن نگاهی جامعه شناسانه به مسأله ی تفاوت سبک های ادبی در ایران و مکاتب ادبی در جهان غرب، کمک شایانی به حل این مسأله خواهد نمود.
دقت بفرمایید:

سبک های ادبی ایران(ایران در معنای گسترده ی تاریخی و فرهنگی اش) تا حدود بسیار زیادی، نتیجه ی طبیعی الزامات اجتماعی بوده اند و استمرار هر سبک و جایگزینی سبک پسین برای سبک پیشین، در روندی طبیعی و سلسله وار در زیستگاه اجتماعی اتفاق افتاده است.
به بیان عینی تر، انتقال از سبک خراسانی به سبک عراقی، با خسارت دیدگی عاطفی و افسردگی اجتماعی ناشی از حملات مغول در پیوند است و البته دلایل دیگری هم بصورت طبیعی، استمرار سبک عراقی را ممکن کرده اند.
تا این جا را پژوهشگران دیگرانی گفته اند و نگارنده از ایشان آموخته
اما سیر مکاتب ادبی در اروپا و سپس آمریکا به کدام شیوه بوده است؟
خوب، این را، هم می دانیم که بسیاری از این مکاتب درنتیجه ی تقابل با مکتبی قبل از خود و به منظور مقابله با آثار منفی آن به وجود آمده اند.
اکنون، دقت بفرمایید تا ببینید که چه تفاوت آشکاری از دید جامعه شناختی می توان قائل شد میان سبک های ادبی ایرانی و مکاتب ادبی غربی.
در باور نگارنده، نیاکان ما ایرانی ها در سامان دهی سبک های ادبی، حالتی انفعالی داشته اند، یعنی پذیرای موقعیت های موجود بوده اند، یعنی باور داشته اند که هرچه پیش آید، خوش آید.
در سبک های ادبی ایرانی، نیاکان ما، همانند گردشگرانی بوده اند که بدون این که کنجکاوی چندانی داشته باشند، برنامه ی سفر خود را بر گردن کاروانسالارِ سیرِ طبیعیِ تاریخ می گذاشته اند تا هرجا که شد، با او بروند.
اما در مکاتب غربی، به جای این برخورد پذیرا و انفعالی، شاهد برخوردی فعالانه و دگرگون کننده هستیم.
بسیاری از مکاتب غربی، آشکارا با صدور بیانیه ای، حضور خود را اعلام نموده، با همکاری جمعی از فرهیختگان به مدت چند یا چندین دهه ادامه یافته اند.
به طور خلاصه:
در سبک های ایرانی، فرهیختگان به دنبال جریان غالب می رفته و تا انتها با آن همراهی می کرده اند اما در مکاتب جهان غرب، فرهیختگان، گروه هایی دگرانديش تشکیل داده، ضد آثار منفیِ جریان غالب، جریان دیگری تشکیل داده، سپس به کمک هم بر آن غالب می شده اند.
شاید تنها یک بار به طور جدی در تاریخ ادبیات سنتی ایران، اقدام گروهی فعالانه ای داشته ایم و آن هم جریان بازگشت ادبی از سبک هندی به سبک عراقی بوده است و چنان که می بینیم، حتی این تک مورد هم پیشرو نبوده بلکه جنبه ی ارتجاعی داشته است و بعدها هم که به شعر نوی فارسی می رسیم، نه تنها در بُعد معنایی و ژرف ساخت بلکه در بُعد لفظی و روساخت، ایجاد انقلاب در شعر فارسی برپایه ی مکاتب ادبی غربی همچون سمبولیسم، رمانتیسم و رئالیسم صورت می گیرد.
در باور نگارنده، پیشرفت های تمدنی و فرهنگی جهان غرب، تا حدود بسیاری با این اندیشه ی پویا و دگرگون کننده در پیوند است.
نگارنده از چندی پیش، مکتب فلسفی- ادبی نورگرایی را به فرهیختگان گرانقدر، پیشنهاد داده است و انتظار همیاری بیش تر دارد.
فراوان سپاس

درباره ی مکتب نورگرایی:
تقریباً جای مکتبی (فلسفی-) ادبی
از بطن جامعه (و نه از جهان غرب)
در ادبیات فارسی خالی است و آنچه ما داشته ایم، سبک هایی ادبی همچون خراسانی، عراقی و هندی بوده است و ما به دلیل نداشتن مکتب ادبی
– که بسیار جامع تر از سبک ادبی است و قلمروی فراتر از شعر و نثر دارد و
می تواند دیگر هنرها بلکه همه ی جنبه های زندگی را دربرگیرد-
به ناچار در عصر نو، مقلد مکاتب اروپایی بوده و البته در این تقلیدمان گاهی نوآوری هایی نیز داشته ایم.
اکنون، مکتب بومی نورگرایی (LIGHTISM)
در شعر و ادبیات فارسی، مطرح شده است و به خواست خدا و با همیاری شما فرهیختگان گرانقدر، گسترش خواهد یافت و به سایر حوزه های هنر و زندگی نیز به فرخندگی خواهد رسید.
هرچند پیش از این، آثاری پراکنده در ادبیات فارسی در ارتباط با این مطلب داشته ایم،
اکنون با شفاف‌سازی، انسجام بخشی و توسعه ی امر در حدی که شایان ایجاد مکتبی
فلسفی- ادبی باشد، با مکتبی بومی به نام نورگرایی روبرو هستیم که خواهان پشتیبانی فرهیختگان است و در حوزه ی ویژه ی شعر، بطور عام در همه ی قالب ها و بطور خاص در قالب های شعر پیشرو کاربرد دارد
(شعر پیشرو:
گونه های آمیخته از شعر سنتی و نو همانند سه گانی، سروش، سه گلشن، شعر سبز یا چندآهنگ و شعر تک
به عنوان روساخت + اندیشه های مکتب نورگرایی در ژرف ساخت).
ویژگی های مکتب نورگرایی بطور
بسیار خلاصه:
نگرش توحیدی به پدیده ها در نظر و عمل و ترسیم آن در موقعیت های دنیای امروز، فراخوانی اندیشه های نورگرا از هر دین و مرامی و از هر سرزمینی با هدف ایجاد جبهه ای مشترک در برابر افکار ضد معنوی بویژه افکار صهیونیستی آخرالزمان، بهره گیری از ویژگی های مثبت سنت و دنیای پسامدرن بطور همزمان و در یک اثر واحد، نگرش عارفانه به طبیعت خداوندی، توجه ویژه به میهن و بازآفرینی ارزش های مثبت میهنی نه در چارچوب ناسیونالیسم اومانیست غربی بلکه در چارچوب بومی گراییِ در مسیر توحید، کاربرد نور، رنگ، عطر، طعم و… برای تبیینِ عینیِ انتزاعیاتِ الهی بصورت نسبی‌ و همچنین برای تسلای انسانِ آزاردیده از دنیای پسامدرن معنویت گریز، کاربردی کردن آموزه های مثبت دینی و سنتی در اخلاق اجتماعی مربوط به موقعیت هایی مانند رانندگی، خرید و فروش، وفای به عهد و غیره، و چند ویژگی مهم دیگر.

سروشی در مکتب ادبی نورگرایی

بله، انبوه درس خواندن ها
دل به رسم هنر، رساندن ها
دیو را در بلا، نشاندن ها
روح را تا کمال، راندن ها
پرچم آرمان سنّت را
بر سر اوجگه، کشاندن ها
پشت فرمان خودروی توست.
محمدعلی رضاپور (مهدی)