قافیه و عروض

به نام یزدان سپهر
اجزای پدید آودنده ی کلمه :
1- واج
2- هجا ( بخش )
1- واج :
کوچکترین جز از اجزای زبان که غیر قابل تجزیه است.
واج شامل : مصوِّت ها و صامت ها می شود. مصوِّت ( حرکت) صامت ( حروف )
مصوت دو نوع داریم :
مصوّت های کوتاه که شامل : حرکت فتحه َ حرکت ضمه ُ حرکت کسره ِ
مصوت های بلند که شامل : ا و ی (از نظر امتداد دو برابر مصوت های کوتاه هستند یعنی دو تا حساب می شوند)
پس مصوت های بلند را در شمارش دو تا بحساب می آوریم .
مصوَت ها هیچگاه در اول کلمه نمی آیند و همیشه دومین حرف هر هجا هستند. مثال : د َ ر د
****
صامت ها : 23 تا هستند شامل : (ء ع) ب پ (ت ط )(ث ص س)ج چ (ح ه ) خ د (ذ ز ض ظ ) ر ژ ش (غ ق ) ف ک گ ل م ن و ی
صامت یعنی : حروف الفبا
علی ( 2 صامت دارد) ع ل
ناخن ( 3 صامت دارد ) ن خ ن
کلاس ( 3 صامت دارد ) ک ل س
تمرین :
- هر یک از کلمات زیر چند صامت دارد ؟
کتابخانه خدا روسری اسلام
یه مثال ذکر کنم : دفتر ( 2 مصوت دارد چون دو بخش است = د َ ف تَر ) و (4 صامت دارد = د ف ت ر )
نوجه : کلمه ی ( ابر ) شامل ( ء َ ب ر ) 4 واج دارد
ایران ( ء ی ی راا ن ) 7 واج دارد
آسمان ( ء ا ا س ِ م ا ا ن ) 9 واج دارد
اتوبان ( ء ضمه ت و و ب ا ا ن )9 واج دارد
آب (ء ا ا ب ) 4 واج دارد
از(ء َ ز) 3 واج دارد
تمرین :
-در کلمات زیر مصوت های کوتاه و بلند را مشخص نمایید :
اینترنت آسمان مداد دیوار
-واج های کلمات زیر را معلوم کنید ( مصوت , صامت )
خودکار عروض شب عیب