پیمانه های شب

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و عرض ادب
اشعار زیبای شما عزیزان را مطالعه کردم. حال و هوای نوشتن نداشتم مختصری در خصوص شعر سپید، ضمن شعر «پیمانه های شب» از بانو «نیره صدری» برایتان می نویسم. امید که مفید باشد.

به مقوله ی «کوشش» و «جوشش» زیاد پرداخته شده؛ شخصاً معتقد به جوشش هستم و اشعارم «بداهه» است مگر در حد جزیی واژه ای را تغییر دهم که حال و هوای شعر دگرگون نشود و غالباً اگر شعری را ویرایش کنم دیگر حس خوب شعر را نسبت به آن ندارم. در مقوله ی «کوشش» هم، هیچ کوششی را در ساحت شعر جایز نمی دانم و اساساً شعری که به زور و کوشش سروده شود سخت است بتوانم با آن ارتباط برقرار کنم لذا معمولا صبر می کنم شعر به سراغم بیاید. حال و هوای خودم گاهی حال و هوای شعر نبوده، حتی مدت های طولانی حدود یکسال هم شعر به سراغم نیامده، روزهایی هم بوده که چند شعر گفته ام. اما خب به طور طبیعی ما شاعران هفته ای یک شعر بداهه می گوییم وگرنه باز خودمان احساساتمان دگرگون می شود. حالا بعضی از دوستان فکر می کنند که ما خیلی زود به زود شعر می گوییم و وقت ایشان ایجاب نمی کند به همه اشعارمان سر بزنند هیچ مشکلی نیست، هر طور که راحت تر هستید در صفحه ی شعر من حاضر شوید. گاهی یکی در میان، گاهی دو در میان، گاهی ساکت، گاهی شلوغ، برای ما فرقی نمی کند، آنچه برای ما اهمیت دارد این هست که مخاطب شعر هر طور دلش می خواهد شعرمان را بخواند. ما نیز تمایل داریم آزادانه اشعار دوستان را مطالعه کنیم.

و اما شعر «پیمانه های شب». شما عزیزان در شعر سپید به تاکید بر «ایجاز» وقوف دارید. اطاله در بعضی از ترکیب های شاعرانه، از زیبایی و رسایی شعر کاسته. به چند نمونه اشاره می کنم:

«در دهان سکوت
دندان حیا زبان سخن را سربریده است»

حذف سطر نخست


«پوتین های دلتنگی
مدام به روی زخم فرش قلبم
رژه می روند»

پوتین های دلتنگی روی قلبم رژه می روند
با وجود پوتین و رژه رفتن روی قلب، کارکرد استعاری قلب به ذهن متبادر می شود و نیازی به حضور «فرش» احساس نمی شود


«ببین که سیاه سرفه های احساس
قولنج آرواره ی غرورم را شکسته»

حضور یکی از واژگان قولنج یا آرواره کفایت می کند


«لخته واژه های عاشقانه
در زمستان چشمهایت
یتیم خانه ی عشق را
درون سینه به خون کشیده اند»

حذف سطر دوم.


اگر چه این اثر اشکالات دیگری دارد اما توجه شاعر به ساحت شعر باعث شد تا نکاتی را برای شعر دوستان ارجمندم بیان کنم. در توصیف و تشبیه نکته ی بسیار مهم، ظرافت اندیشی و غایت اندیشی شاعر است که در پایان شعر لحاظ شده است :

تیغ آفتاب باید که
غلظت شب های تاریک را حجامت کند

چرا که حجامت، خون را از تیرگی پاک و روشن می سازد و تشبیه شب به خون غلیظی که نیاز به حجامت دارد و آن هم با تیغ آفتاب از این خصیصه برخوردار است.

با تشکر و آرزوی بهروزی