به نام خداوند بخشنده و مهربان
حسین(ع)را بیشتر بشناسیم!!!
قسمت سوم(۱)
دیدگاهها درباره ی اهداف قیام امام حسین ع
دیدگاهها و اقوال مختلف در خصوص تبیین قیام امام حسین ع ارائه شده است که در حقیقت به چهار نظریه بر می گردد:
۱-نظریه شهادت طلبی:
از شهادت طلبی امام چهار تفسیر صورت پذیرفته است و هر کدام قائلانی دارد:
الف:شهادت تکلیفی:گروهی قیام امام حسین ع را تکلیف شخصی بر اساس دستوری خصوصی می دانند که طبق برنامه ای از پیش تعیین شده،امام مأمور به آن بود(قیام امام حسین ع طراحی غیبی داشته و امام مأمور به اجرای آن بوده)
ب:شهادت فدیه ای:این نوع شهادت به نظریه ی مسیحیان درباره ی مصلوب شدن عیسی ع بی شباهت نیست،یعنی همانگونه که عیسی تن به صلیب داد تا فدای گناهان انسانها و مانع مجازات آنها شود، امام حسین ع نیز به شهادت رسید تا گناهان امت را بشوید و شفیعشان شود.
ج:شهادت سیاسی:مشهور ترین تفسیر از اهداف امام حسین ع شهادت سیاسی است.این تفسیر در واقع تحلیلی سیاسی از قیام امام حسین ع است.پس از آن که مسلمانان در عصر حاضر به اسلام سیاسی رسیدند و ابعاد سیاسی دین در نگاه آنان برجسته شد این تفسیر از درون آن استخراج گردید.
د:شهادت اسطوره ای:برخی از نویسندگان معاصر بر این عقیده اند که شهادت امام حسین ع را نباید امری سیاسی دید و از حالت اسطورهای و راز و رمز داریش خارج کرد تا دایره ی تأثیر گذاریش تنها به گروهی اندک محدود گردد،بلکه باید آن را اسطورهای دید تا تأثیر گذاریش از زمان خطی متناهی به دایره ی زمان حلقوی نا متناهی برگردد.
۲-نظریه ی تشکیل حکومت:برخی بر این عقیده بودند که امام حسین ع برای تشکیل حکومت قیام کرد.اینان چنین باور دارند که امام حسین ع نخست برای امتناع از بیعت با یزید بن معاویه از مدینه به سوی مکه حرکت کرد و آنگاه که مسلم بن عقیل حمایت مردم کوفه را به وی گزارش داد به قصد تشکیل حکومت و احیای سنت پیامبر به سوی کوفه حرکت کرد.
۳-نظریه ی حفظ جان:یکی از نویسندگان معاصر هدف امام را چنین تشریح می کند:بیرون آمدن امام از مدینه به مکه و از مکه به طرف عراق برای حفظ جان بوده نه خروج و قیام و نه جنگ با دشمن و نه تشکیل حکومت.
۴-نظریه ی جمع:این نظریه در صدد سازگاری دادن نظریه ی شهادت طلبی و نظریه ی تشکیل حکومت است.در این زمینه سه صورت و سه رأی شکل گرفته است:
الف:مرحله ای کردن قصد: از برخی نوشته های استاد مطهری بر می آید که وی هدف امام حسین ع را مرحله ای می داند که در مرحله ی نخست قصد تشکیل حکومت داشت ولی پس از رسیدن خبر کشته شدن مسلم به امام،قصد او شهادت بود.
ب:قصد مستقیم و غیرمستقیم:علامه عسکری بر این عقیده است که امام قصد شهادت کرد اما می خواست که مردم علیه حکومت یزید قیام مسلحانه کنند.
ج:تشکیل حکومت با علم به شهادت:آیت الله رضا استادی می نویسد:ما نمی گوییم امام به قصد کشته شدن رفت،بلکه می گوییم با علم به اینکه کشته میشود رفت،اما علی الظاهر طبق دعوت اهل کوفه برای تشکیل حکومت رفت.
ادامه دارد....
منبع:کتاب منظومه ی عاشورا شاعر و پژوهشگر استاد امید مجد