پست های وبلاگ

یک نکته اساسی این است که شاعری آموختنی نیست و به قول یکی از نویسندگان اگر این طور می بود بایست دانشکده های ادبیات بهترین شاعران و نویسندگان را تحویل می داد، اما نکاتی هستند که یک شاعر یا نویسنده در صورت دانستن آنها بهتر استعداد ذاتی خود را هدایت می کند و آثار بکرتر و شسته رفته تری خلق خواهد کرد. هدف حقیر آن است که پنجاه نکته که از منابع گوناگون  در طی این مدت شاعری دستگیرم شده است در دو قسمت ارائه کنم امیدوارم که مورد استفاده باشد و صواب آن نصیب پدر و مادرم گردد:
1-فوق العاده ترین کشفها زمانی اتفاق می افتد که وجود هنرمند لبریز از چیزی برای گفتن است، در این حالت او زبان رایج را برای بیان آن انتخاب می کند واین زبان در حین کاربرد از درون دگرگون می شود.(گفته ای از بوریس باسترناک شاعر روسی)
2-شاعر نباید به هنگام سرایش و آفرینش شعر از بیم عدم دریافت معنی مخاطبان نگران ابهام در شعر باشد.
3-اعتقاد به تعهد اجتماعی هنر خود یکی از عواملی است که شعر را از غرقه شدن در بحر بی معنایی محض باز می دارد و به تصویر حادثه ذهنی شاعر سامان می دهد.
4-شاعران راستین از پیش انتخاب موضوع نمی کنند و اساسا در لحظه سرایش به موضوعات خاص نمی اندیشند و شعر آنها در حقیقت سیلان ذهن آنهاست که در آنات آفرینش شعر در مسیر زبان جریان می یابد و بر کاغذ می آید و چون آمد خود چگونگی شکل درونی و بیرونی خود را نشان می دهد.
5-درجات حالات شاعر در هنگام لحظه سرایش مهم است، آفرینشی که حاصل حوصله ای فراخ تر و تخیلی نیرومند تر و دور پروازتر است شعر راستین است.
-شاعری که از واقعیت و زندگانی اجتماعی ببرد با سردی در ورطۀ عقیم بودن و بی حاصلی گرفتار خواهد شد.
7-وجه درونی شکل شعر یا ساخت شعر همان کیفیت ترکیب و هماهنگی عناصر تشکیل دهندۀ کل شعر است که در آغاز، پایان، گذرگاهها و پیوندگاهها، کیفیت ارتباط تصاویر و مفاهیم، هماهنگی کلمات و اشیاء با تصویر و مفهوم کلی نمودار گردد.(از کتاب تاریخ تحلیلی شعر نو)
8-از نکات مهم این است که شاعر حقیقی دید نو دارد و جهان را از زاویه تازه می نگرد و در قابهای ویژه می گیرد.
9-قدرت احضار کلمه یکی از عوامل اصلی در سرایش یک شعر بزرگ است.
10-شعر بایستی محصول ناب عواطف و احساسات واقعی شاعر باشد و نه محصول قصد و غرض ویژه ای به خاطر هدف خاصی(از کتاب سفر در مه)
11-شاعر باید دیر یا زود استقلال هنری خود را اعلام کند و تاثیر پذیری نداشته باشد(کتاب گزینه اشعار نصرت رحمانی.)
12-شعر با الهام  و اشراق سر و کار دارد. شاعر از اول تصمیم نمی گیرد که چه بگوید اما هدف عرضه اندیشه شاعرانه است(کتاب گزینه اشعار نصرت رحمانی)
13-شاعر واقعی به شهرت نمی اندیشد، می سراید تا آرام شود (کتاب گزینه اشعار نصرت رحمانی)
14-نیروی تخیل و استعداد شگرف در فضاسازی  و صحنه پردازی مناسب با موضوع و زبان در شعر لازم است( از کتاب سفر در مه)
15-در شعر موفق تصویرهای شعری از میان دیوانهای شعری دیگر گرفته نشده و تصویر ها کهنه و تکراری نیستند(از کتاب سفر در مه)
16-شاعر کسي است که به کشف مي پردازد، و طي مکاشفه اش به چيزهايي مي رسد که پيش از او ديگران نرسيده اند.
17-مستقيم گويي سطح ارزش شعر را پائين مي آورد.
18-يک شاعر همواره بايد خود را در کوران مسائل تازه قرار دهد، تا بتواند با زمان حرکت کند.(کتاب در جنگ باد، نصرت رحماني)
19-به نظر مي رسد که اين سخن غلط نيست که شاعر بايد 20000 بيت حفظ باشد تا شاعر بماند.
20- شاعر بايد به خواندن شعر فقط يک يا چند شاعر بسنده نکند تا اسير فضاي آن اشعار و کلمات و افعال و نحوه بيان و زبان آن شاعر نشود، بلکه اشعار متنوع شاعران گوناگون را بخواند.
۲۱-ملک الشعرا بهار می گوید:     فی المثل گر شاعری مهتر نباشد در منش

                                                     هرگز از اشعار او ناید نشان مهتری
۲۲-وقتی گوشه تازه ای از زندگی با عناصر تازه به شعر وارد شود همراه با خود لغت و اصطلاح تازه هم می آورد. و این کار اگر با بصیرت و بی تصنع صورت گیرد به وسعت و توانایی زبان می افزاید.(از کتاب بدعتها و بدایع نیما یوشیج تالیف مهدی اخوان ثالث)
۲۳-شعر محصول بیتابی آدم در لحظاتی است که شعور نبوت بر او پرتو انداخته است(از کتاب صدای حیرت بیدار گفتگوهای مهدی اخوان ثالث)
۲۴-وزن چیزی نیست که از خارج به شعر تحمیل شده. وزن باید همزاد و پیکره روحانی- جسمانی شعر باشد و شکل بروز و کالبد معنوی آن(از کتاب صدای حیرت بیدار گفتگوهای مهدی اخوان ثالث)
۲۵-شاعر نباید هوای جلوه گری و تسخیر و اینها را داشته باشد.(از کتاب صدای حیرت بیدار گفتگوهای مهدی اخوان ثالث)
گردآوری: مهندس سیاوش پورافشار سال 1376 سرپل ذهاب