هوالعلیم
"عاشورا – غصه – قرآن"
میر حسین سعیدی کارشناس عمران آب - دانشگاه تبریز
عضو هیئت غریب مدینه از شهر ارومیه
چکیده :
هدف از نگارش این مقاله حقیقتی است که در مجالس عاشورایی کشف کرده ام . بعد از بررسی آیات قرآن متوجه شدم که امر بر غصه در قرآن نیست و آنرا با فرهنگ عاشورا مقایسه کردم و حاصلش این مقاله است. یک روز با یکی از اساتید حوزه علمیه هم این موضوع را مطرح کردم وایشان دوبار پشت سر هم به من گفتند جالب است .
واژه های کلیدی: عاشورا ، غصه ، قرآن ، رنج ، بلا
مقدمه :
"واقعه عاشورا در نگاه اول به نظر بسیار غم آلود به نظر می رسد ولی با توجه به مفاهیم قرآنی به معنای بسیار جالبی
می رسیم که فقط زیبایی است و منشاء خیر و برکات فراوان"
متن اصلی:
امام صادق(عليه السلام) از قول پيامبر(صلى الله عليه وآله) .. : «براى هر امر حقّى حقيقتى است و براى هر امر درستى نورى است. پس آنچه را موافق قرآن است، اخذ كنيد و آنچه را مخالف قرآن است، ترك كنيد.»
ابى الفتوح رازى، تفسير رازى، ج 3، ص 69 رقم 1.
از مقاله " عرضه بر قرآن راه زدودن آسيب هاى تفسير روايى
( آية الله محمدهادى معرفت - ترجمه: محمّد سلطانى)"
آنچه را مخالف قرآن است ترک کنید
در قرآن کریم یا تاکید میکند که غصه نخورید و یا تاکید میکند که مومنان غصه نمی خورند . دراینجا به سئوال جالبی
می رسیم و آن اینکه در قرآن آمده است که "ما انسان را در رنج آفریدیم"
سوال جالبی است :
از یک طرف درد و رنج و از یک طرف تاکید بر عدم غصه خوردن ؟
سوال دوم :
پیامبران ، ائمه و معصومین و پیروان راستین آنها و سختی هایی که تحمل نموده اند و وظیفه مسلمانان در رابطه با این بلاها چیست؟
نظر اینجانب:
الف) همه بلاها واقعا بلا نیستند
مثلا بعضی وقتها خداوند میخواهد نعمتی را به بنده اش بدهد و بنده فکر میکند که بلاست . مادر نصف شب میخواهد به کودکش شیر دهد و میداند که کودک گرسنه است ولی کودک در خواب شیرین است.
مادر آرام آرام و به ظاهر کودک را آزار میدهد تا او را بیدار کند
کودک فکر میکند که مادر ، اورا چرا اذیت میکند
و وقتی با گریه از خواب شیرین بیدار می شود ، تازه میفهمد که چقدر گرسنه است.
و مادر شیر خود را با محبت به کودک می دهد وکودک لذت می برد و به خواب شیرین بهتر و واقعی تری می رود.
ب ) بعضی بلا ها عقوبت اعمال ما است
همان که در دینهای مختلف و فرهنگ بودایی نیز بعنوان "کارما" مطرح است
اگر ذره ای نیکی کنی می بینی و اگر ذره ای بدی کنی می بینی
ج ) بعضی بلاها از جنس تکامل است
یک تکاور با تمرینات سخت و به ظاهر بی رحمانه فرماندهان ، خود را برای دفاع از کشور و دین خود آماده میکند و در روز جنگ آنچنان حماسه ای می آفریند که همه حتی همان فرمانده به ظاهر خشن از او تشکر میکنند و تمام سختی هایی که کشیده تبدیل به یک خاطره لذتبخش می شود.
مثال 1)
تشکر وخشنودی حضرت امام (ره ) از عملیات لشکر 64 بخاطر عملیات فوق العاده کربلای هفت و درجای دیگر ،
یاد ایشان از شهدای بزرگ همت ، باکری ، زین الدین و...
مثال 2 )
معمولا هسته گیاهان باید یک دوره نسبی خشکی و تشنگی را طی کنند تا در بهترین حالت لایق شکفتن و آبیاری های فراوان بعدی باشند واِلّا در صورت وجود رطوبت زیاد در دوران نگهداری و عدم تحمل تشنگی و رنج اولیه ، دانه ، معمولا فاسد شده و تبدیل به گیاه و درخت و میوه نخواهد شد. نهایتاً آب های فراوان بعدی به گیاهی که رشد نکند نخواهد رسید.
مولوی : " آب کم جو تشنگی آور بدست تا بجوشد آبت از بالا وپست"
د ) بعضی بلاها از جنس عاشورا است
از یک طرف اشک می ریزیم ولی بعد از اتمام مجلس افسرده نیستیم حکمت چیست؟
بعد از روضه حسین (ع) شعف و تحرک در ما بوجود می آید و منجر به یک یا چند حالت زیر میشود:
میخواهیم از یک مظلوم حمایت کنیم
میخواهیم به یک ظالم حمله کنیم .
مریضی شفا پیدا میکند
دلی به خدا نزدیکتر میشود
گناهکاری بخشوده می شود
سیئات ناگهان همگی تبدیل به حسنات میشود (حرّ)
یک صاحب خون از حق خودش به حرمت خون حسین (ع) میگذرد و یک اعدامی را در پای دار میبخشد.
یک آزاده به حرمت حسین در روز قیامت ، اگر دین هم نداشته باشد .... ؟ پاسخ را شما بگویید
استدلال من این است که آزادگان جهان به بهشت نزدیکترند تا به جهنم . چون سخن حسین(ع) دروغ نیست که
می فرماید "اگر دین ندارید لا اقل آزاد مرد باشید"
در روز محشر صاحب اذنی که خداوند در آیه الکرسی فرموده حضرت فاطمه زهرا(س) به احترام حضرت حسین (ع) آزادگان جهان را به بهشت راهنمایی میکند.
هردو جهان روشن از انوار اوست حضرت زهرا که علی یار اوست
مادر زینب ، حسن و هم حسین صاحب کوثر به نبی نورعین
روز قیامت همه بر رای اوست صاحب اذنیست که فرموده دوست
(شعر از اینجانب)
پس در این عاشورا غصه و یاس و نا امیدی نیست .
پس اشکی که در عاشورا می ریزیم از جنس چیست ؟
هرچه هست نا امیدی نیست و غصه نیست چون اگر غصه بود با قرآن نمیخواند. یک حس عجیب و ماورا الطبیعه است با کلی برکت و رحمت خداوندی .
و بعد از واقعه عاشورا حدیث قدسی "من عَشَقنی" مصداق پیدا میکند چون تا عاشورا نباشد هیچ شاعر و اهل فنی
نمی تواند عشق را تعریف کند.
چه زیبا گفت آن بانوی مقدس : " ما رایتُ اِ لّا جَمیلا "
سخن دیگر در عاشورا به نظر من عدالت کامله ی خداوند است
خدا نعمتی مثل حسین را از روی زمین میگیرد
و در مقابل درهای رحمت شِفا ، شَفاعت ، ومهربانی و برکت به روی مردم باز میشود واین یک نوع عدالت عاشورایی است.
خدایا به حق قرآن واهل بیت ما را همیشه در پناه خودت ، قرآن واهل بیت (ع) نگه دار
با تشکر و احترام
میر حسین سعیدی
لیسانس عمران آب از دانشگاه تبریز سال 1371
عضو موسسین هیئت غریب مدینه ارومیه