قالـــب شعری 5 ـــــــــــــ 6

5ــ دو بیــــــتی :
شعریست مشتمل بر دو بیت که اکثرا مصراع ســـــــــوم ان قافیه ندارد.
درونمایه ی عاشقانه و عارفانه دارد و در قدیم رایج ترین قالب در میان
روستاییان بود. بــــــــابا طاهر و فـــــایـز معرفترین شاعران ذو بیتی گو
بودند.
دو بـیـــــــــتــی وزن خاص دارد ( مفاعلین/ مفاعیلن / فعولـن
و از این نظر با رباعی فرق دارد.
و یــــــــــا در تشخیص دوبیتی با رباعی اینکه :
دوبیتی با یک هجای کـــوتاه و ربـــــــــاعی با هجای بلند شروع میشود.
مثـــــــــــــــال : دوبیــــــــــــــــتـــی
اگر صد تیر ناز از دلبر آید / مکن باور که اه از دل برآید ....فایزدشتستانی
ا / گر / صد/تی/ ر / نا / زز /دل / ب / را/ ید........
ا..... هجای کوتاه
................................................................................
مثـــــــــــال :ربـــــــــــــــــــــــــاعی
من درد تو را ز دست آسان ندهم ......
من / در/د / تُ / را / ز / دس/ ت / آ /سان/ ن / د/ هم
من ..... هجای بلند
..........................................................................................
قطـــــعه : شعریست حدا اقل در دوبیت معمولا مطلع ان مُصرّع
نیست. مصرع زوج ان هم قافیه اند. و قطعه اصولا پاره ایی از میان
یک قصیده است .
قطعه وحدت موضوعی دارد. اخلاقی تعلیمی اجتماعی مدح و هجو..
پروین اعتصامی قرن 14 معاصر/ انوری قرن 6 / و ابن یمین قرن 8 از قصیده
سرایان مشهورند.