كلمه «امام» و جمع آن «ائمّه» مجموعاً دوازده بار در قرآن به كار رفته كه هفت بار آن به صورت مفرد آمده و پنج بار به شكل جمع؛ بهر جهت این واژه در قرآن در معانی زیر به كار رفته است:
1. لوح محفوظ (1 بار)؛ «وَ كُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ» (1).
«و هر چیزی را در كارنامهای روشن برشمردیم».
2. جاده و راه (1 بار)؛ «وَ إِنَّهُما لَبِإِمامٍ مُبِینٍ» (2).
«و آن دو (شهر، اكنون) بر سر راهی آشكار است».
3. تورات یا كتاب و پیشوا (2 بار)؛ «وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى إِماماً وَ رَحْمَهً» (3).
«پیش از وی (نیز) كتاب موسی راهبر و مایه رحمت بوده است».
4. پیشوایان الهی و صالح (5 بار)؛ «قالَ إِنِّی جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً» (4).
«فرمود: من تو را پیشوای مردم قراردادم».
«وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا» (5).
«و آنان را پیشوایانی قرار دادیم كه به فرمان ما هدایت میكردند».
5. پیشوایان كفر و ضلالت (2 بار)؛ «فَقاتِلُوا أَئِمَّهَ الْكُفْرِ» (6).
«پس با پیشوایان كفر بجنگید».
6. مفهوم جامعی كه پیشوایان هدایت و ضلالت را هر دو شامل میشود (1 مورد)؛ «یَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ» (7).
«یاد كن روزی را كه هر گروهی را با پیشوایان فرا میخوانیم».
منابع :
1- یس/ 12
2 - حجر/ 79
3- احقاف/ 12، هود/ 17
4-بقره/ 124
5- انبیاء/ 73، فرقان/ 74، قصص/ 50، سجده/ 24
6- توبه/ 12 و قصص/ 41
7- اسراء/ 71
نوشته شده در تاریخ دوشنبه 2 اسفند 1389 توسط علی قربانی