سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید

منو کاربری



عضویت در شعرناب
درخواست رمز جدید

اعضای آنلاین

معرفی شاعران معاصر

انتشار ویژه ناب

♪♫ صدای شاعران ♪♫

پر نشاط ترین اشعار

کانال تلگرام شعرناب

تقویم روز

چهارشنبه 14 خرداد 1404
  • رحلت حضرت امام خميني -ره- رهبر كبير انقلاب و بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران، 1368هـ ش
  • انتخاب حضرت آيت الله خامنه‌اي به رهبري، 1368 هـ ش
8 ذو الحجة 1446
    Wednesday 4 Jun 2025

      حمایت از شعرناب

      شعرناب

      با قرار دادن کد زير در سايت و يا وبلاگ خود از شعر ناب حمايت نمایید.

      هرگز لبخند را ترک نکن حتی وقتی ناراحتی، چون هر کسی امکان دارد عاشق لبخند تو شود. گابریل گارسیا مارکز

      چهارشنبه ۱۴ خرداد

      پست های وبلاگ

      شعرناب
      ساریژ ئفینی شاعر اربیلی
      ارسال شده توسط

      سعید فلاحی

      در تاریخ : ۴ روز پیش
      موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۱۸ | نظرات : ۰

      ساریژ ئفینی 
      آقای "ساریژ ئفینی" (به کُردی: ساڕێژ ئەڤینی) متخلص به "خاک" (خۆڵ)، شاعر کُرد، زاده‌ی شهر کویه واقع در شهرستان کوی سَنجَق در استان اربیل ساکن است.
       
      (۱)
      میان آسمان،
      پرندە، سیارە، ماه و خواهران و دوستانش... 
      میان دریا،
      در، یاقوت، ماهی، خواهران و دوستانش... 
      میان خشکی،
      کوه، درە، دشت، خواهران و دوستانش... 
      و در جایگاه من هم،
      قلب، احساس، چشم و تمامی اعضایم!
      اکنون دیگر،
      آسمان، دریا و خشکی من، "تو" هستی
      "تو" به‌جای همە چیزی!! 

      (۲)
      هرگاه که خورشید طلوع می‌کند 
      مادرم رخت‌خواب‌ها را جلوی آفتاب پهن می‌کند!
      روزی از او پرسیدم: 
      - رخت‌خواب‌ها که خیس نیستند،
      پس چرا آنها را جلوی آفتاب پهن می‌کنی؟!
      گفت: تا که بوی نم و بد از آنها پاک شود و خوشبو شود.
      به فکر فرو رفتم و با خودم گفتم:
      -- پس من گلویم را جلوی کدام آفتاب پهن کنم،
      تا بوی گریه و بغضش پاک شود؟!
       
      (۳)
      ما،
      به امور پرستاری آگاه و خبره گشتیم 
      هر کسی که نزد ما آمد
      زخم خود را با ما التیام بخشید.
      مایی که در جان و روحمان 
      صدها زخم وجود دارد   
      کسی نیست که پرستار ما شود.
       
      (۴)
      تو،
      مرا به روزگار سپردی...
      من هم،
      تو را به خدا می‌سپارم...
       

      ◇ نمونه‌ی شعر کُردی:
      (۱)
      [مردن] 
      هەمووان بەم ووشەیە ئاشناین.
      هەندێک ئارەزووی هاتنی دەکەن و هەندێکیش بەبیستنی ناوەکەی ترس دەیانگرێت و دەیانهەوێ لێی ڕابکەن...
      زۆرینە لایان وایە کەمردن تەنها جارێکە و دووبارە نابێتەوە،
      بەڵام لەلای من ئەوە تەواو پێچەوانەیە و من باوەڕم وایە مرۆڤ هەیە لەجارێک زیاتر دەمرێت و مردنەکەی ڕۆژانە دووبارە و چەند بارە دەبێتەوە... 
      وەختێک دەبیستم ئافرەتێک بەهۆی نەبوونیی و دەست كورتیی، یاخود بەهۆی حاڵەتێکی تایبەتەوە، یان بەهۆی هەڵخەڵەتاندنی بەناوی عیشق و سۆزەوە لەلایەن پیاوێکی شەڕواڵ پیسەوە ئابڕوی دەبردرێت و دواتر پێی دەوترێ
      (قەحپە)، پێی دەمرم.
      منداڵێک، وەختێک ترافیک دەبێت بە سۆر و بەڕاکردنەوە دێت بەرەو جامی ئۆتۆمبێلەکەت و دەپاڕێتەوە، تاوەکو بنێشتێک یان دەستەیەک کلینێکس یان دەبەیەک ئاووی لێبکڕیت و گەرما و سەرما لەمێشکی سەری ئەدا، من پێی دەمرم...
      وەختێک دەبیستم و دەبینم کوڕێک هەموو ژیانی لەچاووی کچێکدا بچووک دەکاتەوە و لەکۆتایدا کچە وەک  خێرایی برووسکە لەژیانی دەچێتە دەرەوە و تەواوی ژیان لەو کوڕە دەسێنێتەوە، پێی دەمرم...
      بە دووڕوی مرۆڤەکان، بە بێ بەڵێنی، بەبێ مروەتی، بە بە بە... پێی دەمرم.
      بەهەرحاڵ، 
      من،
      پێشبینی دەکەم مردنەکەم بەوجۆرە بێت 
      کەلەخوارەوە نووسیومە؛
      واهەست دەکەم لەشەووێکی زۆر ساردی زستاندا دەمرم.
      شەوێکی پڕ بارانی بەلێزمە.
      شەوێک پڕبێت لە دەنگی هەورەبروسكە.
      شەوێک پڕ پڕ بێت لە گڤەگڤی ڕەشەبا و پڕ پڕ بێت لە گمە گمی دەنگی باران...
      واهەست دەکەم مردنەکەم لەناو جێگاکەم بێت و لەسەر لاتەنیشتی ڕاست بمرم؛ 
      لەکاتی مردنمدا چەند دڵۆپە لیکێک لەحەشمەتی گیان دەرچونم ڕژابێتە سەر سەرینەکەم.
      من 
      هەستدەکەم وەختێک کەدەمرم لەوشەوەدا، تەپڵکە جگەرەکەم لەلابێت و جگەرەکەم چەند نەفەسێکی مابێت بۆتەواو بوون و نەتوانم هەمووی بکێشم و بمرم.
      لەدواساتەکانی ڕۆح دەرچوونمدا، لەپێش چاوومە کەدەمهەوێت وەک کەروێشك لەکاتی سەربڕیندا، زریکە لێبدەم.
      من؛
      لەزستاندا دەمرم.
      لە شەوێکدا، کە گۆڕهەڵکەندن تیایدا زۆر ئەستەم بێت...
      ئەوسا، هەموو ئەوانەی ڕقیان لێم بوو، لەدڵەوە خۆشیان دەوێم.
      هەموو ئەوانەی دڵیان شکاندم، ڕۆحیان دەشکێت.
      هەموو ئەوانەی ڕۆژانێک پێمپێکەنین، ئیتر لەو كاتەدا، دەگرین.
      ئەوکەسەی کەدەبوو بێت و نەهات،
      لە ژورەكەی خۆیەوە خۆێن لە دڵی ئەچۆڕێ و تەنها ئەتوانێ یەک
      (الفاتیحه) بنێرێت.
      زۆر دەمێکە حەزم لەو سەفرە درێژ و ئەبەدییە هەیە و ئارەزووی هاتنی دەکەم، بەڵام نایەت...
      خودا، ئەمە غروری و لوت بەرزی نیە، بەڵام سوێند بەگەورەیت ئارەزووی هاتنی فریشتەکەت
      (ئیزرائیل) دەکەم...
      ئـــاهـ چەندە شیرینە لەلام و چەندە موشتاق و تامەزرۆی هاتنیم...
      ئێستا وەرە، ئێستا 
      بمبە لەگەڵ خۆت...
      من؛
      لەشەوێکی سارد و پڕلەتۆفی زستان دەمرم...
      هەمووتانم خۆش دەوێت، هەمووتان...
      ■○■
      (۲)
      من، 
      بۆچی خۆشەویست نیم لەلای خەڵك؟!
      من، 
      لەوەتای فامیدەم و هەست بە باشیی و خراپییەكان دەكەم، بە عەقڵ نەك سۆز، هەرگیز لە ڕاست بێژیی لامنەداوە.
      ئەوەش پێچەوانەی ئاكاری زۆرینەی مرۆڤەكانی ئێستایە، كە حەز بەوەدەكەن درۆیان بۆبكەیت، وەك پێشەوا علی ڕەحمەتی خودای لێبێت فەرمووی (حەقبێژیم دۆستی بۆ نەهێشتوومەوە).
      من، 
      هەمیشە خاوەن باوەڕ و دنیابینی تایبەتیی خۆم بووم، باوەڕم بەهەرچیەك بوبێ و بەچشتێك دەروونم ئاسودەبوبێ ئاوهام كردوە.
      بەوپێەی ئەوەی كە دەیكەم زیانی بۆ ئایین و كۆمەڵگەكەم نەبێ.
      بەپێچەوانەی مرۆڤەكانی ئێستا، كە ڕۆبۆت ئاسا و لەژێر كاریگەری دەوروبەریان دەجوڵێنەوە.
      من،
      هەرگیز پیاوپیاوانێم نەكردوە و ناشیكەم، 
      بەڵكو مرۆڤی ڕاست و بەهەڵوێستم خۆشویستوە .
      سێبەرەكەی خۆم بە گەورەترین سەركردە و پێشڕەو دەزانم، بۆیە ڕێگام پێیداوە لەپێشمەوە بڕوات.
      بەپێچەوانەی مرۆڤەكانی ئێستا، زۆرینەیان زیاد لە دە ڕوو و دە زوبانیان هەیە بۆقسەكردن و نمایش.
      من،
      لەنێوان هاوڕێكانم جیاكاری ناكەم و بەیەك چاوو و بەیەك ڕوو و بەیەك دڵ و وەكویەك سەیریان دەكەم و دەیاندوێنم.
      بەپێچەوانەی زۆرینەی مرۆڤەكانی ئێستا، كامیان گیرفانی گەرم بێ ئیتر پێكەنین و دەست خستنە سەرشان ڕوولەئەوە.
      من،
      دووشت هەمیشە فەرامۆش دەكەم:
      یەكەم، ئەو چاكانەی كە دەیانكەم، چونكە یەقینم وەهایە كە خودا ئاگادارە و پاداشتی ئیلاهی لە هی مرۆڤ گەورەترە.
      دووهەم:
      ئەو خراپانەی دەرهەق بەمن دەكرێ، چونكە لە ڕاستیی و پاكی خۆم دڵنیام و باوەڕم وەهایە دونیا هێندەی بەبەرەوە نیە كە ڕق بخزێنرێتە دەروونەوە.
      من،
      لە غیابی دۆستەكانم ڕێگا نادەم هەرگیز باسبكرێن، پێچەوانەی بەشێك لە بەناو دۆستەكانم كە وەك سۆپای دار لەبری كۆلكە مەجلیس بە باسكردنی من گەرم دەكەن.
      من،
      لەگەڵ عام، ناچمە شام.
      چوونكە هەندێك جارهەیە عام هەڵەن و تاك ڕاستە.
      من،
      بەوپەڕی موحیبەتەوە باوەشم كردوە بە دەوروبەرەكەم، كەچی زۆرینەی دەوروبەر بەوپەڕی ڕقەوە لێم دووركەوتونەتەوە.
      چونكە نەمتوانیوە وەك ئەوان بانێك و دووهەوابم.
      من،
      یەكەم خودا، دووهەم خودا، پاشان سێهەم خۆم.
      بەپێچەوانەی زۆرینەی مرۆڤەكانی ئێستا، 
      یەكەم خەڵك، دووهەم خەڵك، پاشان سێهەم خودا.
      خودا و خۆی وونكردووە بۆ ڕازیكردنی دڵی خەڵك.
      لەكۆتاییدا،
      من هەمووتانم خۆشدەوێ...
      ■○■
      (۳)
      [بەقسەی نەكردم!]
      من و دەریا، 
      ماوەی چەند مانگێك دوو عاشقی سەر شێتی یەكتری بووین 
      بەجۆرێك گیرۆدەی یەكتری بووین، هەركات منی دەبینی دەكەوتە سەما و شەپۆلەكانی توندتر و هەڵبەز و دابەزی زیاتر دەبوو.
      هەموو ئێوارانێك، من لەسەر بەردێك دادەنیشتم ڕوو لەدەریای مەعشووقم 
      ڕۆژێك بەبێ هیچ و سووچ و تاوانێك، دەریا ڕووی لێ وەڕگێڕام و چیتر شەپۆلەكانی ڕوەو من نەدەهات،
      بەڵكو نەرمە شەپۆلەكانی ڕووەو ئەوبەردە بوون كەشاهێدی خۆشەویستی من و دەریا بوو!.
      تێگەیشتم كە دەریا تادوێنێ عاشقی من بوو، ئیتر بۆلەمەودوا بڕیاڕی داوە من جێبهێڵێت و ڕوەو ئەو بەردە ئاراستەی عاشق بوونی بگۆڕێت...
      من، 
      هیچم نەكرد و هیچم نەووت نە بەدەریای مەعشووقم و نە بەو بەردەش كە تادوێنێ شاهێدی عیشقی من و دەریا بوو...
      ئێوارەیەك، لەپاڵ بەردەكەوە دانیشتم و تەنها ئەوەندەم پێی ووت:
      (ئاگات لەدەریا بێ)...
      ئەوەم پێ ووت تاتێبگات لەهەمبەر بێوەفایی دەریا، بەڵام تێنەگەیشت و گوێی پێنەدام...
      دوای ماوەیەك بینیم  (بەرد) بەشەپۆلی بێوەفایی دەریا، وورد و خاش بووبوو...
      ■○■
      (۴)
      [قەحپە داك]  
      مرۆڤ، ڕۆح لەبەرێكی پیسە، ماڵی هەر مرۆڤێك گووخانەیەكی تێداهەیە، كە جێگای هەڵڕشتنیی گەند و گوو و میزە; و شوێنی بڵاوكردنەوەی تڕ و فسە.
      لەگەڵ ئەوەشدا هەندێكجار شوێنیی خواردنیشە!
      بەڵێ خواردن، زۆرێك لە مرۆڤەكان بە پەنهانییەوە و هەندێكیشیان وەك خوو لەسەر كوونجی گووخانەكە و لەگەڵ هەر نقە و تەكاندان و زەختێك لە قوونیی و بەدەم شەقەی تڕكردنەوە، چەند نەفەسێك بەقووڵی لە جگەرەكەی نێوان هەردوو پەنجەی دەستی ڕاست یان چەپیەوە دەدات و لەگەڵ بۆنیی تڕ و تسەكەی هەڵیدەمژێت.
      هەندێكیشمان هەن گوو لە خودی قسەكانیی یاخود ئاكارەكانیەوەیەتیی، ئەو جۆرەیان زۆر ترسناكن، چونكە بەدوو شوێن گوو دەكەن.
      هەم بە قوونیان و هەمیش بە دەمیان.
      ئەوەی مرۆڤ جوان دەكا تەنها ڕەوشت و دەربڕینەكانیەتیی...
      هێندەی ڕمێك خۆر بەرزبوبویەوە، ڕێك وەك ئەوەی شاژنیی كورەیەكی هەنگ لە شانەكەی دەرچوبێ و هەنگەكانی تر لەهێكڕا و بەیەكەوە شوێنی كەوتبن، خەڵك كەوتبوونە شوێنی یەكتری.
      هەمووی بۆ كاركردن، بەڵام جۆر و شێوازی كارەكە جیاوازیان هەبوو.
      مرۆڤ بە كاركردنەوە جوانە، بەڵام هەندێك كار هەیە مرۆڤ تیایدا نەفسییەتی دەشكێت...
      دەستم بە گسك لێدان كرد،
      لەبەری دەستەراستیی شەقامەكە و نزیكەی دوومەتر لەپشت شۆستەكەوە، ماڵی كاك هێرش بوو، باوكی هاوڕێی شیرینم كاك هاموون، هاموون هێرش غەفووری.
      زۆرینەی بەیانیان، هاموون لەسەر كورسییەكی بچووك لە دیووی ژوورەوەی ماڵەكەیان دادەنیشت، كەمێك دەرگاكەی دەكردەوە و ڕوو لە جادە، پێدەچوو ئەو چێژ لە جموجۆڵی هاتن و چوونی خەڵك و ئۆتۆمبێل وەربگرێ، پێچەوانەی من، كەمن زۆر بەلامەوە شتێكی بێزراو بوو...
      كورسییەكی فافۆن بوو، شوێنی پشتیی و دانیشتنەكەی بە ماددەیەكی شین لەشێوەی داو بەدوای یەكترەوە هەڵچنرابوو...
      سەبەتەیەكی بچووكی بەدەستەوە بوو، چەند دەنكە قەیسییەكی پێگەیشتوو و گووشەترێیەكی ڕەش و چەند دەنكە فەریكە سێوێكی تێدابوو.
      كەگەیشتمە بەرامبەری، وەك هەمیشە لەسەر كورسیەكەی هەستا و بەرەوڕووم هەنگاوی هەڵبڕی.
      قاچی ڕاستیی خستە سەر یەكەم پەیژەی دەرگاكە و دەنگێك لە ژوورەوە هات:
      ((هاموون كوڕم نەچیتە سەرجادە)).
      ئیتر من چوومە پێشەوە و سەبەتەكەی بۆ ڕاگرتم و دوو دانە سێوی مزری پێدام.
      هاموون ئەوكات كوڕێكی گوپنیی سوركەڵانە بوو، ئێستا عەیامێكە نەمبینیوە و نایزانم چۆنە.
      هیوادارم هەمیشە ساغ و تەندورست بێ.
      بەرامبەر دەرگای نەخۆشخانەی كۆن، كە ئێستا سەنتەریی ددانە، تەكسیی ڕادەوەستان.
      منیش ئاسایی گسكەكەم لە زەویەكە دەخشاندن، لێرە كۆمەڵێكم لەگەڵای درەخت و كلینێكسیی بابردوو و زەلفیی ڕەنگاوڕەنگ و بتڵی بیبسیی و كاغەزیی دڕاوو و قەیتانیی پێڵاوو و قونچكی جگەرەی جۆراوجۆر و ووردە شوشەی شكاوو و لەوانەشە چەندین دڵی شكاوو و ڕازی شكاویشم گسك دابێ...
      كۆدەكردەوە و لەملاتر كۆمەڵێكی تر، لەپاشان عارەبانەكەم دەهێناو هەمووم دەڕژاندە ناو عارەبانەكەوە.
      بەبێ ویستی خۆم و بەبێ مەبەست، كلكی گەسكەكەم بەهێواشی بەر ئاوێنەی یەكیك لە ئۆتۆمبێلەكان كەوت، ڕاستەوخۆ زەلامێكی سەركەچەڵ، نێوچەوان پڕلۆچ، ئارەقی ژێرباڵی ڕژابووە دەرەوە و لەسەر قەمیسەكەیەوە وەك نەخشە بڵاوبوبویەوە، برۆیەكیی پڕ و ئەستوور ڕێك وەك گسكەكەی دەستم...
      هەر كەڕووی گرژكرد ئیتر خەتەكانی نێوتەوێڵی بوون بەسەد ئەوەندە و هەردوو برۆی بەتەواوەتی شانیان لەیەكتری گیركرد و بەدەنگێكیی گڕ و زبرەوە ووتی:
      ((قەحپەداك سەبر چاوت نابینێ))...
      هەر ئەوەندە و سەری بردەوە ژورەوە، لێی تێپەڕبووم و بەترسەوە ئاوڕێكم دایەوە، كەرتە مقەبایەكی بەدەستەوە گرتبوو باوەشێنی خۆی پێدەكرد، لەبەر خۆیەوە قسەی دەكرد و لێوەكانی دەجوڵاند، داخۆ چەندین جنێوی تریشی پیداووم...
      ئافرەتێك كە دەستی منداڵێكی گرتبوو، لەدەرگا ئاسنینەگەورەكەی نەخۆشخانە هاتەدەرەوە  و دەرگای پشتەوەی ئۆتۆمبێلەكەی كردەوە و سەركەوت، كابرای شۆفێریش سولفی لە ئۆتۆمبێلەكەی داو و پارچەمقەبایەكەی دەستی فڕێدا دەرەوە و ڕۆیشت...
      ■○■
      (۵)
      [بێزقێز راوەكان، لەلای من] 
      چەندین مانگە، دەرگای خوێندنگەكەی داخستووە،
      بەبێ ئەوەی ڕەچاوی خوێندكار و دایك و باوكی خوێندكار بكا، بەڵام بەقودرەتی قادر و ڕاستەوخۆ بوە فریادڕەسی خوێندكار و دەرگای خوێندنگای كردەوە.
      حیزب لە پۆستەكەی دایناوە، بەڵام دوای ماوەیەك وێنەی لەلایەنێكی تری حزبی بڵاودەبێتەوە، لەبری لادانی، زیاتر دەیكەنە ( مێرد) بەسەر خەڵكەوە.
      (لەگەڵ مەڕ شین دەكا، لەگەڵ گورگ گۆشت دەخوا).
      مەلایە، باسی بیدعە دەكا، بەڵام لە مەولود دانیشتوە و خەریكی دەفە لێدان وبرنج و... خواردنە.
      كاهینانی پەرستگای ئاموون.
      سوپەرهاتریكی تۆماركردوە لە چوون و هاتنەوەی لە عومرە، دراوسێكەی نانی ئیلاهی نیە بیخوا.
      گوێ مەدێ، گرنگ بەژداری كردنە.
      یەكیەتیی بوو، 
      دواتر بووە گۆڕان، 
      دواتر بووە هاوپەیمانیی، 
      حالییەن نەوەی نوێیە.
      ئێستاش خۆی پێ مەغدوورە.
      دوو كتێب ناخوێنێتەوە،
      لە هەموو كۆڕە ڕۆشنبیرییەكان دادەنیشێ،
      كاتێك كتێب دابەش دەكرێ،
      دوو و سێ دانە بەیەكەوە دەبا.
      لە باغەكەی سۆپای داری پێ گەرم دەكا.
      وەختێك دەمی دەكەیتەوە، هێندەی سەد كەس گلەیی هەیە لە دەسەڵات و حكومەت، بەڵام خۆی كەسێكی حیز بییە و بەئاوازی حیزب سەما دەكا.
      كێشكە سەمام لۆبكە، بەرت دەدەم.
      هەموو بڕیاڕدانێكی لە چاوەكانییەتی، بەهۆی جلەكانت، شێوەت، ڕوخسارت... بڕیاڕت لەسەر دەدا.
      بەبێ ئەوەی ڕۆژێك لەڕۆژان لەگەڵت هەڵسوكەوتی كردبێت.
      گای بە گوون دەناسی.
      بەهەموو تەمەنی دوپیت قورئان ی پیرۆزیی نەخوێندۆتەوە، دوو فەرمودە نازانێت... 
      دژە ئایینە.
      هێند لوت بەرزە و خۆی پێ بابەتی گرنگە، 
      هیچیش نیە.
      ئەگەر باوكی خۆی نەدیتبا، 
      ئەوا وێنەیەكی صدام حسێن ی لە ماڵەوە هەڵدەواسی و لەسەری دەنووسی باوكی ڕەحمەتیم.
      بەیانی بەیەكەوەن لەگەڵ ئەو،
      پاش نیوەڕۆ لەلای من بەخراپ باسی (ئەو)دەكا،
      شەویش دەچێتەوە ماڵەكەی (ئەو).
      بەوپەڕی متمانەوە قسەیەكی بۆدەكەیت،
      دوای كەمتر لەڕۆژێك،
      قسەكەی خۆت پێدەگاتەوە،
      بەكۆمەڵێك پێشگر پاشگری زیادەوە.
      خۆی بەدڵسۆز و غەم خۆرت دەزانێ،
      لەپشتەوە خەریكی پاشقول گرتنە لێت.
      داهاتێكی باشی هەیە،
      خەریكی كڕوزانەوە و نوزە نوزە.
      سەد هێندی (ئەو) چاكەت بەسەریەوە هەیە،
      هەر كەتەنها جارێك بڵێی نا،
      ئیتر تۆ پیاوێكی خراپی.
      خێزاندارە،
      ڕێگەپێدراو نیە بەهیچ شێوەیەك خێزانەكەی 
      هاوڕێیەكی كوڕی هەبێت،
      كەچی خۆی خەریكی عیشق بازییە.
      بەخۆیەوە ژمارەیان (١٠٠ سەد) كەس دەبێت،
      ئەوانی تر هەمووی (هەڵە) و (خراپن).
      بەتەنها خۆی پێ (ڕاست)و (باشە).
      هەردوك حەمباڵن ،
      ( ئەم )یان حەمباڵێكی باشە،
      زۆرترین كەل و پەل دەگوازێتەوە .
      بەڵام
      ( ئەو ) بێكارە و 
      ڕەخنەش لەكاری ئەوەی تر دەگرێت.
      ( ئەو ) 
      و... زۆری تریش.
      "تێبینی:
      ئەگەر هەرخاڵێك لەمانەی سەرەوە لە تۆ دا بوونی هەیە،
      ئەوا لەگەڵ ( تۆ )مە".
      ■○■
      (۶)
      [تایەر تۆفیق و مردوو پەرستی] 
      دونیا بەرەو تاریك بوون هەڵدەكشا، دوكانەكەم داخست و بەرەو ماڵ بومەوە، لەڕێگادا بانگی ئێوارە لەبڵندگۆی مزگەوتەكانەوە لەهێكڕا بەرزبویەوە.
      دەی ڕومكردە نزیكترین مزگەوت تاوەكو نوێژەكەمی تیادا بكەم. مزگەتی (گرمك) ئەو مزگەوتەی نزیكترین بوو لەسەر ڕێگای گەڕانەوەم، چووم. 
      خەریكی دەستنوێژ شۆرین بووم، لەناكاو لەپشت منەوە دەنگێك هات، وەك ئەوەی شتێك بكێشن بەزەوی، ئاوڕمدایەوە پیرەپیاوێكی لاواز و كزۆڵ كەوتوە و لێوێ تەقیوە و خوێنێكی زۆری لێدەڕوا.
      ڕامكرد و كلینێكسێكم لەگیرفانم هێنادەرەوە تاوەكو هاوكاری بكەم و خوێنەكەی بگیرسێتەوە، لەوكاتەدا خۆی پارچە پەڕۆیەكی لەگیرفانی هێنا دەرەوە و بەلێویەوەی نوساند، برادەرێك لەیەكێك لە (ئاودەست)ەكان هاتە دەروەوە و وتی مام(شەفیق) ئاگاداری خۆتبە.
      من نەمدەزانی ئەو پیرەپیاوە بەساڵاچوو و بێ خزمەت و بێكەسە كێیە، ئیتر ووتم برا ئەو مامەیە كێیە؟، ووتی
      (كاك ساڕێژ ئەمە برای هونەرمەند تایەر تۆفیقە)!.
      باوەڕم نەكرد ئاخر چۆن دەبێ برای هونەرمەندێكی ئاوها گەورە بەمشێوەیە بێناز و بێخزمەت و كەس ڕووی لێنەكاتەوە، ووتم برا هەڵەیت چۆن ئەمە برای تایەر تۆفیقە؟!. ئیتر خاڵە شەفیق خۆی هاتە قسان و بەزمانێكی هیلاك و ماندووەوە فەرمووی (بەڵێ من برای تایەر تۆفیقم و هەر لەو مزگەوتە لەسەرەوە حوجرەیەكیان پێداوم و تیایدا دەخەوم و دەمێنمەوە)...  
      هەر لەو مزگەوتەو لەو حوجرە سارد و سڕڕەدا، وەك تایەر تۆفیقی برای بەتەنها و بەبێكەسی مرد.
      * كەچی ئەمرۆ دەبینم یادی تایەر تۆفیق دەكەنەوە و مەبلەغێك پارەی پێوە دەخورێ.
      كورد وتەنی
      (نە ئەو نان و ڕۆنە، نە ئەو زەبرە قوونە).
      *:تكایە ئاوڕێك لە هونەرمەند
      (ئیبراهیم سابیر) بدەنەوە تاوەكو خۆی لەژیاندا ماوە، باری تەندورستی و دارایی زۆر خراپە و توانای كڕینی دەرمان و دەرزی نیە. چونكە دڵنیام دواتر كۆمەڵێك دێن و دەستدەكەن بەپارە خواردن و یاد كردنەوەی.
      ■○■
      (۷)
      غەڵووز و ئەو...
      ئەمیان، گۆشتی برژاند و
      ئەویان، دڵی من...
      ■○■
      (۸)
      گلەییەكانم  
      لە دایك و باوكم...
      هەندێك شت هەن لەژیانی مرۆڤدا زۆر لەیەكتری نزیكن، ڕونتربڵێم بەتەواوی هاوشێوەی یەكترن.
      بۆنمونە ( دایك باوك و مردن و تەمەن ).
      ئەم سێ شتە، بەتەواوی لەیەكتری دەكەن و نزیكن لەیەكتری.
      باوك و دایك لەژیانی هەر یەكێكمان، تەنها یەكجارە و جارێكی تر دایك و باوك دووبارەبونەوەیان نیە.
      لەبەرامبەریشدا بەهەمان شێوە مردنیش لە ژیانی هەر یەكێكمان تەنها یەكجارە و هەریەكجار لەقاپی ژیانمان دەدات.
      تەمەنیش هاوشانی ئەوانە، هیچ كامێكمان ناتوانین دوێنێ دووبارە بكەینەوە...
      لەم چەند دێڕەدا مەبەستمە شتێك ڕونبكەمەوە، هەڵبەت من ناتوانم هیچ كاتێك نواندن بكەم، لەهەر شوێن و كاتێك هەستم بەهەرشتێك كردبێت ئەوەم ووتوە تەنانەت ئەگەر بەزیانی خۆیشم بوبێت...
      خوێنەری ئازیز...
      من ڕقم لە دایك و باوكم نابێتەوە، لەوەتێدەگەم كە هاتنم بۆ ئێرە سەرچاوەكەی هەبوونی الله و دایك و باوكمە.
      لەوەتێدەگەم كە هەریەك لەدایك و باوكم بۆگەورەبون و پەوروەردەكردنم ماندوبوون و شەونخونیی و ئازاری زۆریان بینیوە و چەشتوە و...
      هەڵبەت لەم مانگە لەدایك بووم، لەڕاستیدا لەم ڕۆژەدا باوەڕم بە لێدانی فیق و دووزەلە وپیرۆزبایی و حەتحەتۆكە و مۆم و...
      ئەوشتانە نیە و هەرگیز نەمكردوە!
      چونكە مرۆڤ كاتێك لەوە دڵنیا دەبێت كەئیتر ساڵێك زووتر نزیكی كەناری پیربوون بۆتەوە، ساڵێك زووتر نزیكی مردن بۆتەوو، چ پێویستی بە شایی ولۆغان و قون بادانه؟!.
      بەڵكو دەبێت دڵ تەنگ بێت و بیر لەوە بكاتەوە كە ئاخۆ ئەو ساڵەی كە لەژیانیدا تێپەڕی چۆن و بەچشێوەیەك لێی ڕۆیشت؟!
      دایكە، باوكە...
      ئێوە بۆ حەز و ئارەزوی خۆتان جوت بوون و خەوتوون، هەر لەسەر بنەمای حەز و ئارەزووی خۆتانەوە منتان هێنا بۆ ئێرە.
      وەختێك كە منتان هێنا پرستان پێنەكردم، دەی ئەوەتا كە گەورەش دەبم و تەمەن ڕوەوهەڵكشان دەڕوات دیسانەوە كەس پرسم پێناكا، بێگومان بۆمردنەكەشم بەهەمان شێوە كەس پرسم پێناكا...
      دایكە، باوكە...
      من هەتا ئێستاش لەتەمەنی منداڵیم تێر نەبووم.
      چونكە هەر لەتەمەنی منداڵیمەوە هەموو ئەوكارانەم دەكرد كە هی مرۆڤە گەورەكان بوون.
      حەمباڵی و كرێكاری و دەستگێڕی و... زۆری تریش.
      بۆیە ئێستاش حەزم بەسەیركردنی فلم كارتۆنی ( تۆم_جێری )یە.
      ئێستاش حەزم بە یاری چاوشاركێ و هەڵماتێن و ڕاكردن و گڵ خواردنە.
      بە ماندوبوون گەورە بووم ولەمنداڵیم تێر نەبووم...
      دایكە، باوكە...
      گەنجیەتیم نەبینی...
      گەنجێكی ماندوو و شەكەت و گیرفان خاڵی...
      هەموو شەبەقی بەیانیەك هەڵدەستام و لەگەڵ باوكم دەچوم بۆ شۆستە و شەقام پاككردنەوە تا نیوەڕۆ.
      نیوەڕۆش بەپەلە پەل بۆماڵەوە و پاروە نانێكی ساردبوەوە و لەوێشەوە ڕاكردنم بۆ خوێندنگا و دەرس و دەورم.
      دەی لەوێش مامۆستا لەسەر سەر و قژم كەبۆچی زۆرە و كورتی ناكەمەوە; دەكەوتە وێزەم.
      مامۆستا وایدەزانی كەژیانی منیش وەك ژیانی كوڕەكەی ئەوە، نەیدەزانی من لەشوێنێكەوە هاتووم ناوی ( جەحیم )ە.
      دوای تەواو بوونی مەكتەبم، هەر هەمان ڕۆژ لە خوێندنگاكەمەوە بەڕاكردن دەچووم بۆ خوێندنگەی ماكۆكی ئێواران، هەڵبەت دایكم لەوێ كارگوزار بوو، من كاری دایكیشم دەكرد!
      ئەوانەی ئەوساش لەتەمەنی من بوون، لە هاویناندا خەریكی بەژداری كردن بوون لەو خولە هاوینیانەی ئەوكات، خولی فێربوونی كۆمپیوتەر و خۆش نووسی و سەرتاشی و...
      منیش حەمباڵی و كاری تاقەت پڕوكێن.
      دایكە، باوكە...
      ئێستاش بەردەوام حەزم بەدانیشتنە لەناو ( فریز )!
      شەوانە تاوەكو خەوم دێ لەناو فریزی ماڵەكەمان ڕادەكشێم، چونكە ئەوكات كەمن زۆۆۆۆر زیاتر لەئێستا حەزم پێی هەبوو نەمانبوو، بەڵكو ئەوەی كەهەمانبوو خانوەكی قووڵی تەنگ و بچووك و ناخۆش!
      لە ( گۆڕ ) قوڵتربوو...
      دایكە، باوكە...
      هەندێك قسە هەن بۆنیان لێدێ، باوەڕبكەن هەندێك قسە هەن بۆنیان لێدێ.
      هەندێك قسەش هەن هێندە نەرمن ئارەزوی ئەوە دەكەی وەك قوماشێكی لۆكە بیكەتە بەرتەوە.
      من ئەوقسانەی كە گوێ بیستیان دەبووم، لەخەڵكەوە و بەهۆی كارەكەمەوە بۆن ( گوو )یان لێدەهات.
      ئەو قسانەی كەدەبوو وەك كراسی پەموو بیخەمە بەرم، لەبەرامبەردا دڕكی ( خڕنوك ) بوون و گیانیان ئەنجن كردم...
      دایكە، باوكە...
      ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
      من لەكوێ خەڵكانی درۆزن و ناپاك و هەناو ڕەش و دز و... دەناسی؟
      ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
      من لەكوێ گریانم دەناسی؟
      ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
      من لەكوێ ڕۆژگار دەیهاڕیم و دەیشكاندم؟
      ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
      ئیتر منیش عاشق نەدەبووم و بەباغەڵی بەتاڵەوە بەو ڕێگایەدا نەدەڕۆیشتم كە گیرفانی پڕی پێویستە نەك دڵی پڕ.
      دایكە، باوكە...
      هەركاتێك ئەو باسەم لەگەڵتان باسكردوە، وەڵامتان هەر ئەوەبووە 
      ( كوڕم ئێمە بەخێومان كردی )!
      دەی ئێوە منتان هێناوە و لەسەرشانتان ئەركبووە كەبەخێووم بكەن.
      ئاخر من لەماڵەوە ئێستا باڵندەیەكم هەیە،  مادام كڕیوومە ئیتر ئەركە لەسەر شانم كەبەخێوی بكەم...
      بەخێوكردنی منیش لەلایەن ئێوەوە ئەركە، نەك منەت...
      دایكە، باوكە...
      ئەو هەمووە منداڵە بۆ؟!
      چیە نەسل و نەوەی موسڵمان زیاد دەكەن و ئومەتیی ( محمد-د.خ-) زۆر دەبێ؟!
      ئاخر ( محمد - د.خ -) لەگەڵ ئەوەیە تۆ بەبرسیەتی ونەبونی ونەهامەتی ئوممەتەكەی زیاد و زۆربكەی؟!...
      دەستەكانتان ماچ دەكەم، 
      بەڵام ئەگەر سێ تا چوار منداڵ بن ئەوە جوانتر و باشتر دەستت بەپەروەردەكردنیان ڕادەگا و خۆشتان ئەوەندە پێیانەوە ماندوونابن.
      باوكە، دایكە...
      من تائێستاش نازانم ئامێز و بۆنی دایك و باوك چیە و چۆنە!!
      دەزانم لە خراپیتان نەبووە، بەڵكو زۆربوین و لەپاڵ زۆرییەكەشمانەوە هەژار و نەدار بووین،
      ئیتر بەوە ڕانەدەگەیشتن ناز و خۆشەویستیمان 
      پێببەخشن...
      بەڵام ئەی من چی؟...
      ئەی من ئەومافەی خۆم لەكێ داوابكەم و لەكێی وەربگرم!
      زۆر زۆرم لەدڵە دایە گیان، بابە گیان...
      ڕاستە من ئێستا لەسایەی خوداوە زۆر شتم هەیە و خاوەنی زۆر شتم كە كەم كەس هەیەتی، 
      بەڵام تێنویەتیم ناشكێنن، چونكە لەكات و شوێنی خۆیان نەبوون و نەهاتن.
      من لەو مانگە گەرمە لەدایك بووم، پلەكانی گەرمی دەروونم  سەد هێندی پلەكانی ئەو وەرزەن.
      ■○■
      (۹)
      [بۆ هاوژینی خۆشەویستم، دیارییە]
      لەئاسماندا،
      باڵنده، هه‌ساره‌، مانگ و ده‌سته‌خوشك و
      هاورێكانی.
      له‌ ده‌ریادا 
      دوور، یاقووت، ماسی و ده‌سته‌خوشك و
      هاورێكانی.
      له‌ ووشكانیدا،
      شاخ، دۆڵ، ده‌شت و ده‌سته‌خووشك و
      هاورێكانی.
      له‌و جێگه‌ی ئیستەی ‌(من)یشدا:
      دڵ، هـه‌ست، چاوو و
      تێكرای جه‌سته‌م!
      ئیتر،
      ئاسمان و ده‌ریا و ووشكانی و من
      بریتین له‌ (تــۆ)!
      (تۆیش)، بریتی لە 
      هه‌موو... 
      ■○■
      (۱۰)
      هەركات خۆرەتاوبوایە،
      دایكم 
      بەشێك لەجلەكانی 
      بەسەر تەنافی حەوشەكەدا
      هەڵدەواسی...
      ڕۆژێك لێمپرسی:
      جلەكان تەڕنین، بۆچی هەڵیاندەخەیت؟!
      * فەرمووی:
      تاوەكو بۆنیان خۆشببێ...
      * منیش،
      نایزانم ئەوهەمووە ئازارانەی ناخم
      بەسەر كام تەنافەوە هەڵبخەم؟
      تاوەكو كەمێك بۆنی دەروونم
      خۆشببێ؟!.
      ■○■
      (۱۱)
      ئێمە، 
      بە برینپێچ تێگەیشتوون!
      هەركەسێك هات و
      برینێكی خۆی بەئێمە ساڕێژ كرد.
      خۆشمان،
      گیان و ڕۆحمان 
      سەدان برینی تێدا هەیە و
      كەس نەبوو بە برینپێچ...
      ■○■
      (۱۲)
      تۆ،
      منت 
      حەواڵەی ڕۆژگار كرد...
      منیش،
      تۆ
      حەواڵەی خودا دەكەم...
       
      گردآودی و نگارش و ترجمه‌ی اشعار:
      #زانا_کوردستانی

      ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری : | | | | |
      این پست با شماره ۱۵۶۷۶ در تاریخ ۴ روز پیش در سایت شعر ناب ثبت گردید
      ۱ شاعر این مطلب را خوانده اند

      نقدها و نظرات
      تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.



      ارسال پیام خصوصی

      نقد و آموزش

      نظرات

      مشاعره

      کاربران اشتراک دار

      محل انتشار اشعار شاعران دارای اشتراک
      کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
      استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است.
      1