سه گلشن، قالبی شعری با ساختاری مهندسی

سه گلشن، قالب تازه ای در شعر پارسی ست که دست کم با یک مصراع یا لَخت شروع می شود و با چند یا چندین مصراع یا لَخت با حداکثر تنوع پذیری در شکل های قافیه یا حتی بدون قافیه ادامه می یابد و با یک یا چند مصراع یا لَخت به پایان می رسد.
در میان قالب های شعر پارسی، تنها سه گلشن است که آشکارا در ساختارِ کلیشه ایِ خود، آغاز، میانه(بدنه و متن) و پایان را داراست.
هیچ قالب دیگری در شعر پارسی، این گونه آشکارا و در خودِ ساختارِ کلیشه ای اش دارای این چنین نظم دقیقی نیست و از این منظر، قصیده – که دارای تشبیب و تخلص و مدح و دعای جاودانگی ست-
تا حدودی به سه گلشن، شباهت پیدا می کند؛ اما باید توجه داشت که اولا این ویژگی قصیده، در لایه ی معنایی آن است و آشکارا در ساختار کلیشه ای قالب نیست و از این نظر، آن قدر که سه گلشن، کار شاعر و مخاطب خود را آسان می کند، قصیده، چنین امتیازی ندارد. دوم این که این ویژگی قصیده، امروزه چندان رواجی ندارد و تقریبا از یاد رفته است.
خلاصه: سه گلشن، تنها قالب شعر پارسی ست که آشکارا در ساختار کلیشه ای خودش دارای آغازگر، متن و پایانبخش است و از این منظر، ساختار مهندسی کاملا منظمی دارد.