خاطرات تلخ

سلام

و

چند روزی بود که در فکر نوشتن از نازک خیالی های محمد خوش بین بودم که شکر خدا این مجال امروز دست داد ؛

در خیالم خاطرات آن زمستان مانده است
جای پای رفتنت در آن خیابان مانده است
• انتخاب ردیف فعلی و قافیه ای مشهور که دست شاعر در یافتن کلمه بسیار باز است و دیگر آن که به سبب آهنگ درونی پنهان در سه آن پی در پی ؛ آن ( ضمیر اشاره ) زمست..ان ( قافیه ) و ( م..ان ) ردیف ، که دو تای از آن ها تا انتها تکرار می شود ، لطافتی خاص و خواستنی آفریده شده است .
• تکرار دو آن در یک بیت از نگاه من می تواند نقص باشد چرا که این چنین شاعری به سادگی می توانست آن دوم را جایگزینی برازنده تر بیابد .
• خیال ، خاطره ، خیابان ( واج آرایی )


بس که دستان جدایی دست سردم را فشرد
دستم از لمس دگر دستی، هراسان مانده است
• ترکیب استعاری دست جدایی
• تشخیص موجود در ترکیب فوق و نیز فعل فشردن
• تشخیص برای دستی که هراسان مانده است
• دگر دستی ؛ می توانست بسیار بهتر باشد


هیچ گنجشکی نمی فهمد زمان پر زدن
از چه ترسی شاخه ام این گونه لرزان مانده است
• گنجشک نفهم تشخیصی طناز
• تشبیه مضمر و البته ترکیبی شاعر به گنجشکی که در حال پریدن از روی شاخسار است .
• گنجشک ، شاخه ، پر زدن .. مراعات نظیر


بار دیگر اشک هایم بی قراری می کنند
بار دیگر گونه هایم زیر باران مانده است
• کل بیت درست همانند تابلوی نقاشی شاعری ست که دارد با غمی در دل و اشکی در گونه زیر باران خیس می خورد .
• تشبیه مضمر اشک و باران
• تشبیه مضمر گونه و زمین
• تشخیص برای اشکی که بی قراری می کند
• بی قراری کردن کنایه ای نو از فرایند رعد و برق و بارش باران


مثل ابراهیمم اما قصه ام برعکس اوست
کعبه ام از دست اسماعیل ویران مانده است
• تشبیهی که در ساختار شبیه تشبیه تفضیلی است ولی از آن جا که برای نوسازی یک تشبیه تکراری ، تفضیل به کار نرفته است نام اش را تفضیلی نمی توان گفت ولی علاوه بر آن که اتفاق نو شدن یک تصویر تکراری ( شباهت شخص به ابراهیم ) روی می دهد ، تصویری بسیار نوین در مصراع دوم آفریده می شود که علاوه بر تشبیهات مضمر و پنهانی قلب به کعبه و معشوق به اسماعیل کنایه ای طناز نیز شکل می گیرد .
• تشبیه مضمر قلب به کعبه
• تشبیه مضمر معشوق به اسماعیل
• از دست کسی ویران شدن دارای بار کنایی ست


« یاری اندر کس نمی بینیم یاران چه شد؟»
چارسویم دشنه های نارفیقان مانده است
• تضمین مصراعی بسیار زیبا و در عین حال بسیار متناسب
• چارسو ، دشنه ، رفیق مراعات نظیر
• کلمه ی چارسو نقش عجیبی این وسط دارد در تجسم این تصویر قاعدتاً اولین تصویر و برداشت چهار طرف شاعر به ذهن می رسد که به اغراق شاعرانه با نامردی آکنده شده است اما چارسو در کنار دشنه و رفیق به معنای دیگری نیز اشارت داد که همان بازارچه است که در ذهن مخاطب ایرانی قرابتی خاص با دشنه و رفیق دارد .


ای اجل! پیشم بمان، می ترسم از تنها شدن
در نفس هایم به قدر لمس تو جان مانده است
• مخاطبه ی اجل که باعث تشخیص است و از سویی دیگر باعث شگفتی چرا که ترسناک تر از اجل در جهان چیزی نیست که شاعر با خیالی شاعرانه تنهایی را از مرگ هم ترسناک تر را توصیف کرده است .
• تن ها ، نفس ، جان .. مراعات نظیری که به شرط ایهام تناسب در تن اتفاق می افتد .
• جان بخشی به نفس به عنوان موجودی مستقل که قادر به لمس کردن است
• جان مانده است کنایه است از توان زیستن که اساس آن بر مجاز جان در ازای روح و جسم ، استوار است .

بی تردید این غزل زیبا از ظرایف و ظرفیت هایی فراوان تر از آن چه که به سرعت و کوتاهی برشمردم برخوردار است به چشم و دل مخاطبان خوش می نشیند و به تمامی ادراک می گردد .