پست های وبلاگ

سلام و درود

از دید حقیر همه و همه چیزِ وزنهٔ شعر در وزن و عروض افاعیل نیست و نهایت صله ارحام شعر و افاعیل کمتر از ۵% است!

به نظرم ۸۰% شعر پارسی در قریحگی‌ست، و ۱۵% در مطالعه میدانی و غیر میدانی ادبیات و تجربه و ۵% عروض و فروض آن!

البته حقیر مقیّد به نگاه جهان‌شمول شعر، بدون وساطتت زبانم، چه آن زبان پارسی‌خوار باشد و چه لاتین و چه..ـ

به نظرم دوران تک وطنی شعر سال‌هاست به پیکِ پایانی رسیده، و ورای توفیقات رسانه‌ای و تعاریف تکلیفی و غیر تکلیفی، شاعری در حداقل عمل برای دل خودش صاحب توفیق‌ست که مؤمن به فراوطنیّت باشد و رویکرد بی وطنی برای شعرش اختیار کند!

شاعری که تنها به ملاقات افاعیل رود و هموند وطنی تک بُعدی باشد حتّی برای رضایت دل خودش نیز گام مهمی و در خوری بر نمی‌دارد چه رسد برای مخاطب کوششی کند!

باور حقیر بر این است که همچنان که آموزش و پژوهش در باب شعر پارسی اهمیت دارد تحفیق و تنفس در آموزش‌های جهان‌شامل و جهان‌شمول لازم‌ست و واجب!

شاعر امروز بایسته است به زبان مسلط باشد تا بتواند فرض مثال در جوار دیوان جانان جان حافظ و سعدی کمدی الهی Dante Alighieri را بخورد و بخواند، و همانطور که در پروشگاه پارسی نیاز به زیست دارد به پرورشگاه حیات ادبیات جهان رفته و بیآموزد!

البته شاید نگاه بنده به عنوان فردی که زبان مادری‌اش پارسی نیست و از کشوری دیگرست وجه غلطی داشته باشد اما بد نیست به این عرض تأمل شود که جهان یک زبان برای شعر ندارد و بد نیست گاهی از شعار پرهیز و خرافه را دور بیندازیم و از این نگاه دست برداشته شود که بهتر از شعر شاعران ایرانی وجود نداشته و ندارد و نخواهد داشت!

به نظرم افرادی صاحب این نگاهند که یا با شعر جهان آشنایی اصلاً و اساساً ندارند یا زبان ناشناسند، یا دچار ترکیبات اضافی خرافگی‌اند یا پامنبری افراد ناآگاهند که خود محقق و پژوهشگر نه تنها نیستند بلکه بله قربان‌گو و مستعمرهٔ تراوشاتِ ذهنی غلط غلوط دیگرانند!

با سلام و عرض ادب و احترام

بنده تقریباً در سن نوزده سالگی وزن را آموختم و ابتدا غزل می سرودم بعد شعر نیمایی و سپید و شعر کوتاه را یاد گرفتم. اکثر مردم ایران به خاطر علاقه ای که به شعر کلاسیک و دین و مذهب و عشق و عرفان و اخلاق دارند که مضامین اشعار کلاسیک ما هستند به شعر علاقه دارند. جنبه علاقه من به شعر نیز از همین مضامین زیبای شعر فارسی شروع شد واقعیت حتی در اشعار سپید خود نیز نمی توان تاثیر مضامین والای شعر کلاسیک را نادیده بگیرم و بیشتر سعی می کنم الهام بخش اشعارم باشد این مضامین.

اما در خصوص وزن به زعم بنده حقیر که از پنج سال پیش در تلاش هستم وزن دیگری را احیاء نمایم که اشعار کهن فارسی به آن شیوه سروده شده است. اما متاسفانه در این پنج سال هنوز نتوانسته به موفقیتی برسم. به نظر می رسد جای تکیه در واژگان و محل سکون که خود می تواند تداعی وزن نماید و همچنین نحوه تند خوانی و کندخوانی هجاها می تواند محل تحقیق قرار بگیرد. هر زبانی ظرفیت های خاص خود را دارد. برای مثال زبان چینی به گونه ای است که وزن اشعارشون مبتنی بر زیری و بمی هجاها است. در بعضی از زبان ها شمارش ها را ملاک قرار می دهند. وزن عروض علاوه کمی است یعنی کوتاهی و بلندی هجاها مورد مطالعه قرار گرفته است. در علم موسیقی به چهار ویژگی اصوات توجه می شود. بسامد، دامنه، طول موج و شدت صوت. در خط موسیقی، محل ریتم، زیری و بمی صداها، ترتیب نت ها و سکوت ها و غیره مشخص شده است. اگر هدف وزن در اشعار ایجاد موسیقایی بوده است، هر کدام از این عوامل در موسیقایی اشعار تاثیرگذار است که تقریباً این مباحث مهجور مانده است.

زبان موسیقی یک زبان جهانی است فرقی ندارد در کدام نقطه از جهان ایستاده باشی، وقتی موسیقی نواخته می شود هر فردی که موسیقی را بشنود می تواند از شنیدن آن لذت ببرد. شما ببینید ما در موسیقی حتی بتهوون را داریم که ناشنوا است. این موسیقی را که یک فرد ناشناس می نوازد انسان های زیادی را به وجد آورده است. یا مثلاً وقتی قرآن را قاریان خوانده اند، حتی ذکر شده است از صدای خوش قرآن حتی افرادی که عربی نمی دانسته اند به اسلام گرویده اند. موسیقی یک چنین کارکردی دارد. البته بنده حقیر در موسیقی سررشته ندارم مثال می زنم برای اینکه مسئله به ذهن تقریب پیدا کند. خب چنین علم و دانش قطعاً ستوده است. اما این هم یک مسئله است که ما روی موضوعات تا چه اندازه تعصب به خرج دهیم. در بعضی از موضوعات مرگ انسانی را با انکار موضوعی مشاهده می کنیم. برای مثال گالیله را به خاطر اینکه گفت زمین گرد است و به دور خورشید می چرخد سوازندند. تعصب چنین خصلتی دارد. مادامی که نسبت به موضوعی انسان متعصب شود، آن نظرات مخالف را برنمی تابد. حالا آن نظرات شاید خیلی هم مخالف نباشد اما جنبه اختلاف در ذهن فردی که تعصب به موضوعی داشته باشد خیلی بزرگ جلوه می کند. حالا مثلاً نحوه نمایش وزن عروض با صفر و یک. این را فیثاغورث فکر می کنم خیلی سال قبل گفته بود که جهان را ریاضیات تشکیل می دهد حتی فلاسفه بزرگی چون افلاطون هم پذیرفته اند در علم موسیقی نیز همین ریاضیات را داریم. بنابراین چرا اینقدر تعصب؟

حالا بماند کیفیت زبان فارسی اساساً ساختار زبان فارسی و نحوه تشکیل واژگان پیوندی است درحالی که زبان عربی نحوه ساخت واژگان ریشه ای است. در زبان عربی فقط هجای کوتاه و بلند داریم و هجای کشیده نداریم مگر هنگام وقف در پایان مصراع. چون اساساً در زبان عربی التقای ساکنین ممنوع است. اما در زبان فارسی هجای کشیده داریم و حتی هجای کوتاه را بنا به اختیار اشباع تبدیل به هجای بلند می کنیم. وزن عروض مخصوص شعر عرب بوده است. البته خیلی مزیت ها دارد. مزیت هایش را نباید انکار کرد. اما ما این وزن را آورده ایم در زبان فارسی، قواعد را تغییر داده ایم باز هم مشکل سرودن حل نشده است کمیت هجاها را تغییر داده ایم اختیارات تعریف کرده ایم و الی آخر. در حالی که سلامت زبان فارسی خیلی برایمان مهم بوده است اما از این تعصب بر زبان فارسی کوتاه آمده ایم تا در شعر به موسیقایی برسیم. حالا نعوذ بالله خط قران که نیست. این همه گونه و سبک و قالب شعری برای چه بوجود آمده است؟ برای اینکه یک گونه ی شعر نمی تواند پاسخگوی تمام سلایق و تمام نیازهای تمام انسان ها باشد. این تنوع ها برای این بوجود آمده است که آن عزیزی که دوست دارد غزل بگوید غزل بگوید آن عزیزی که دوست دارد سپید بسراید سپید بسراید. آن عزیزی که دوست دارد نیمایی بسراید نیمایی بسراید. مشکل زمانی است که سپیدسرا، کلاسیک سرا انکار می کند و کلاسیک سرا، سپیدسرا را منکر می شود.

متشکرم از مطالعه.
تابنده باشید به مهر

درودبرشما پیام جان عزیزمممممم دوستتتتتتتتتتتتتتتدارم عزیزدلم بسیار مطالب مهمی نوشتيد احسنت برشما 🪻🪻🪻🪻🪻🪻🪻🪻🪻🪻
💙💙💙💙💙💙💙💙
🩵🩵🩵🩵🩵🩵🩵
💐💐💐💐💐💐
🌼🌼🌼🌼
💟💟💟
❤️❤️
❤️خدا قوت بهت میگم دوستتتتتتتتتتتتتتتدارم عزیزدلم

درود

درود

با تشکر از تمام اساتید و بزرگوارانی که مطلب مرقوم می فرمایند یا ابراز محبت میکنند ،برای اینکه عزیزی را از قلم نیاندازم جمعی تشکر میکنم و جون قصدم ارتقای سواد خودم در کوران نظرات مطرح شده است ترجیحا شنونده و خواننده نظرات هستم .بزرگانی که نظر خود را ابراز می فرمایند منت بر بنده میگذارند و از ایشان بصورت ویژه تشکر میکنم.

درود بر شما جناب مفخم ارجمند🌼🪷🪷

عارضم خدمت شما که زبان فارسی اساسا چون زبان اهنگین و زیبا گویشیست یکی از پنج زبان خوش آوای جهان می باشد.
ابتدا اشعار فارسی فاقد وزن عروضی بوده و سپس تمام اشعار کلاسیک در قالبهای مختلف در مقام وزن عروضی قرار گرفته است.

متاسفانه اوزان عروضی امروزه روز باعث شده که اشعار از حالت جوششی به کوششی و مهندسی سازی روی اورده است که بسیاری از اشعار فاقد زیبایی و طراوت است چون دست شاعر کاملا بسته است.

از منظر بنده اشعار سنتی اگر بر ملودی و موسیقی بنشیند زیبایی ها و جلوه های زیادی را خواهیم داشت همانند اشعاری که توسط خوانندگان سنتی ایران خوانده شده و توسط مردم زمزمه میشود.
در غیر این صورت استقبال از اشعار نو و ترانه و تصنیف به مراتب در جامعه بیشتر از کلاسیک است.
موفق و بهروز بمانید🪷🌼🌼🌱☄️🌟