قصۀ زا هد
دیر سا لی پیش ،در ویرانه ای
در زمینی ازخدا درخا نه ا ی
زا هدی در زهدخود یکدانه بو د
در نماز و روزه او درّدانه بود
مُهر ها بر جبین سا ییده بو د
مِهر ها از عشق او تا بید ه بو د
زا نوا ن در عشق ا و خم شد به راست
قا متش از با ر غم کم شد به راست
سر به خاکش ،خاک پاکش شد عجین
صدنشان از مهر نازش بر جبین
در وضو شد در طها رت روز و شب
درعبادت در زیادت روزو شب
روزه ها با اشک ها افطار کرد
صد هو س در عشق او بر دار کرد
نور حق چو ن صو ر تش تا بند ه کر د
جا ن او از مهر خود آکند ه کرد
آن رجیم رانده راخواندش به جنگ
پر تو نو ر ش بز د تیر خد نگ
از غمش پیچش کنان آهی کشید
و ز برا ی چا ر ه ا ش راهی بدید
همه یا را ن شر و ر ش هر چه بود
سو ی آن وا د ی کفر ش خوا ند ز و د
گفت ای یا را ن بی عار و ر جیم
راندگان خوار در گا ه کر یم
بد به غم آورد ه مارا پا ر سا
ا ین همه پا کی در یا در صفا
تا به کی ا ز د و ر سو یش بنگر یم
چا ه خو د را با ند ید ن ها خریم
ما به نا پا کا ن ندا ر یم کا ر سخت
چو ن تلنگر ها ز نیم ا فتا د ه لَخت
ما به پا کا ن چو ن ر سیم باشد چه کا ر؟
چو ن به ا و ما را گز ند ی نیست یا ر
هر چه ما را کا ر شد با او بُوَد
او که از راه میان بیرون شود
نیک در ا و چند و چو نی دیده ام
نقطه ضعفی از غر و ر ی چیده ام
آ ن چه ما را در ظفر عا ید شو د
ا ز همین یک نقطۀ سیه بو د
حا ل ای نابخردان بی نوا
سو ی آ ن در یا ی بی همتا ی ما
که ر وا نه می شو د با حیلتی
ا ز مکر و صد حیله ها در خلو تی
بین آن ابلیس های روسیاه
آن همه عفریته های پرگناه
خو د شبیه پارسایی باصفا
یک دوان شد سوی زاهد با دعا
چو ن که نقطه ضعف او یک بار دید
نقشه ای در باب گمراهی کشید
زاهدی مرده نما شد ،زرد روی
استخوان گشته جدا از پوست و موی
هر قد م صد با ر افتاده به خاک
جامه اش از فرط غم شد چاک چاک
گاه چو ماری خزان اندر چِگل
گاه چو مرغی جدا از خاک وگِل
با همه ضعف و ذ لا لت در بد ن
عالمی روشن شده از نو ر تن
در نما ز و در نیاز و در د عا
در کنا ر زا هد قصۀ ما
ر و ز و شب بی هیچ قوت و هیچ خوا ب
ا ز برا ی طا عتش در ا ضطرا ب
ذ کر یا ر ب بر ز بان تکرا ر کر د
راه را بر صید او هموار کر د
جا ن و تن را با دعا چون باز کرد
در فضا ی آ سما ن پر وا ز کرد
زا هد ما تا بدیدش درفضا
اوج پرواز و نشستن در هوا
نور و تقوا و دعاو طاعتش
صدسجودو صدرکوعِ رکعتش
حر ص بی مقدا ر و بی ا ندا ز ه ا ش
در نما ز و طا عتِ هر ر و ز ه اش
یا به حسر ت یا حسد یا در غر و ر
ر و به آن ا بلیس شد چون بوف کو ر
شد به سیل اشک بر قایق سوار
گفت او را باصدایی نا له و ار
ای بزرگ و مرشد و ای پیر ما
ای همای رحمت وای میر ما
تو چه کردی تا که شد این جا مقام
ا ین همه شهد اِله در کا م و جا م
ابلیسِ زاهد نمایِ دون و پست
آن سیه رو کز گنه گردیده مست
در سکوتش مدتی غرقش بکرد
آتش جهلی به جان حَرقش بکرد
او به شرطی قصه را آغاز کرد
بادروغ و با ریا صد ناز کرد
من همین یک با ر گو یم قصه را
بادلی پر نار گویم قصه را
ر هنما ی می کنم آ خر تو را
از غم و غصه کنم جانت رها
چو ن ندا ر م لحظه ای خا لی ز او
گشته این جان وتنم عالی زاو
ا فتخا ر م بندگی حق شده
جان من با جان او ملحق شده
ر و ز گا ر ی زا هد ی چو ن تو بُدَ م
زا هد جاهدی چون تو بُدَ م
هرچه زهدو هرچه تقوا،بیش تر
هر چه جان و هرچه تن ،پرریش تر
دور می گشتم زدرگاه خدا
گشته بودم حق تعالی را جدا
تا که در دا م و بلایِ گل رخی
خلوتِ جور و جفای گل رخی
مبتلا شد جان ما با یک گنه
جان ما چون شب شد از روی سیه
چو ن به اتما مش به خو د تنها شد م
اشک ها صد آسیا برپا شدم
سو ی کو یش شب زاو نا لا ن شد م
سوی شر مش روز ها پنها ن شد م
از برا یم تو به ها حیرا ن شد ند
ا ز غمم عا لم همه گر یا ن شد ند
د م به د م یا د گنه در جا ن من
می بر د سو ی حق افغان من
آ ن چنا ن غر قه گشتم در عبادت
تا که یاد از تن برفت از این غرامت
هر چه تن طعم ذلالت می چشید
روح پا ازهر اسارت می کشید
آ ن چنا ن تن شد خفیف و خوار وزار
تا که چون پَر برنسیمی شد سوار
جای پا کی ماندش برروی خاک
این تنی کز هر سیاهی گشته پاک
عا قبت با تن کشی، جا ن پر و ر ی
کرده جانم بر آسمان ها سر و ر ی
قصه را اینک شنیدی هوش کن
پند را آویزه بر هر گوش کن
این گنه را بر تو شرحش داده ام
شرح زخم و حال و جرحَش داده ام
گشته سرّو راز این ا نسا نیت
راز این پرواز واین ر و حا نیت
این گنه از صد دعا والاتر است
از نماز و روزه هم اولاتر است
گرکه خواهی طا لب پا کی شو ی
هم رها از عالم خاکی شوی
ا ز گنا ه و ا ز سیه خا لی شو ی
بر دیار زاهدان والی شوی
طا لب یکدا نگی و بر تر ی
برنهی برسر ،تو تا ج سر و ر ی
گر که با شی عا شق پر وا ز ،تو
پرزنان بر آسمان چون باز، تو
هم ز مین و هم آ سما ن بر با لِ تو
مهرو ماه در آسمان چون خالِ تو
گر که خوا هی مر د ما ن مد حت کنند
ا ز برا ی قو ل تو خد مت کنند
ر و به سو ی یک گنه در حد من
غسل کن در این گنه صدباره تن
تا که از حالم شوی تو آشنا
جان وتن گردد زآن آتش غنا
بعد آن تو به را آ غا ز کن
ناله ها را سوی حق پر ساز کن
در هر ز ما ن و هر مکان تا ز ند ه ا ی
تو به ز نجیر گنه چو ن بر د ه ا ی
آ ن چنا ن در غم آ ن زا ر ی کنی
ا ز گنه بر د ین خو د یا ر ی کنی
تا شو ی در ز هد و ا یما ن یا ر من
هم ردیف و هم مقام ِ کا ر من
چون پری بر آسمان سر می زنی
بر فراز عالمی پر می زنی
در همین جا نکته ا ی ذا کر شو م
نکته ای را من نشا ن خاطر شو م
قصد ا بلیس لعین تو به نبو د
یا که عجزو ناله و لابه نبود
خواست که زا هد رود سو ی گنا ه
تا بر د آن پا کی اش بر پر تگا ه
بار اول سخت شد راه گناه
با ر د و م کی بُوَد سختی به راه
چو ن که آ میزد به جان، شو ق گنا ه
سخت با شد تو به در سوق گناه
گر که زا هد ره برد سوی گناه
غیر حق او را که باشد در پناه
چون که یا ر ی خدا هر جا بجا ست
عقل او در ا ین گنه آخر کجا ست
نکتۀ آ خر که در او جسته ام
یک بُوَد ، چو ن ا ین حکا یت بسته ا م
آن غر و ر وآن ر یا ست در و جو د
نا مۀ د عوت به آن ا بلیس بو د
هر که را از میل ا و طالب شو د
نقطه ها از ضعف او غا لب شو د
زا هد قصۀ ما لبر یز شد
شو ق پر وا ز ش چنان نا چیز شد
تا به سو ی شهر کی در آ ن د یا ر
جستجو آغاز کر د آن یا ر نا ر
تا ر سید ش خا نۀ آن زشت کار
خا نۀ آن کهنه کار نابکار
سوی او رو کرد باشرم وحیا
جان پاکش کی رود سوی بلا
چون همیشه نام حق رابرلبان
زمزمه می کرد او دائم نهان
چو ن ز نَک در جان وتن آن نور دید
بر ر خ او نام حق مسطور دید
حیفش آ مد ا ز دعا و پا کی ا ش
آن جبین وجای مهر خاکی اش
گفت ای سالار دین ،ای مه جبین
تو چرا سو ی بدا ن آ یی به کین
حیف ا ز ا ین پاکی و این مهرو صفا
چهرۀ معصوم و این نور خدا
تو به خو د کی آ مد ی سو یم به را ه؟
تو به ا جبا ر ی شدی سوی گناه
زا هد ما گفتگو آغاز کرد
داستان پیر و آن پرواز کرد
آ ن ز نک با این که بد گمراه بود
در ذ کا و ت ، عاقل و آ گاه بود
روبه او ،با خند ه ا ی پر در د گفت
این سخن با درد و آهی سرد گفت
با صفا و نو ر و این ا نسا نیت
کسوت دین و ره رهبانیت
تو ندانستی که ا و ا بلیس بو د
او همان ابلیس پر تلبیس بود
ما جرا یت مثل چینی بو د و بس
چو ن به سنگ یک گنه در دام کس
ز و د سو ی بند وسازش می بری
صبرو دقت را به نازش می بری
شایدش با بند تو محکم شو د
بافریب بند تو بی نم شود
با غم و هر دقت و خوش بینی ات
کی شود چون روز اول چینی ات
هر گنا هی تا به دل شد آشکار
چینی قلبت شو د صد ها نوار
چو ن به تو به سو ی بند ش می بر ی
مِهر خا لق را به بندش می خری
چو ن کنا ر چینی سا لم دلت
کی شود چون روز اول کاملت
پس چه بهتر که گنا هی سر نز د
چو ن به تو به سخت تر با ید بزد
هر که خوا ند بر گنه ا بلیس بود
قصد آن ابلیسِ پر تبلیس بو د
دست آلوده به تو کی می برم
پا ک بودن را زتو کی می خرم
گفت زاهد، ای زنک پر وا نه ا ی
با همه آ لو د گی ، فر زا نه ا ی
صو ر ت ا ز آ لو د گی لبریز شد
گو چرا سیر ت زحق پرهیز شد
چو ن به کا ر م لنگی بسیا ر بو د
بر دلم مهر ریاست یار بود
با طل سحر ش همه کا ر تو بو د
خرمن زرد بلا نار تو بود
زا هد ما شصت ها آ گا ه شد
توبه ها با صد فغان همراه شد
سو ی ا بلیس لعین بر با د شد
از گناه و کرده اش فریاد شد
تا ر سید نام و نشانش را ند ید
جای محراب و اذانش را ندید
جای را خا لی ز هر ا بلیس د ید
آه سردی از دل گرمش کشید
چند شب را با خودش بیتو ته کر د
ا ز غر و ر و هم ر یا ست تو به کر د
گفت خو د را با غم و با صد عتا ب
گر نبو د ش لطف حق ، ما چون حبا ب
گر نبو د آ ن ر و ز ه ها و آ ن نما ز
ر و ی بر گشتی نبو د م در نیاز
سروری و پادشاهی باخداست
هم ریاست ، هم غرور از ما جداست
صد دربِ نوسو ی شکر ش با ز کر د
ناگهان با لطف حق پرواز کرد
سا عتی ا ز ا ین حکا یت ر فته بو د
چشم زاهد از خجالت شسته بود
تاخبر آوردنش از راه دور
مرگ آن یک فاحشه با شورو سور
در لبا سی پر گل و پر نور ، او
دیدش آن شب به خواب چون حور ، او
با تعجب سو ی ا و حیرا ن د و ید
سو ی نو ر و سو ی با لش پر کشید
گفت ا ین کجا و آ ن همه بد کا ر ی ات
آ ن همه بیما ر ی و بی عا ر ی ات
گفت آن زن خنده وار و شادمان
بعد تو با لطف او گشتم دوان
تو سرای فا نی و من با قیا ت
تو به خا ک و من به آ فتا ب نجا ت
خا لق خو بی و پا کی تا بد ید
د ست نا پا کم به تو چو ن نر سید
ا ز همین یک کا ر من ا ز من گذ شت
ا ز همه آلو د گی پا کم بگشت
ز و د سو ی خو د مرا پر وا ز دا د
نا مۀ بخشش به جان من نها د
هر دو در خوا بش چنان بگر یستند
تا ز اشکش آب در یا ر یختند
محمدرضا آزادبخت
لیلا گماری ( مأنوس شده با قلم)
امیرحسین اصفهانی کن
مسعود مدهوش( یامور)
پیام مفخم
محمد منصوری بروجنی 
