پست های وبلاگ

کودک همسری امری عادی نیست

‏مقام معظم رهبری در دیدار با زنان هرمزگان به تاریخ ۲۹ بهمن سال ۷۶
«واداشتن دختران كم سن و سال به ازدواج، حركتى در جهت تضعيف زن و ناديده گرفتن حقوق اوست و قانون بايد با آن مقابله كند و زنان نيز با آگاهى، هوشيارى و رشد و معرفت خود در مقابل اين گونه تعديات بايستند.»

انتشار فیلم خصوصی از ازدواج فاطیما دختر یازده ساله با میلاد جوان بیست و دوساله واکنش زیادی در شبکه های مجازی داشت.
سرعت انتشار اخبار مرتبط با آن فیلم چندان بالا بود که قدرت تجزیه و تحلیل را از خوانندگان بگیرد.
ابتدا فیلم مراسم ساده و روستایی یک خانواده منتشر شد لباس محلی عروس یازده ساله ،چهره کودکانه عروس و داماد جوان ،احساسات کاربران شبکه های مجازی را برانگیخت به فاصله چند روز اعلام شد دادگستری کهکیلویه و بویر احمد به موضوع ازدواج این کودک یازده ساله ورود کرد و عقد ابطال گردید.
در همین فاصله از تشکیل پرونده قضایی جهت بررسی انتشار عکس و فیلم خصوصی مراسم عروسی کودک یازده ساله خبر دادند .
در این اثنا با خبر شدیم مردم اهالی بهمنی روستایی که فیلم عروسی مذبور منتشر شده بود اعلام کردند ازدواج درسن یازده سالگی در این روستا امری عادی است و پس از ماه محرم و صفر فاطیما و میلاد مجدد عقد می کنند.
این کل ماجرا تا این لحظه است از این ساعت به بعد ممکن است اتفاقات غریب دیگری در شبکه های اجتماعی در واکنش به آن ازدواج رخ دهد .
نکته جالب در این ماجرا آخرین خبر منتشر شده است که مردم روستای بهمنی می گویند ازدواج دختریازده ساله امری عادی است . یعنی در این روستا دختران در مدارس ابتدایی متاهل هستند یا در تدارک ازدواج زود هنگام که به قول اهالی روستا امری عادی است اگر چنین باشد نتیجه می گیریم دختران بیست و دوسه ساله این روستا که هم سن داماد فیلم منتشر شده هستند باید یا مادربزرگ باشند یا دست کم در تدارک ازدواج دختران ده یازده ساله خود باشند .
براستی چه کسی مسئول بررسی صحت و سقم این قضایاست آیا در گوشه ای از ایران روستایی است که ازدواج کوکان امری عادی است ؟ سوال دیگر این است که تحصیل در مقطع ابتدایی اگر اجباری است، چنین کودکانی چگونه ضمن تحصیل ازدواج می کنند و آیا برآوردن دو انتظار یعنی تحصیل و مسائل مربوط به امور زناشویی به طور همزمان برای کودک یازده ساله ممکن است؟
چندی است نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی لایحه ای را در مجلس طرح کرده اند که درصدد است ازدواج زیر سیزده سال برای دختران را ممنوع کند خانم طیبه سیاوشی در خصوص این طرح در حساب توئیتری خود نوشت:
‏
"مجدداً، تصویر طرح افزایش حداقل سن ازدواج، برای رصد و پیگیری بهتر و ادعای توأم با دقت، پیوست می‌شود. به امید آنکه موافقان ‎#ازدواج_کودکان زیر ۱۳ سال، دست از تحریفِ این طرح و ادعای مخالف ما با ازدواج نوجوانان زیر ۱۸ سال بردارند. تحریفی که ۵ سال اختلاف سنی را کتمان می‌کند! به نظر می رسد نمایندگان مخالف ازدواج کودکان راه درازی در پیش دارند .هرچند کودک همسری مختص ایران نیست و آمارها نشان می دهد
‏هر ۲ثانیه در جهان یک دختربچه مجبور به ازدواج می‌شود. ایران یکی از ۱۰۰کشوری است که ازدواج دختران زیر ۱۸سال در آن قانونی است.
همچنین خانم سیاوشی در توئیتی دیگر اعلام می کند از ازدواج دختر یازده ساله سیرجانی با پسر بیست و سه ساله جلوگیری شد .

"‏در گفت‌وگویی که با مشاور زنان استانداری کرمان داشتم و با پیگیری‌های فرماندار سیرجان و اقدام دادستان، ازدواج دختربچهٔ ۱۰ساله با مرد ۲۳ساله، متوقف شد.
خوشبختانه، از این مورد با رسانه‌ای‌شدن جلوگیری شد. اما بدون ممنوعیت قانونی کودک‌همسری، همچنان با موارد دیگر مواجه خواهیم بود."
این در حالی است که امروز شاهد انتشار فیلم ازدواج دختر یازده ساله بهمنی هستیم . آیا اتفاقات اخیر را می توان گامی به جلو نامید در صورتی که اهالی روستای بهمنی این ازدواج را امری عادی می پندارند ؟
آیا ابتدا نباید پرسید قانون الزام آورتر است یا عرف ؟
جایگاه آموزش خانواده کجاست؟ جایگاه فرهنگ و سبک زندگی کجاست؟ چرا مسائل ریز و درشت فرهنگی و تربیتی در کشور به سادگی به مسئله ای لاینحل تبدیل می گردد؟
خانم سیاوشی در این مورد می گوید:
‏حین بازدید از روستاهای نیشابور، آرزو داشتم مخالفان طرح کودک‌همسری به این روستاها و مناطق دورافتاده سفر می‌کردند و با این بخش از مردم محروم و مشکلات بی‌شمارشان، بیشتر آشنا می‌شدند تا شاید یک پدیده اجتماعی را با سیاسی‌کردن و دوقطبی‌سازی، پیچیده و معطل نکنند!

از منظر دیگر می بینیم مسئله کودک همسری بعنوان یک پدیده ضداجتماعی مطرح می شود اما در نهایت ،رقابت سیاسی موافقان و مخالفان آن را به مسئله ی پیچیده ی نظام در بازی سیاسی در رقیب تبدیل می کند .
در نگاهی دیگر در عکس های منتشر شده از ازدواج دختر یازده ی بهمنی،نکته ای حائز اهمیت، تضاد آشکار سنت و مدرنیته است در یکی از عکس های سلفی داماد جوان موبایل در درست درحال گرفتن عکس سلفی مشاهده می شود در این تصویر عروس ،با چهره ای کودکانه به دوربین چشم دوخته است موبایل نمایانگر یکی از مظاهر زندگی مدرن امروز است و در این قالب تصویر زوجی را می بینیم که هیچ سنخیتی با هم ندارند . تصویر پارادوکس آشکار جدال مدرنیته و سنت است .
شکاف عمیق زندگی سنتی در مقابله با زندگی مدرنیته روز به روز آشکارتر می گردد اما از بد حادثه در این جدال نوعروس داستان ما همچنان در گره کور سنت اسیر است و در نگاه دنیای مردسالار امروز این مردان هستند که قادرند تار و پود سنت را بشکافند .و بین سنت و زندگی مدرن پل ببندند
پرسش اساسی این است؛ آیا دختران محصور در قوانین دست و پا گیر عرف و سنت نیز چنین امکانی را دارند؟