در معرض فروپاشی

چه کردی شاعر

این بار نه تنها قصد نقد و نظر ندارم بلکه فقط نیتم حمد و ستایش اثر و صاحب اثر است.
جناب مهدی خان صادقی مود، طبعتان جوشان، سرتان بلند و دمتان گرم

اغلب شعرهای مهدی صادقی مود را که می خوانی، سیر نمی شوی دوباره برمیگردی و از ابتدا شروع می کنی. نجویده قورت می دهی واژه هایش را، ترکیب هایش را، مصرع ها و بیت هایش را. چه رازی نهفته است در اشعار این شاعر که اینگونه بی تاب می کند عاشقان شعر را.

اما تمایز اشعار مهدی صادقی مود
شاعر خوب می داند که شعر برای تاختن، وزن و قافیه برای باختن، و روزگار روزگاری نیست که به شعر به چشم سلاح ( گرم یا سرد ) نگاه کرد.

شاعر نفس شعر را با طبعش دریافته. تکیه گاهی که همه دارندش ولی تکیه زدن به آن کار هر کسی نیست. شناخت طبع، دخالت آن در آفرینش شعر و خروجی می شود این شعری که از این شاعر خواندیم.

بی تردید وقتی فردی طبعش را شناخت و دخالت آن را در خلق شعر از زبانش یافت دیگر می شود شاعر خواندش. آنجاست که شاعر از دروازه کارگاه نقاشی فرشچیان وارد می شود، گریزی به تن لباس ژاندارم می زند و آدم را به تداعی خاطرات ( غلام ژاندارم ) می برد. بی مکث و سریع تر از آن که مخاطب بتواند دست و پایی بزند در حکایت تاریخی ابابیل و نجاشی غرق می شود و در بیت چهارم دقیقا سوزش پوستش را در زیر بند آرایشگر ناشی احساس می کند.

اگر این را اعجاز طبع شاعر نخوانیم، چه بگوییم که با این سرعت دست تردستان را از پشت می بنند و با خواندن چهار بیت چهار فضا را به ذهن مخاطب القا می کند که هیچ سنخیتی با هم ندارند ولی به قدری در کنار هم خوش نشسته اند که انگار مخاطب در حال دیدن مستندی است که می خواهد بداند به کجا خواهد بردش.

شاعر که خوب مخاطب شعرش را به دام کشیده تنفسی سه بیتی به ذهن مخاطب می دهد تا ضربه کاری اش را بزند.
اما تنفس سه بتی که مهدی صادقی مورد در این شعر به ذهن مخاطب می دهد نه تنها جهت دار است بلکه مخاطب را می برد به سویی که انگار دارد مقدمه رازی بزرگ را فاش می کند.

ست کردن کفپوش با کاشی در عین شرمساری ای که می تواند هر دلیلی داشته باشد، توصیر جوجه لات هایی که از اجدادشان فقط خالکوبی آن هم با روش تتوی امروزی را به ارث برده اند و دستمزدی که به جای مزد سر از چوبه دار درمی آرود، همگی نمادهایی هستند تا شاعر به بیت هدفش برسد:

سالمندم.. شبیه تهرانم.. با تلنگر به خاک می افتم
منِ روی گُسَل بزرگ شده... منِ در معرضِ فروپاشی...

شاعر در این بیت الغزل کاملا به موضوعی که می خواهد اشاره کند مسلط است. ریتم شعر آرامش می گیرد، تمامی هوایی که مخاطب از خواندن بیت ابتدایی شعر تا اینجا به ریه اش فرستاده، ناگهان با آرامشی خاص تخلیه می شود.

سالمندی جسمی و روحی پایتختی که با یک تلنگر آماده فرو ریختن است نه تنها در منظور شاعر به ساختمان ها اشاره می کند بلکه وجود مرکز تمرکز ( ق د ر ت ) هم شامل این تلنگر است که در قافیه فروپاشی نمود پیدا می کند.

به خاطر بعضی از مسائل ترجیحم این است که از زیاده گویی بیشتر از این بیت بگذرم و بروم سراغ مقطع.

طنز تلخ بیت مقطع به قدری تاثیرگذار است که باز هم به واسطه ی ملاحظاتی نمی توانم به شکل عیان تر به آن ورود کنم ولی فکر می کنم همین کافی باشد که شاعر با آوردن ترکیب آخر هفته ها و اضافه کردن آن با کنایه ی " اگر باشی " آن چه را می خواسته به زبان آورده بدون این که کسی بتواند یقه اش را بگیرد.

اما مهمترین نکته ای که باز هم یادآوری آن خالی از لطف نیست.

او ( شاعر – مهدی شادقی مود ) ثابت می کند

شعر سلاح نیست، شعر دیاپازونی است که با موج و صوتش
اذهان خاک گرفته، خموده و خاکستری را در تابعیت از قانون تشدید می لرزاند.

عزت زیاد
وحید سلیمی بنی
هفتم آبانماه 7 9 3 1