شعرناب

منوچهر آریان پور نویسنده‌ی کاشانی

زنده‌یاد "منوچهر آریان‌پور کاشانی"، نویسنده، فرهنگ ‌نویس، مترجم و پژوهشگری بود که انگلیسی‌آموزان و مترجمان ایرانی بیش از پنج دهه از دستاوردهای علمی‌اش بهره‌مند بوده‌اند.
او در ۷ شهریور ماه ۱۳۰۸ خورشیدی در کاشان، به‌دنیا آمد. از دبیرستان البرز دیپلم گرفت و در مقطع کارشناسی در رشتۀ زبان‌آموزی در دانشگاه تهران تحصیل کرد. کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه کلرادو در رشتۀ ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی پشت سر گذاشت. از همین دانشگاه موفق به دریافت مدرک دکتری در رشتۀ ادبیات انگلیسی (سده‌های ۱۶ و ۱۷) شد. در سال ۱۳۳۷ به ایران بازگشت و استادیار دانش‌سرای عالی شد. در سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۳ نیز در دانشگاه بوناویسا تدریس کرد. چندین سال سرپرستی مدرسۀ عالی ترجمه را برعهده داشت که پدرش، "عباس آریان‌پور کاشانی"، آن را بنیان گذاشته بود. به‌جز ایران و آمریکا، در اسپانیا و ژاپن نیز زبان انگلیسی آموزش داد.
منوچهر آریان‌پور در جوانی و میان‌سالی به‌همراه پدر مجموعه‌فرهنگ‌های دوزبانه‌ای را تألیف کرد که انتشارات امیرکبیر آن‌ها را منتشر می‌کرد. این فرهنگ‌ها عبارت بودند از فرهنگ کامل انگلیسی ـ فارسی (پنج جلد)، فرهنگ دانشگاهی (دو جلد)، فرهنگ فشردۀ انگلیسی ـ فارسی، فرهنگ جیبی انگلیسی ـ فارسی، فرهنگ فشردۀ فارسی ـ انگلیسی، و فرهنگ جیبی فارسی ـ انگلیسی. شمار صفحه‌های این فرهنگ‌ها روی‌هم‌رفته حدود ۱۴۰۰۰ صفحه بود.
پس از انقلاب مدرسۀ عالی ترجمه مصادره شد و به دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی تغییر ماهیت داد. عباس آریان‌پور نیز ممنوع‌المعامله شد و به آمریکا رفت. مدیران انتشارات امیرکبیر نیز به‌بهانۀ ممنوع‌المعامله شدن عباس آریان‌پور، هنگام بازچاپ فرهنگ‌های آریان‌پور، از پرداخت حق‌التألیف به عباس و منوچهر آریان‌پور خودداری کردند. عباس آریان‌پور در تاریخ ۶ شهریور ۱۳۶۴ در کالیفرنیا درگذشت.
منوچهر آریان‌پور در سال ۱۹۹۵ بازنشسته شد و در سن‌دیه‌گو اقامت گزید و سرانجام در ششم دی‌ماه ۱۴۰۰ در ۹۲ سالگی درگذشت.
منوچهر آریان‌پور در سال ۱۳۷۸ کل اموال موروثی خاندان آریان‌پور کاشانی را به دانشگاه کاشان هدیه کرد. او همچنین علاوه بر این‌ حق ‌تألیف کتاب‌های خود را پس از مرگ به این دانشگاه واگذار کرده بود.
▪کتاب‌شناسی:
- مجموعه کتاب‌های فرهنگ پیشرو آریان‌پور مشتمل بر فرهنگ‌های هفت جلدی انگلیسی به فارسی، چهار جلدی فارسی به انگلیسی، دو جلدی گسترده، یک جلدی فراگیر، همراه و همسفر و هدیه
- فرهنگ فارسی آموز پیشرو آریان‌پور
- فرهنگ زود آموز پیشرو آریان‌پور
- فرهنگ دبیرستانی پیشرو آریان‌پور
- راهنمای واژه‌سازی پیشرو آریان‌پور
- دستور زبان و آیین نگارش انگلیسی پیشرو آریان‌پور
- واژه‌های فارسی در زبان انگلیسی (سیری در واج ریشه‌شناسی)
- فرهنگ بزرگ یک جلدی فارسی به فارسی پیشرو آریان‌پور
- فرهنگ ریشه‌های هندواروپایی زبان فارسی
- رباعیات عمر خیام (ترجمه)، با همکاری عباس آریان‌پور کاشانی، ۹۴ صفحه، ۱۳۵۰، مدرسۀ عالی ترجمه
- ت‍ران‍ه‌ه‍ای‌ م‍ل‍ی‌ ای‍ران‌، ت‍رج‍م‍ۀ م‍ن‍ظوم‌ ب‍ه ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌، با همکاری ع‍ب‍اس‌ آری‍ان‌پ‍ور ک‍اش‍ان‍ی‌، گ‍ردآوری‌ م‍ت‍ن‌ ف‍ارس‍ی‌ ترانه‌ها: پ‍روی‍ز ن‍ی‍ل‍وف‍ری‌، ۷۳۸ صفحه، ۱۳۵۰، مدرسۀ عالی ترجمه
- ن‍ف‍وذ ع‍ق‍ای‍د آری‍ائی‌ در دی‍ن‌ ی‍ه‍ود و م‍س‍ی‍ح‍ی‍ت‌، با همکاری عباس آریان‌پور کاشانی، ۵۹ صفحه، ۱۳۵۲، مدرسۀ عالی ترجمه
- دس‍ت‍ور زب‍ان‌ و آیی‍ن‌ ن‍گ‍ارش‌ ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌ پ‍ی‍ش‍رو آری‍ان‌پ‍ور، ۳۷۷ صفحه، ۱۳۸۰، جهان‌رایانه
- فرهنگ ریشه‌های هندواروپایی زبان فارسی، ۵۴۵ صفحه، ۱۳۸۴، جهاد دانشگاهی واحد اصفهان
- راهنمای واژه‌سازی پیشرو آریان‌پور: فهرست وندهای انگلیسی همراه با برابرهای فارسی آن‌ها، ۷۸۳ صفحه، ۱۳۸۹، جهان‌رایانه
- واژه‌های فارسی در زبان انگلیسی: سیری در واج ‌ریشه‌شناسی، ۳۳۶ صفحه، ۱۳۹۳، جهان‌رایانه
و...
گردآوری و نگارش:
#لیلا_طیبی (رها)


0