جولان نقابها

یانام ویادخدا
ودرودبر همراهان عزیزسایت ناب
کسی که انگار حوصله نمیکنه برشعرای من نقدبنویسه
اینه که خودم گفتم یه کم واسه خودم بنویسم وخودمو نقدکنم
ابتداتشکرکنم ازمحبت ومهرومرام همه ی دوستان عزیزی که زحمت کشیدندو چشم رنجه کردندوخواندن ..

🌼شاعردر این ترانه درواقع داره باخدای خودش درددل میکنه ازاینهمه درددنیای امروزکه انگارتمامی هم ندارددیگر پناه برده به خدای خودش واز بی صداقتی ،بیعدالتی،فقر،ظلم ،آدمکشی بی مهری وبی رحمی بشرامروزبا خدای خودش دردل می کندبازبانی شاعرانه ...
وعلت اینکه قالب ترانه راهم انتخاب کرده همین است زبان ترانه صمیمی تره وخودمانی تره وشاعردرترانه آزادانه ترمیتواندحرف بزند.....
🌼این شعراصلا ربطی به هیچ کس یاشخص خاصی ندارد ویک موضوع کلیه برخی دوستان دچارسوبرداشت شده اند متاسفانه وهمین مرابرآن داشت تاچندخطی بنویسم هرچندکه شاعرهیچگاه شعرخودش راتوضیح نمس دهد
بخصوص رمورد سپیددومی کمی حرف دارم ...
اول ازهمه بگم که هیچ انسانی مبرا از گناه ونقص وعیب نیست و گناه شخصی افرادهم تاوقتی به کسب آسیب نرساند به خودش مربوطه وزمانی که بخواهدبه دیگران آسیب بزند بده وشخصی نیست ونمیشود سکوت کرد درمقابلش....
عقایدهرشخص هم همینگونه است تاوقتی به کسی آسیبی نزند قابل احترام است وموضوع این شعرهم ربطی به این چیزاندار
ودوم اینکه من نوعی خودم انسان کاملی نیستم وازهمه گناهکارترم واصلا ادعایی ندارم وازبالانگاه کسی نکرده ام
موضوع موردبحث من دراین شعر اصلا به شخص یااشخاص خاصی ربط ندارد
ویک تلنگرکلی است که به همه وازجمله به خودم زده ام همانطورکه دراین بندفعل سوم شخص جمع وخودخواهی رابه خودمم نسبت داده ام ...
توخودخواهی شاگرداول شدیم
ببین اهل دنیا چه ها می کنند
تومیدون نامردیاجمع شدند
سرعدلو ازتن جدا می کنند...

توخودخواهی وقتی میگم شاگرداول شدیم یعنی نه تنها بقیه بلکه خودم هم هستم وسط این آدما چون خودخواهی مادربیشتر ظلمهاست مادرحسادت کینه دشمنی بی صداقتی ظلم همین غروربیجاوزیاده ازحده
بلاخره نمی توان کتمان وانکارکرد که دنیای امروز وآدمهای امروزی خیلی تغییرکرده اند جنگ وظلم وبدی همیشه بوده اما الان دیگه واقعا زیادشده وسرریزکرده داد همه درآمده
همانطورکه میبینم این روزها چقد دنیاسیاه وپراز فقروفحشا وآدمکشی وبی اعتدالتی است حالا نمیشودگفت که آدم خوبی نیست اما بدیها داره می چربد برخوبیها وروزبه روز آدمها خودخواهتروبی خیال ترمیشوندنسبت به همدیگر
🌼🧊 والبته همانطورکه میدانید آرایه ی غلو درشعر همیشه بوده و هست وشاعربرای نشان دادن اوج وعمق فاجعه درتصاویرشاعرانه اش کمی غلو میکندو موضوع را بیشتروپررنگتر ازآن چیزی که هست نشان میدهد
دردانسانهایی که مستاصل شده اند وتمامی هم انگارندارد وروزبه روزبیشترمیشود ....

🌼♦️درسپیددوم اصلا منظور اعتراض وانتقادبه عملهای زیبایی و یا آرایش وپیرایش نیست ..
اولا که اتفاقا جراحیهای زیبایی اصلا بدنیست وگاهی هم لازمه و صنعت زیبایی یک علم گسترده است که بایدباشد واتفاقا خیلی جاها بدردبخوره ومفید اگر جنبه درمانی زیبایی داشته باشددرحداعتدال واجب هم هست چه بسیارادمهایی که به دلایلی ظاهرشان آسیب دیده ویا نقص دارد وعلم زیبایی به کمکشان آمده ....
جدا ازاینکه به کسی ربطی ندارد ظاهرخودشونه شایداونجوری دوست داشته باشند به کسی ضرری نمیرساند ...
منظورشاعر کلی بودودرموردسیرت شخص خاصی نیست یک برداشت کلی است ازتمام دنیا وآدماش
ازحق نگذریم کینه دشمنی حسادت بیعدالتی آدمکشی داره غوغا میکنه این روزها این قضاوت نیست یک حقیقت تلخه دردنیای امروزما...
منظورشاعراینه که ما انسانهای امروزی آنقدری که به ظواهرمون اهمیت میدیم ودنبال تعییروبروزکردن ظاهروقروفرمونیم به سیرت وادب واخلاقمون اهمیت نمیدیم وهمه چی ظاهروچشم وهمچشمی شده ومسابقه میدهیم که ازهمدیگر درظواهر بهتربرترباشیم ولی اخلاق مرده وروزبه روزداره کمرنگ ترمیشه ...

این همه ظالم و قاتل خوش چهره باظاهر قشنگ وموجه که هرروز دارن دراین دنیاظلم میکنندوبی رحمی وآدم کشی براشون مثل آب خوردن شده مطمانا سیرتشون کثیفه دیگه واین قضاوت نیست یک واقعیته روکش ونقاب انسان فقط برصورتشان دارند ....
مثل موروملخ کنارگوشمون توفلسطین دارند آدم میکشند ولی کک عده ای هم گزیده نمیشه وعده ای هم حتی حمایت میکنند
روزی صدها کودک وزن بچه ی بیگناه داره به دست یک مشت نامرد که ازحیوانها پست ترندو نام انسان رابرخودگذاشته اندکشته می شونددررفح وغزه
ظاهرشان انسان اما ذاتشان گرگ ماننده ومثل گرگ ها می درندوپاره میکنندهمنوعانشان را .....
ویا هزاران نفرازفقرناشی ازتحریمها وبیعدالتیهاو اقدامات خودخواهانه ی عده ای دارن جان میکنند درتمام دنیا ....
وماهم جز اینکه بانوشتن دلمونو خالی کنیم کاردیگه ای ازدستمون برنمیاد انگار....
با آرزوی جهانی عاری ازظلم ، بیعدالتی، فقر، جنگ وخونریزی وکشتار

سلام
( و پیش از هرچیزی بگویم از آنجا که خود شاعر ، پیرامون شعرشان مطالبی را نوشتند. بنابراین شعر را جراحی نمی کنم که توضیح واضحات نشود و سراغ بحث دیگری مرتبط با آن می روم )


این که از شعر تعریفی ارائه دهم ، به نظر کاری ست عبث و بیهوده می آید. چون هیچ کسی تعریفی از شعر که جامع و کامل و مقبول همگان باشد به دست نداده است . اصولن شعر را اغلب مردم حس می کنند و لذت می برند . اما به شکل مدرسه ای نمی توانند بگویند که چرا این شعر هست و آن شعر نیست؟
بنابراین به جای اینکه بگویم شعر چیست ؟ به این پرسش پاسخ می دهم چرا اینقدر شعر _ خاصه در ایران _ مهم است ؟

ایرانی ها مردمی هستند که ذهنیتی ریتمیک دارند. و دوست دارند همه چیز را با هم جفت و جور کنند . مثلا یک دستفروش را نگاه کنید محصولش را با جملات موزون و مقفی می فروشد :

انجیرآبه
گل گلابه
مال سرابه

یا :

ذرت شیره
بخور تا بچه ت نمیره

یا مثلا اسم بچه ها را شبیه هم انتخاب می کنند. اگر در خانه ای اسم پسر فردین باشد ، بعید نیست اسم برادرش فرزاد باشد.
اگر در جایی اسم دختری مونس باشد ، بسیار محتمل است که اسم خواهرش را انیس بگذارند. و الی آخر …

ایرانی ها و همین طور اعراب عموما از سخنانی که بار موسیقایی دارند، استقبال می کنند :

الحسود ، لایسود
گدا به گدا ، رحمت به خدا
هرکه بامش بیش برفش بیشتر
خفته را خفته کی کند بیدار؟
الصحه و الامان، نعمتان توامان

حتا ما تا همین دو دهه پیش زمانی که برای کسی نامه می نوشتیم ، آخر و اول نامه را با اشعار فولکلور مزین می کردیم :

نمک در نمک دان شوری ندارد
دل من طاقت دوری ندارد

ایرانی ها برای لالایی ، برای خرمن کوبی برای کوچ برای مشک زدن، برای زمان دوشیدن گاو و گوسفند، برای سور و سوگ و … هم اغلب ترانه ها و اشعاری کهن دارند .

و از همه مهمتر در مغرب زمین برای مدلول نمودن کلام و نظریه ی خود از براهین فلسفی و دلایل علمی استفاده می کنند. اما در ایران به شعر و مثل رجوع می کنند . مثلا اگر بچه ای دزد شود و یا مرتکب خطایی گردد ، در اروپا ممکن است، نظریات یونگ و فروید و ادلر و … را وسط بکشند و علت یابی کنند . اما در ایران به این شکل واکنش نشان خواهند داد :

درختی که تلخ ست وی را سرشت
گرش برنشانی به باغ بهشت

ور از جوی خلدش به هنگام آب
به بیخ انگبین ریزی و شهدناب

سرانجام گوهر کار آورد
همان میوه ی تلخ به بار آورد

در مجموع خواستم متوجه شوید که اهمیت شعر در ایران چقدر است .
و اینکه زمانه ثابت کرده که شعر اگر سخن دل مردمان باشد و خیال و احساس های آنها را تحریک کند، شعری ماندگار خواهد بود. اصلا اینکه چرا شعری ماندگار می شود و چرا شعری که حتا یک خطای وزنی هم ندارد ، اصلن قابل تحمل نیست؟ هم بحثی دراز است و فرصت فراخ می طلبد.


اما بحث ترانه

دو تعریف رایج برای ترانه در فرهنگ ایرانیان وجود دارد:

۱- ترانه ی عروضی( دو بیتی ) که بر وزن " مفاعیلن مفاعیلن فعولن " است و "باباطاهر عریان" و "فایز دشتی" پرچمدار آن هستند . شامل دو بیت است که مصاریع اول،دوم و چهارم آن ( و گاهی هم هر چهار مصرع ) دارای قافیه اند و محتوایی بسیار عامه پسند دارند و اگر ترانه سرا، قوی باشد، معمولا سروده هایش زودتر از انتظار ، سر زبان‌ها می افتد .

۲- ترانه های عامیانه : که خوانندگان همیشه می خوانند و شما آنها را شنیده اید .

تفاوت ترانه و تصنیف و آواز :

این بحثی بسیار طولانی ست . اما مختصر بگویم که ترانه فاقد وزن عروضی ست و ریتم آن معمولا بر وزن عددی ( تساوی مصرع از نظر تعداد هجا ) استوار است . همچنین ترانه سرایان باید قبل از سرودن ترانه ، موسیقی آن را در خاطر داشته باشند . یعنی اول موسیقی ساخته می شود و سپس ترانه ی متناسب با آن را می سازند . ترانه محتوایی عامه پسند دارد . و از قدیم الایام میان مردم رواج داشته است . به خصوص مردمان زاگرس که برای هر اتفاقی که در طول تاریخ شان افتاده ترانه ساختند و برای هرکاری که انجام می دادند، ترانه ای مخصوص داشتند. یادم هست که داییم موقع برداشت نهایی محصول که آن را با یک تاس بزرگ ( کیل ) می شمردند ، از عدد یک شروع می کردند و تا پیمانه ی بیستم هر کدامشان بیت مخصوص خود را داشت. از عدد بیست هم بیشتر نمی رفتند و آن را بدشگون می دانستند که چشم زخم میاره و حرص و طمع ایجاد می کنه . بیت بیستم یادمه که آواز می خواندند : " بیست بیست ... نعلت خودا بر نگریس ( بیست ، لعنت خداوند بر آدم چشم تنگ ) و دوباره به عدد یک بر می گشتند .
اما در قرن حاضر، ترانه از حالت فولکلور خود خارج شد و به شاخه ای از هنر اضافه گشت . افرادی مانند ایرج جنتی عطایی / شهیاد قنبری / اردلان سرفراز و ... ترانه های ماندگاری به موسیقی تازه وارد " پاپ " هدیه کردند که همه ی ما در آلبومهای داریوش و گوگوش و .. گوش داده ایم.
پس ترانه در تعریف عامیانه ی خود به ابیاتی گفته می شود که به وزن عروضی التزامی ندارند و ترانه سرا پیش از خلق آن، از ریتم و موسیقی اش آگاه است . چون رسم خنیاگران بر این بوده که اول آهنگساز کارش را انجام دهد و سپس ترانه سرا ، برای آن آهنگ ابیاتی بسازد ( حالا ممکن است که ترتیب این دو عوض شود ) و سرانجام خواننده ای آن را بخواند.

تفاوت ترانه با تصنیف درست در همین جاست . تصنیف دارای ساختار وزن عروض است و شخصیت مستقل دارد . یعنی ممکن است تصنیف ساخته شود و نیازی هم نباشد کسی آن را بخواند . تصنیف سازی نیز مانند ترانه سرایی، قدمتی طولانی دارد اما پس از مشروطه ، تصنیف نیز از حالت عوامانه ی خود خارج شد و افرادی مانند " محمدتقی بهار ، عارف قزوینی ، علی اکبر شیدا و محمد معینی کرمانشاهی، به تصنیف اعتبار و شخصیتی تازه بخشیدند. و خوانندگانی مانند قوامی ، ابوالحسن صبا ، قمرالملوک وزیری و بعدها دلکش و پروین و بنان و .... تصنیف های ماندگاری را اجرا کردند که هنوز در یاد و خاطره ی ایرانیان زنده هستند . ( البته خود بنده هیچ کسی را در تصنیف و آواز ، مانند مرحوم استاد شجریان نمی دانم . اصلا ایشان ، آبروی موسیقی ایرانی بودند )

حالا به ترانه ی بانو جمیله عجم برگردید و ببینید با تعاریف و موازین یک ترانه_ در تعریف استاندارد آن_ ( چه از نظر محتوا و چه ریتم ) چگونه کارشان داوری می شود؟ و آیا شما نیز مانند مانا ، خود را مخاطب این ترانه دانستید ؟ و از اینکه سخن او با " نفس لوامه " ( شخصیت سرزنشگر ) ی آدمااست، چه حسی به شما دست داد؟؟


سپاس از اینکه تحملم می کنید

مانا

سلام دوستان

با این جمله شروع می کنم

فکر می کنید اگر همین فردا زنان از خواب بیدار می شدند و تصمیم می گرفتند که بدن هایشان را همین گونه که هست دوست بدارند، چند تجارت از رده خارج می شد؟ تجارت هایی که از ترویج نفرت #زن به بدن خود کسب درآمد می کنند. گیل داین

حالا این مطلب خطاب به خانوماست اما تو روزگاری هستم که نقاب و عمل های جراحی اقایون بیشتر از خانوما نباشه کمتر نیست.

البته موضوع جراحی های پلاستیک این شعر در مورد عمل های زیبایی نیست
هدف کلمات بیشتر سیرت انسان هاست.
آدمی تو روزگاری داره نفس میکشه که خودبینی و فردگرایی هوای جهان و مسموم کرده
بسیاری از مردمان این زمانه نقاب های تو کمدشون دارن که هر روز یکی شونو به صورت میزنند و شب ها قبل از خواب اون و در میارند.

یاد دارم تو یه کتابی اینو خونده بودم اما کدوم کتاب و کدوم نویسنده بود و فراموش کردم که میگفت:
آدمی سه تا صورت و سیرت داره
یکیشو به خانواده نشون میده
یکیشو توو اجتماع رو میکنه
یکیشو توو خلوت خودش به خودش نشون میده

حالا از این قضایا بگذریم حرف من بیشتر پیرامون اثریست که پایان ترانه اومده

شعر از روزی که پا به عرصه ی هنر و ادبیات گذاشته
بخصوص شعر سپید همیشه با ایهام همراه بوده یا حتی دو پهلوگویی که ذهن مخاطب و به کشف و شهود برسونه

اما اینجا یه سوال مهم پیش میاد
آیا کلمات خانوم عجم این مهم و اجرا کردن
یعنی من خواننده وقتی این کار به عنوان شعر می خونم ذهنم برای پیدا کردن تصاویر یا لایه های پنهان به تکاپو میوفته؟؟؟

بنظر خودم این امر مهم اتفاق نیوفتاده و این ارسالی خانوم عجم با مشتی باز حرفای ساده ای زده
جز یه بخش:
کودک معصوم اصالت

ما همگی کودکان رو به معصومیت ذاتی میشناسم
تشبیه کردن اصالت آدمی به کودک
اصالتی که رنگ و بوی این تغییرات مصنوعی رو نگرفته زیباست

من اگر بودم شعر و کوتاه تر میکردم:

صورتک های تعمیری
نقاب ها گران
آدم ارزان
و کودک معصوم اصالت گم شده است
که در آسمان باید
دنبال آدم حسابی بگردیم

هرچند با واژه ی تعمییری هم آبم تو یه جوب نمیره
ولی صرفا خواستم بگم به راحتی میشه کار و کوتاه و کوتاه تر کرد

خلاصه ببخشید که که با صراحت حرف زدم
ناراحت بشین نفرین تون میکنم😁😁😁