زیارت عاشورا و برکات آن
جریان واقعه کربلا و ظلم و جفای بی انتهایی که در آن بر خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) رفت، در تاریخ یگانه است. بی شک این واقعه جانسوز معیار و تجلی گاه عقیده و مشی اهل بیت علیهم السلام در مقابل جریان طاغوت بوده، و یکی از نقاط عطف آفرینش است: جایی که تابش سلاله نور در سپهر عالم شهادت در مقابل جریان مصادره گرا و مخرب نار قرار گرفت و آن را به معنای واقعی کلمه برای همیشه مفتضح کرد. کربلا در دستگاه آفرینش نشانی است که راه گم نشود؛ چراغ نوربخشی است که جهان در ظلمت و تاریکی نار فرو نرود؛ کشتی نجاتی است که ابتلای اهل جهان به هلاک شان نینجامد؛ و کیمیایی است که ناقابل ترین وجودها را به گوهرهای نورانی در عرش خدا تبدیل می کند.
زیارت عاشورا تحفه ای نورانی از عالم غیب است که به عالم ملک نازل شده تا ذکر حسین علیه السلام و کربلای او هر روز و هر ساعت و هر لحظه بر زبان و قلب مومنان جاری باشد. با مراجعه به منابع شیعه درمی یابیم که زیارت عاشورا از معارفی است که توسط دو امام معصوم (علیه السلام) یعنی امام محمد باقر علیه السلام و امام جعفر صادق علیه السلام به جهان عرضه شده است. بد نیست در روزهای محرم این دو روایت را به استخراج شیخ عباس قمی از منابع دست اول شیعه نظری بیندازیم:
((روایت اول))
«محمّد ابن اسماعيل بن بزيع،از صالح بن عقبه،از پدرش،از حضرت باقر عليه السّلام روايت كرده:هركه حسين بن على عليهما السّلام را در روز دهم محرّم نزد قبر آن حضرت زيارت كند تا آنكه گريان شود،خدا را در روز قيامت ملاقات كند،با ثوابى به اندازه ثواب دو هزار حج ،دوهزار عمره،و دو هزار جهاد،كه ثواب هر یک از آنها همانند ثواب كسى است كه در خدمت رسول خدا و ائمه طاهرين عليهم السّلام عمل به حج، عمره یا جهاد كرده باشد.راوى گفت:فدايت شوم چه ثوابى است،براى كسیكه در شهرهاى دور از كربلا باشد،و برايش در مانند اين روز رفتن به سوى قبر آن حضرت ممكن نباشد؟فرمود:هرگاه چنين باشد به سوى صحرا بيرون رود،يا در خانه خود،بر بام بلندى بالا رود،و به سوى آن حضرت به سلام اشاره كند،و در نفرين كردن بر قاتلين آن حضرت بكوشد و پس از آن دو ركعت نماز بخواند.و اين كار را در اوايل روز،پيش از زوال آفتاب انجام دهد،پس بر امام حسين عليه السّلام زارى و گريه كند و كسانى را كه در خانهاش هستند،هرگاه از ايشان تقيه نمیكند،به گريه كردن بر آن حضرت امر كند،و در خانه خود به اظهار جزع بر آن حضرت عزا بپا دارد و يكديگر را به مصيبتشان به حسين عليه السّلام تعزيت گويند،و من بر خدا براى ايشان همه آن ثوابها را ضامنم،هرگاه اين عمل را بياورند.گفتم:فدايت شوم اين ثوابها را براى ايشان ضامن میشوى،و آنها را كفيل میگردى؟فرمود: آرى من ضامن و كفيلم براى كسیكه اين عمل را بجا آورد.گفتم:يكديگر را چگونه تعزيت گويند؟» و حضرت زیارت معروفه عاشورا را به زبان خود تقریر فرموده اند. همچنین علقمه ابن محمد حضرمی از حضرت باقر عليه السّلام روایت کرده که فرمود:اگر بتوانى آن حضرت را هر روز به اين زيارت در خانه خود زيارت كنى زيارت كن،كه تمام اين ثوابها براى تو خواهد بود.
«روایت دوم»
صفوان بن مهران از امام صادق علیهالسلام نقل کرده که :« من برای هر کس که از دور یا نزدیک به این زیارت اباعبد الله را زیارت کند و دعای بعد از این زیارت را بخواند ، ضامنم که زیارتش قبول و سعی و تلاشش مورد قدردانی خدا بوده و...، بعد می فرماید این ضمانت را پدرم(امام باقر علیه السلام)هم داده و از این ضمانت را از پدرش(امام سجاد علیه السلام) هم نقل کرده و او هم این ضمانت را داده و از پدرش (امام حسین علیه السلام) نقل کرده و او هم این ضمانت را داده و از برادرش امام حسن علیه السلام هم نقل کرده و او هم از پدرش امام علی علیه السلام نقل کرده و امام علی علیه السلام هم این ضمانت را داده و از پیامبر صلوات الله علیه و آله هم نقل کرده و پیامبر هم این ضمانت را از جبرئیل نقل کرده و جبرئیل هم این ضمانت را از خداوند سبحان نقل کرده که قسم خورده هر کس به این زیارت و دعای بعدش از دور یا نزديك اباعبدالله الحسین علیه السلام را زیارت کند ، زیارتش قبول و شفاعتش پذیرفته باشد و... و بر ای قسم ملائکه و ما را شاهد گرفته است».
بر اساس این روایات ، زیارت عاشورا در شمار احادیث قدسی قرار می گیرد که در آن متکلم الله جل و جلاله و کروبیان عرش هستند و زیارت کننده ای که این زیارتنامه را می خواند به همنوایی در زیارت خداوند سبحان و فرشتگان نائل شده است. ثواب عظیم این زیارت نیز از سوی ذوات نورانی معصومان علیهم السلام، حضرت روح الامین و الله سبحانه وتعالی تضمین شده است. این برکت و سعادتی است که هر شیعه ای می تواند آن را با صرف کم تر از ده دقیقه زمان در هر روز حاصل کند و البته بارگاه خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام محل عطا و بخشش کثیر است. اما اگر نگاهی به پیکره متن ایت دعا کنیم، نمایه رئوس محتوایی آن را به قرار زیر خواهیم یافت:
1) مخاطب قراردادن حضرت سیدالشهدا علیه السلام و عرض سلام به محضر سرور و سالار شهیدان با ذکر و بیان معرفت جویانه اوصاف ایشان
2) تکرار سلام به حضرت سیدالشهدا (علیه السلام)و تعظیم وی و جان های فدای او
3) ندای به محضر پاک امام حسین (علیه السلام) و بیان عظمت مصائب ایشان در افق آفرینش و نزد اهل اسلام
4) لعن بنیان نهندگان ظلم و ستم و غاصبان جایگاه اهل بیت علیهم السلام
5) لعن پیکارجویان با اهل بیت علیهم السلام و تمهیدجویان آن و پیروان و دنباله روان و دوستان شان
6)ندای به محضر حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام جهت :
- تولا و اظهار محبت و جان فدایی به حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) و شیعیان تا روز قیامت
- لعن بر رئوس قتله فاجعه کربلا و عاملان آنها
7) اظهار آمادگی فدای خود و اهل قائل به زیارت برای حضرت سید الشهدا و عظمت مصیبت ایشان بر وی
8) در خواست روزی شدن انتقام و طلب خون حضرت سید الشهدادر التزام رکاب حضرت حجت (سلام الله علیهم) در التزام رکاب ایشان از پروردگار عالم
9) طلب وجاهت زائر به وجه حسین علیه السلام در دنیا و آخرت از خداوند متعال
10) ندا به حضرت سیدالشهدا و تقرب به الله سبحانه و تعالی و ذوات پاک پنج تن آل عبا برای :
- تقرب و تولای مکرر و موکد بدیشان
- برائت جستن مکرر و موکد از پیکارجویان با ایشان و ناصبیان و دشمنان و بنیان نهندگان ظلم و جرئت کنندگان به ستم بر ایشان و شیعیان شان، و دوری از پیروان و تابعان و دوستان این قوم
- اقرار موکد به دوستی و صلح با دوستان اهل بیت علیهم السلام و دشمنی و پیکارجویی با دشمنان اهل بیت علیهم السلام و پیکارجویان با ایشان.
11) ذکر کرامت خداوند بر زائر مبنی بر معرفت امام حسین علیه السلام و یاران ایشان و برائت از دشمنان ایشان
12) طلب از خداوند تعالی برای
- محشور شدن با امام حسین علیه السلام و یاران ایشان در دنیا و آخرت و ثبات قدم زائر در این راه
- دعای رسیدن به جایگاه ستوده شهدای کربلا نزد خداوند سبحان
- روزی شدن انتقام حضرت سیدالشهدا در التزام رکاب حضرت حجت علیه السلام
- بهترین اجر متناسب تالم و تحسر زائر از مصیبت عظیم حضرت سیدالشهدا به حق شان و جایگاه ایشان نزد خدا
- کسب صلوات و رحمت و مغفرت خدا در جایگاه زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام
- رقم خوردن زندگانی و مرگ زائر به سیاق زندگی و مرگ حضرت خاتم الانبیا و خاندان پاکش (صلی الله علیهم اجمعین)
13) شهادت گرفتن خداوند سبحان بر تبرک روز عاشورا نزد بنی امیه با ذکر العان الهی و نبوی
14) طلب لعنت ابدی خدا بر ابوسفیان و معاویه و یزید و شادی بیمارگونه خاندان های ابن زیاد و مروان ابن حکم بر کشته شدن حسین علیه السلام در روز عاشورا
15) طلب مضاعف شدن عذاب دردناک و لعن شجره ملعونه بنی امیه
16) تقرب به بارگاه الهی در زمان زیارت و باقیمانده حیات زائر از طریق :
- تبری از دشمنان اهل بیت علیهم السلام
- تولای به حضرت محمد مصطفی و خاندان پاکش (علیهم صلوات الله اجمعین)
17) یکصد بار طلب لعن جمیع برای:
18)یکصد بار سلام به حضرت سیدالشهدا و یارانش:
-
با خطاب به ایشان (به کنیه جهت تعظیم ) و جان های فدا شده برای ایشان و تقدیم سلام ابدی در ادامه حیات و باقی روزگار و طلب از خدا برای سلب نشدن نعمت زیارت از فرد زائر
-
سلام بر حسین علیه السلام و علی فرزند ایشان و فرزندان و اصحاب ایشان
19)طلب لعنت الهی ابدی برای :
20)سجده شکر برای:
-
درک زائر از عظمت مصائب حضرت سیدالشهدا علیه السلام (و آثار غیر قابل انکار آن بر معرفت بشر و احیا دین از قبال آن)و تاثیر پذیرفتن زندگی زائر از آنها
-
درخواست ثبات قدم از خداوند در راه حق و حقیقت به همراه حسین علیه السلام و اصحابشان که جان خود را فدای ایشان کردند.
آنچه در این پیکره محتوایی دیده می شود، تکرار و ترجیع چند مولفه جوهری است:
اول - معرفت به جایگاه و نقش رفیع حضرت سیدالشهدا و یاران وی در دستگاه آفرینش
دوم – عظمت مصیبت واقعه شهادت ایشان و یاران شان در عالم هستی
سوم- تشخیص شجره طیبه و شجره خبیثه و ریشه های آنها
چهارم- نقش تولا و تبری در تقرب و نزدیکی جستن به حضرت احدیت و طریق نورانی ائمه هدی علیهم السلام
پنجم- شیوه شکر و دعای زیارت کننده حضرت سیدالشهدا علیه السلام و درخواست خیر، برکت ، معرفت و ثبات قدم در راه هدایت و نور
ششم- درخواست نعمت فرج
هفتم- ملکه شدن ذکر تولا و تبری در ذهن و زبان و جوارح زائر و تسلی آن به عمل وی
بدین ترتیب کسی که با زیارت عاشورا محشور شده و انس می گیرد، به مرور زمان رنگ و بوی مکتب کربلا را گرفته و اندک اندک نور اهل بیت علیهم السلام بر زبان و ذهن و عمل او جاری می شود. عقیده شیعه آن است که این نور به فرد برکت داده و او را از آسیب های عقیده و جان و جسم دور می کند: با افزایش محبت اهل بیت علیهم السلام مجاری معرفت و صحت و سلامت و روزی دنیا و آخرت بر فرد گشوده می شود و به واسطه افزایش بغض دشمنان اهل بیت علیهم السلام مسیرهای منتهی به وسوسه و گمراهی و گناه و بیماری و فقر و گرفتاری ها و عذاب دنیوی و اخروی از برابر فرد برچیده می شود. همچنان که گفتیم این آثار و ثواب این زیارت توسط الله جل جلاله و ائمه معصومین علیهم السلام تضمین شده اند.
تداوم بر خواندن زیارت عاشورا اندک اندک قساوت قلب را از میان می برد. با افزایش انس با وجود نورانی حضرت سیدالشهدا علیه السلام نشاط روح و رقت قلب در فرد فزونی می گیرد و دیگر نمی تواند سرسری از نام حسین (علیه السلام) بگذرد. این جذبه و محبت سرآغازی است برای کسب معرفت و یقین و عمل بدان. به عبارتی زیارت عاشورا یکی از راه های توفیق در چنگ زدن و در آویختن به ریسمان الهی است. و البته نگه داشتن این ریسمان و بیرون رفتن با آن از چاه ویل دنیا توفیق در مجاهدت را نیز می طلبد. باید در نظر داشت که مجاهدت در کسب معرفت و عمل صالح از مختصات اصلی مکتب اهل بیت علیهم السلام است و معارف و اعمل در این مکتب نسبت به یکدیگر هم افزا (Synergetic) هستند. بدین ترتیب افزایش زمینه های توفیق در دین و دنیا از جمله آثار و برکات تداوم در زیارت عاشورا است. البته کسانی که سرسری از این زمینه ها و فرصت ها بگذرند، اندک اندک رغبت خود به این زیارات و عبادات را از دست می دهند وتوفیق آنها در پیروی از اهل بیت علیهم السلام کاسته می شود.
خواندن یا شنیدن زیارت عاشورا در روز زمانی نمی برد: بسیاری از ما لحظات فراوانی از عمرمان را در ترافیک، تردد شهری، صف های مراکز خدماتی، استراحت، تفریح، بیکاری و غیره صرف می کنیم، بدون آن که بهره معینی برای دنیا و یا آخرت ما داشته باشند. این لحظات را می توان در ممارست بر ذکر و زیارات و قرآن هزینه کرد و از برکات دنیوی و اخروی آنها بهره مند شد. در این میان زیارت عاشورا یکی از شورانگیزترین ذکرها است. اگر کسی نشاط و ثواب گریه بر حضرت سیدالشهدا علیه السلام را تجربه کند، هیچ روزی را بدون این زیارت به پایان نبرده و حریص بر خواندن آن خواهد شد. و انشاءالله ائمه علیهم السلام نیز در این زمینه عنایت داشته و دستگیر زائران خواهند بود.
این مختصر را با سلام و صلوات بر حضرت اباعبدالله الحسین و یارانش و دعای فرج منتقم شهیدان کربلا به پایان می برم.
غبار دستگاه حسینی
مهدی رستگاری
سیزدهم آبان یکهزار و سیصد و نودوسه خورشیدی
عاشورای محرم الحرام 1436 هجری قمری
ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری :
|
|
|
|
| 
ارسال پیام خصوصی
علی نظری سرمازه
زهرا حکیمی بافقی (الهه ی احساس)
مهرداد مانا
ابراهیم هداوند
محمد رضا خوشرو (مریخ)
مرتضی میرزادوست 
بسیار
سید محمد حسین شرافت مولا 
فرامرز عبداله پور 
