شاعر نابغه
محمد بن عزّالدین حسین(۹۵۳ق ـ۱۰۳۱ق) متخلص بهبهائیو معروف بهشیخ بهائیوبهاءالدین عاملی،فقیه،محدث،حکیمو ریاضیدانشیعهعصر صفویبود. شیخ بهائی بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینه‌های مختلف تالیف کرده است.جامع عباسیواربعیناز جمله آثار اوست. آثاری نیز در معماری بر جای گذاشته که منارجنباناصفهان، تقسیم زاینده‌رود اصفهان، گنبدمسجد امام اصفهانو نقشه حصارنجف، از آن جمله است. وی سفرهای بسیاری به نقاط مختلف دنیا کرد و سفر مشهوری نیز همراهشاه عباس صفویبا پای پیاده بهمشهدداشته است.
او مقامشیخ الاسلامیبالاترین منصب رسمی دینی در حکومتصفویهرا بر عهده داشت.
شيخ بهايی اشعار بسیاری به فارسی و عربی سروده است که بیشتر آنها در کتاب کشکول آمده است و مضامینی عرفانی دارد. کليات اشعار فارسی او شامل غزليات، مثنويات (نان و حلوا،شير و شکر،نان و پنير)، قطعات، رباعيات، مستزاد و مخمس توسط سعيد نفيسي در ۱۰۳ صفحه، اولین بار در ۱۳۱۶ش به چاپ رسيد.گفته شده این کلیات ناقص بوده و شامل کليه اشعار فارسی نبوده،اشعار عربی را ندارد و همچنین انتساب بعضی از اشعار آن به بهايی، جای ترديد دارد.گفته شده اشعار بهایی شباهت بسیاری به مثنوي جلا ل الدين بلخی دارد.
بهاءالدین عاملی در مثنوی فارسی شیر و شکر برای اولین بار در شعر فارسی، بحر «خَبَب»، رایج در اشعار عربی و نا آشنا در فارسی را به کار برده است.
نمونه اشعار:
تاکی به تمنای وصال تو یگانه
اشکم شود از هر مژه چون سیل روانه
خواهد به سر آید، شب هجران تو یانه؟
ای تیر غمت را دل عشاق نشانه
جمعی به تو مشغول و تو غایب ز میانه