بررسی اجمالی شعرگفتار(بخش اول)

درآغازبایدبه سابقه زبان گفتاردرشعرسنتی ونومعاصررفت ودید
آیاچنین موجودی مسبوق به سابقه است یانه!دراین مورد تظرات
یکسان نیست.بعضی سابقه آن رابه گات های اوستا می برند .برخی به آغازشعردرزبان فارسی.آنچه درتاریخ ادبی ایران برجسته ودرخشان است هماناعصرمشروطیت است که درهمه تاریخ ایران بی نظیراست.دراین دوره شاعران برای نوآوری ومبارزه باسنت وایجادتغییردرشعر به کاربردزبان محاوره ای عامه
مردم اقدام کردند تاباخواننده رابطه نزدیک وتاثیرگذارداشته باشند .این موج ساده گرایی وتوجه به زبان گفتار درهمه مشروطیت وهمه شاعران نفوذداشت.بعدازآن باایجاداصلاحات نیماکه به انقلابی می ماند این روندرو به تزاید نهاد طوری که کم شاعرمعاصرمی توان یافت که به ظرفیت زبان معیارگفتاربی تفاوت باشد.برای فهم بهترشاهدی ازآثار شاعران می آوریم
۱)تاچندکشی نعره که قانون خداکو؟ گوش شنواکو؟
آنکس که دهد گوش به عرض فقراکو؟ گوش شنوا کو
سیداشرف الدین قزوینی گیلانی"
۲)سیل روان عاقبت زسیربماند//شعرروان هیچ ایستگاه ندارد
"ایرج میرزا"
۳)هروقت زآشیانه خودیادمی کنم/نفرین به خانواده صیاد میکنم/ عارف قزوینی
۴)ای مصدق که مرد مردی تو/ با دد ودیو درنبردی تو
"فروزان فر"
ازاثرشاعران نیمایی وبه بعد
۵)خسته شدم تف تف عجب زندگی سگی/بگیربتمرگ وبمیر!/
خواب،خواب/پرهایت راروی پلک هایم فروکش/ای خواهرمرگ/
برتوپناه اززندگی./ "تندرکیا"
۶)یه شب مهتاب/ماه میادتوخواب/منومی بره/
احمدشاملو: شبانه ها
۷)درکوچه بادمیآید/درکوچه بادمیآید/ومن به جفت گیری گلها
می اندیشم/به غنچه هایی باساق های لاغرکم خون
فروغ فرخزاد: ایمان بیاوریم به آغازفصل سرد
آنچه درهمه ی این اشعارمشترک است .سادگی بیان ودوری ازپیچیده گی های تصاویرمصنوعی شعرسنتی است که شعررااز
نفس انداخته بود ومخاطبان این اشعاررادرنمی یافتند.هرچه جلو
می آیم کاربردویژگی های زبان گفتاری درآثارشاعران بیشترو
آگاهانه می شود.بعبارتی اگرآثارشاعران معاصرراورق بزنیم
درمی یابیم اکثریت اززبان گفتارسودبرده اند.
شاملودرمصاحبه بامجله پیک جوان عنوان می کند:من درخصوص زبان گفتاروفرهنگ فولکلورموادزیادی گرد آورده ام ترانه،تصنیف،چیستان،اورادواذکار ولی وقتی برای بررسی
انتقادی پیدانکردم.
درمیان شاعران معاصرفروغ فرخزاد بطورمدون به شعرگفتار
پرداخته.سیدعلی صالحی دراین باره می گوید
فروغ فرخزاد بدون اینکه جریان رانام گذاری وتجزیه وتحلیل کندناب ترین شعرهای گفتارراسرود"
ودرخصوص رسیدنش به این شعرمی گوید:
بعدازدهه چهل گرایشی که به زبان ارکائیک وفخیم تحت عنوان
شعرسپیدوجودداشتوالبته ربط چندانی به احمدشاملونداشت به یک نوع اشباع شدگی دچارشده بود همین اشباع شدگی مراتحریک کردکه دراوایل دهه شصت به نوعی جستجو درشعر
دست زنم وبه شعرگفتاربرسم..."شعردرهرشرایطی"
قبل ازورودبه ویژگی هاوعناصرشعرگفتارلازم است یادآوری
شودشعرعناصری دارد که باآن شکل می گیرد وشناخته می شود
عناصرشعرعبارتنداز:۱-زبان۲-تخیل۳-احساس۴-اندیشه۵-
وزن۶-ساختار.......ساختاردوبخش دارد۱-فرم یاشکل۲-محتوا
فرم نیزتقسیم می شودبه ۱-درونی(ذهنی)۲-بیرونی(قالب مثل شعرسنتی یاشعرنو..